Faza folikularna krok po kroku. Ile trwa i co oznacza dla płodności kobiety?

Faza folikularna to pierwszy etap cyklu menstruacyjnego, który ma kluczowe znaczenie dla płodności kobiety. To właśnie wtedy dojrzewa komórka jajowa, a organizm przygotowuje się do owulacji. Sprawdź, ile trwa ten etap i co dokładnie dzieje się w ciele kobiety.

Co to jest faza folikularna?

Faza folikularna to pierwszy etap cyklu menstruacyjnego, który rozpoczyna się od pierwszego dnia krwawienia miesiączkowego i trwa aż do momentu owulacji. W tym czasie w jajnikach zaczynają dojrzewać pęcherzyki, a jeden z nich staje się dominujący i gotowy do uwolnienia komórki jajowej. Proces ten jest niezwykle istotny dla kobiety, ponieważ to właśnie w tej fazie organizm przygotowuje się na ewentualne zapłodnienie.

Oczywiście długość cyklu jest kwestią indywidualną, zależną od wielu czynników, także środowiskowych. W związku z tym długość pierwszej fazy cyklu także bywa różna u kobiet, ale przyjęto, że standardowo powinna trwać 14 dni. Początek fazy folikularnej to krwawienie miesiączkowe, a koniec to dzień owulacji, który na podstawie rzetelnie przeprowadzonych obserwacji można z dużym prawdopodobieństwem wyznaczyć

- wyjaśniła w rozmowie z Poradnikiem Zdrowie dr n. med. Agnieszka Żalińska, specjalista ginekologii i położnictwa.

Celem fazy folikularnej cyklu menstruacyjnego jest przygotowanie organizmu do owulacji, czyli momentu uwolnienia komórki jajowej z jajnika. W tej fazie dochodzi do kilku kluczowych procesów:

• rozwój pęcherzyka jajnikowego - pod wpływem hormonów, głównie folikulotropiny (FSH), w jajnikach zaczynają rozwijać się pęcherzyki, a jeden z nich staje się dominujący,
• wzrost poziomu estrogenów - rozwijający się pęcherzyk jajnikowy wytwarza estrogeny, które mają na celu przygotowanie błony śluzowej macicy (endometrium) do ewentualnej implantacji zarodka, jeśli dojdzie do zapłodnienia,
• przygotowanie endometrium - estrogeny wydzielane przez pęcherzyk stymulują wzrost i pogrubienie błony śluzowej macicy, co umożliwia późniejsze przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej.

Faza folikularna dzień po dniu

Faza folikularna rozpoczyna się pierwszego dnia miesiączki i kończy się w dniu owulacji. To czas, w którym organizm kobiety przygotowuje się do możliwości zapłodnienia. Cały proces trwa zazwyczaj 10-14 dni, choć jego długość może się różnić w zależności od cyklu.

Dzień 1-5 - miesiączka

Faza folikularna zaczyna się pierwszego dnia menstruacji.

Faza folikularna ma swoje odzwierciedlenie w strukturze błony śluzowej macicy, podlegającej przemianom. Okres menstruacji wiąże się z procesem złuszczania form nabłonkowych co w rezultacie prowadzi do ścieńczenia błony śluzowej macicy. W kolejnych dniach rozpoczyna się proliferacja endometrium. Początkowo tylko nabłonek gruczołowy, pełniący funkcję wydzielniczą, a w pozostałych dniach także głębsze warstwy

- powiedziała specjalistka.

Typowe w czasie menstruacji jest pogorszenie samopoczucia w postaci bólu brzucha, pleców, spadku nastroju, drażliwości i senności.

Dzień 6-10 - wzrost pęcherzyków jajnikowych

Po zakończeniu miesiączki, poziom estrogenów wzrasta, a w jajnikach zaczynają rozwijać się pęcherzyki jajnikowe. Każdy z nich zawiera komórkę jajową, jednak tylko jeden pęcherzyk osiąga pełną dojrzałość. Pozostałe zaczynają obumierać.

Około 6. dnia cyklu menstruacyjnego dochodzi do rekrutacji pęcherzyka dominującego. Duże znaczenie w tym procesie ma wzrost stężenia estradiolu - podwyższone stężenie powoduje relatywny spadek hormonu FSH, co powoduje rozwój tylko jednego pęcherzyka dominującego

- wyjaśniła ekspertka.

Rośnie on w szybkim tempie, a estrogen stymuluje wzrost błony śluzowej macicy, przygotowując ją do ewentualnego zapłodnienia. W tym czasie poprawia się nastrój oraz wygląd skóry, włosów i paznokci.

Dzień 11-13 - przygotowanie do owulacji

W tym okresie poziom estrogenów osiąga szczyt, co wywołuje szereg reakcji w organizmie.

Ma miejsce przebudowa błony wyścielającej jamę macicy, pod postacią jej pogrubienia. Jest to jeden z elementów przygotowujących do ewentualnej ciąży. Produkowane w tej fazie estrogeny mają ponadto wpływ na obraz śluzu szyjkowego. Nabiera on cech ułatwiających zapłodnienie. Staję się zdecydowanie bardziej rozciągliwy, mniej lepki, występuje w większej ilości co daje uczucie wilgoci

- tłumaczyła lekarka.

Dodatkowo przysadka mózgowa zaczyna produkować hormon luteinizujący (LH), a pęcherzyk jajnikowy osiąga swój maksymalny rozmiar. Hormony skutkują dużą dawką energii i motywacji do działania.

Na przełomie fazy folikularnej i owulacyjnej ma miejsce szczyt wydzielania estrogenów, a dokładniej przypada on na 24-36 h przed planowym czasem owulacji

- dodała.

Dzień 14. - owulacja

Owulacja to moment, w którym dojrzała komórka jajowa zostaje uwolniona z pęcherzyka jajnikowego. Hormon luteinizujący (LH) wywołuje pęknięcie pęcherzyka, a jajeczko wędruje do jajowodu, gdzie może zostać zapłodnione.

Po owulacji miejsce, z którego wyszła komórka jajowa przekształca się w tzw. ciałko żółte i zaczyna produkować progesteron. Hormon ten przygotowuje błonę śluzową macicy do przyjęcia zapłodnionego jajeczka. Po 14. dniu cyklu menstruacyjnego rozpoczyna się faza lutealna. To druga część cyklu, która trwa od owulacji aż do rozpoczęcia kolejnej miesiączki.

Zobacz galerię 6 zdjęć

Paula Komendarczuk

lek. Agnieszka Żalińska