Bakteryjne zapalenie pochwy. Co robić, by infekcja nie wróciła?

Bakteryjne zapalenie pochwy to jedna z najczęstszych infekcji intymnych, z którą zmaga się wiele kobiet. Objawy bywają uciążliwe, ale odpowiednie leczenie zwykle przynosi szybką ulgę. Problem pojawia się wtedy, gdy infekcja nawraca. Co zrobić, by skutecznie jej zapobiegać?

Spis treści

1. Co to jest bakteryjne zapalenie pochwy?
2. Przyczyny bakteryjnego zapalenia pochwy
3. Objawy bakteryjnego zapalenia pochwy
4. Diagnostyka i leczenie bakteryjnego zapalenia pochwy
5. Jak zapobiegać nawrotowi bakteryjnego zapalenia pochwy?

Co to jest bakteryjne zapalenie pochwy?

Bakteryjne zapalenie (BV) to infekcja wywołana przez nadmierny wzrost niektórych bakterii, które naturalnie bytują w pochwie, takich jak Gardnerella vaginalis. W wyniku tego zaburzenia równowagi rozwija się stan zapalny, który objawia się m.in. nieprzyjemnym zapachem, upławami, pieczeniem oraz świądem.

Według Centers for Disease Control and Prevention (CDC) bakteryjne zapalenie pochwy dotyczy około 29 proc. kobiet w wieku 14-49 lat i jest najczęstszą przyczyną nieprawidłowych upławów. W Polsce problem również występuje powszechnie, zwłaszcza wśród osób aktywnych seksualnie. Szacuje się, że nawet 30-50 proc. kobiet w wieku rozrodczym doświadczy tego schorzenia przynajmniej raz w życiu.

Przyczyny bakteryjnego zapalenia pochwy

Bakteryjne zapalenie pochwy jest wynikiem zaburzenia równowagi mikroflory pochwy, gdzie dominujące bakterie mlekowe, które chronią przed infekcjami, zostają zastąpione przez bakterie patogenne, takie jak Gardnerella vaginalis.

Jedną z głównych przyczyn jest zmiana w naturalnym pH na skutek nieodpowiedniej higieny intymnej, stosowania drażniących produktów (np. żeli i mydeł z dodatkiem substancji zapachowych) oraz wykonywania irygacji pochwy.

Aktywność seksualna jest również jednym z czynników ryzyka. Chociaż bakteryjne zapalenie pochwy nie jest klasyfikowane jako choroba przenoszona drogą płciową, częste zmiany partnerów, brak zabezpieczenia lub kontakt z partnerami, którzy mają inne infekcje intymne, mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia BV.

Ponadto używanie prezerwatyw, szczególnie tych, które zawierają środki plemnikobójcze, może zaburzać równowagę mikroflory pochwy. Kolejnym czynnikiem ryzyka jest zmniejszona odporność organizmu, np. w wyniku chorób przewlekłych, oraz zmiany hormonalne w okresie ciąży lub menopauzy. Innymi ważnym czynnikami ryzyka są niewłaściwe leczone infekcje intymne, stosowanie doustnej antykoncepcji i palenie papierosów.

Objawy bakteryjnego zapalenia pochwy

Bakteryjne zapalenie pochwy może objawiać się różnorodnymi dolegliwościami, które znacznie wpływają na komfort życia. Najczęstsze symptomy to:

• nieprzyjemny, rybi zapach z pochwy,
• zwiększona ilość wydzieliny,
• wodniste, szarawe, zielonkawe lub żółtawe upławy,
• swędzenie lub pieczenie w okolicy pochwy i sromu,
• ból podczas stosunku,
• ból podczas oddawania moczu,
• zaczerwienie i podrażnienie okolic intymnych,
• częstsze oddawanie moczu
• ból w dolnej części brzucha,
• zwiększona wrażliwość w okolicach pochwy,
• utrata naturalnej wilgotności pochwy,
• zmiany skórne w okolicach intymnych (pęcherzyki, ranki lub zadrapania),
• zaburzenia miesiączkowania.

Diagnostyka i leczenie bakteryjnego zapalenia pochwy

Diagnostyka bakteryjnego zapalenia pochwy opiera się głównie na wywiadzie lekarskim oraz badaniu fizykalnym. Specjalista wykonuje badanie ginekologiczne, podczas którego pobierana jest próbka wydzieliny z pochwy do analizy laboratoryjnej. Najczęściej stosowanymi metodami diagnostycznymi są:

• mikroskopia - badanie wydzieliny pod mikroskopem, które pozwala na ocenę składu flory bakteryjnej,
• test aminy - zwany testem rybim, polega na dodaniu 10 proc. roztworu KOH (wodorotlenku potasu) do próbki wydzieliny oraz ocena zapachu,
• posiew - w przypadku trudności w postawieniu diagnozy lub podejrzenia innych infekcji, wykonuje się posiew z pochwy w celu zidentyfikowania konkretnych patogenów.

Leczenie bakteryjnego zapalenia pochwy w zależności od nasilenia objawów może mieć charakter miejscowy lub ogólnoustrojowy:

• antybiotyki doustne - eliminują bakterie beztlenowe, które są główną przyczyną infekcji,
• antybiotyki miejscowe - są dostępne w postaci kremów, żeli lub globulek dopochwowych,
• probiotyki - stosowanie probiotyków zarówno doustnych, jak i dopochwowych, może pomóc w odbudowie zdrowej flory bakteryjnej pochwy,
• leczenie partnera - choć bakteryjne zapalenie pochwy nie jest chorobą przenoszoną drogą płciową, czasami zaleca się leczenie partnera, jeśli infekcja utrzymuje się lub nawraca.

Jak zapobiegać nawrotowi bakteryjnego zapalenia pochwy?

Aby zapobiegać nawrotowi bakteryjnego zapalenia pochwy, ważne jest wprowadzenie kilku zasad, które pomogą utrzymać równowagę mikroflory. Oto najważniejsze wskazówki:

• właściwa higiena intymna - codzienne mycie okolic intymnych samą wodą lub wodą z dodatkiem odrobiny delikatnego, hipoalergicznego preparatu o odpowiednim pH,
• unikanie stosowania perfumowanych produktów higienicznych - perfumowane podpaski, tampony, mydła, płyny do higieny intymnej czy chusteczki nawilżane mogą podrażniać skórę i zaburzać równowagę bakteryjną,
• noszenie odpowiedniej bielizny - kluczowe jest wybieranie bielizny bawełnianej, która pozwala na odpowiednią wentylację i nie powoduje nadmiernego pocenia się,
• częsta zmiana tamponów i podpasek - ważna jest regularna zmiana tamponów i podpasek, aby zapobiec namnażaniu się bakterii,
• unikanie płukania pochwy - nie należy wykonywać irygacji pochwy, ponieważ może to zakłócić równowagę mikroflory,
• unikanie kontaktów seksualnych podczas infekcji - w przypadku bakteryjnego zapalenia pochwy należy wstrzymać się od stosunków seksualnych do czasu wyleczenia infekcji,
• spanie bez bielizny - zdejmowanie bielizny na noc pozwala na lepszą wentylację i zmniejsza wilgotność w okolicach intymnych,
• zrezygnowanie z używania wkładek higienicznych - noszenie wkładek nie sprzyja utrzymaniu prawidłowej mikroflory miejsca intymnego,
• odpowiednia dieta - zdrowa dieta, bogata w błonnik, witaminy i minerały, wspiera odporność organizmu,
• regularne wizyty u ginekologa - ważne jest, aby regularnie kontrolować zdrowie intymne, zwłaszcza w przypadku nawracających infekcji.

Zobacz galerię 8 zdjęć

Paula Komendarczuk