Maliny - właściwości zdrowotne. Maliny na gorączkę, biegunkę i bóle miesiączkowe
Maliny to pyszne owoce - soczyste i aromatyczne. Cenione są też przez dietetyków i zielarzy, bowiem maliny (zarówno ich owoce, jak i liście) zawierają sporo witamin i minerałów - z magnezem, wapniem i żelazem na czele, a także wiele innych wartościowych dla zdrowia substancji. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości zdrowotne mają maliny.
Spis treści
- Maliny - właściwości zdrowotne
- Maliny - wartości odżywcze (w 100 g)
- Maliny - właściwości przeciwnowotworowe
- Maliny a cukrzyca
- Maliny a alergia
- Maliny na gorączkę
- Maliny pomogą w problemach żołądkowych
- Maliny złagodzą ból miesiączkowy
- Maliny - jak zbierać i suszyć?
- Maliny - zastosowanie
- Maliny - wybór i przechowywanie
Maliny to owoce złożone zwykle z wielu drobnych, różowoczerwonych, soczystych pestkowców. Ich właściwości lecznicze i wartości odżywcze były doceniane już w czasach Jezusa. Rzymianie rozpoczęli proces ich udomawiania około IV w. i to dzięki nim uprawy rozprzestrzeniły się w całej Europie.
Zasługę rozpowszechnienia malin, zwłaszcza w postaci dżemów i galaretek, przypisuje się Brytyjczykom. To także oni przywieźli maliny w połowie XVIII w. do Nowego Jorku. Uprawa rdzennie amerykańskich czarnych malin rozpoczęła się w XIX w.
Obecnie na świecie istnieje ponad 200 znanych gatunków malin, w kolorze od czerwonego przez czarny, aż po rzadsze odmiany pomarańczowe, fioletowe i żółte.
W Polsce maliny rosną w lasach i ogrodach. Owocują w drugim roku i jesienią usychają, ale roślina wydaje nowe pędy. Maliny uprawne mają wiele odmian różniących się wielkością owoców, barwą i smakiem.
Ale najbardziej aromatyczne są maliny dziko rosnące. Te właśnie owoce zawierają więcej cennych dla zdrowia substancji.
Odmiany uprawne maliny pochodzą ze skrzyżowania licznych gatunków malin, a także malin i jeżyn.
Maliny - właściwości zdrowotne
W owocach malin są kwasy organiczne (m.in. cytrynowy, jabłkowy, salicylowy), pektyny, antocyjany, cukry, związki śluzowe, lotne związki zapachowe.
Jest również bogactwo witamin (m.in. C, E, B1, B2, B6) oraz wiele substancji mineralnych - przede wszystkim potas, magnez, wapń, żelazo).
Natomiast liście malin zawierają garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne, związki żywicowe, sole mineralne (m.in. żelaza, miedzi, wapnia).
Właściwości zdrowotne mają również łodygi malin. Zawierają one szereg witamin i minerałów, wśród których wymienia się witaminy z grupy B, witaminę C, witaminę E, magnez, wapń, żelazo, potas.
Maliny - wartości odżywcze (w 100 g)
- Wartość energetyczna - 52 kcal
- Białko ogółem - 1.20 g
- Tłuszcz - 0.65 g
- Węglowodany - 11.94 g (w tym cukry proste 4.42 g)
- Błonnik - 6.5 g
Witaminy
- Witamina C – 26.2 mg
- Tiamina – 0.032 mg
- Ryboflawina – 0.038 mg
- Niacyna - 0.598 mg
- Witamina B6 - 0.055 mg
- Kwas foliowy - 21 µg
- Witamina A – 33 IU
- Witamina E – 0.87 mg
- Witamina K - 7.8 µg
Minerały
- Wapń – 25 mg
- Żelazo - 0.69 mg
- Magnez - 22 mg
- Fosfor - 29 mg
- Potas - 151 mg
- Sód – 1 mg
- Cynk - 0.42 mg
Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference
Maliny - właściwości przeciwnowotworowe
W wyniku badań przeprowadzonych na zwierzętach, naukowcy stwierdzili, że maliny mają potencjalne działanie przeciwnowotworowe.
Ze względu na zawartość kwasu ferulowego i beta-sitosterolu w malinach, zauważono hamowanie rozwoju nowotworu - zarówno łagodnego, jak i złośliwego.
Z kolei substancje zawarte w czarnych malinach mają znacząco łagodzić raka przełyku oraz formowanie się guzów jamy ustnej. Wyciąg z malin zmniejsza również namnażanie się komórek rakowych w wątrobie.
Czytaj też: Polskie superowoce - co warto jeść latem?
Maliny a cukrzyca
Ze względu na niski indeks glikemiczny malin (25), owoce te mogą jeść osoby chorujące na cukrzycę. Warto wiedzieć, że obecne w malinach antocyjany obniżają poziom glukozy we krwi po posiłkach bogatych w skrobię.
Zbilansowane dieta to klucz do zdrowia i lepszego samopoczucia. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online Poradnika Zdrowie. Wybieraj spośród tysięcy przepisów na zdrowe i smaczne dania z wykorzystaniem dobrodziejstw natury. Ciesz się indywidualnie dobranym menu, stałym kontaktem z dietetykiem i wieloma innymi funkcjonalnościami już dziś!
Maliny a alergia
Maliny, podobnie jak truskawki, często wywołują reakcje alergiczne. Dzieje się to za sprawą salicylanów, które te owoce zawierają.
Naukowcy wykazali, że dzieci cierpią na reakcje alergiczne spowodowane malinami znacznie częściej niż dorośli. Maliny lub sok malinowy można podawać dzieciom od 7. miesiąca życia.
Alergia na maliny objawia się najczęściej zaczerwienieniem, wysypką i świądem. Zazwyczaj pojawiają się one na twarzy, jednak mogą występować także na całym ciele.
Przy długotrwałych objawach alergii, może dojść do występowania suchego kaszlu.
Maliny na gorączkę
Zarówno owoce, jak i liście malin są znakomitym środkiem przeciwgorączkowym. Z obserwacji wynika, że napar z suszonych malin lub syrop ze świeżych owoców wywołuje obfite wydzielanie potu po 30-60 minutach od podania.
Przetwory z liści i owców malin od dawna są stosowane w celu zwalczania gorączki w przebiegu chorób wirusowych i bakteryjnych, przebiegających z podwyższoną temperaturą, np. grypy czy przeziębieniu, także u najmłodszych. Dzieciom polecany jest zwłaszcza syrop z malin.
Ze względu na dużą zawartość witaminy C, świeże maliny wykorzystywane są w leczeniu i zapobieganiu infekcji zatok.
Maliny pomogą w problemach żołądkowych
Liście malin działają ściągająco, przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie. Zawarte w nich garbniki hamują rozwój bakterii jelitowych i skutecznie zmniejszają biegunkę. Przetwory z liści malin pomogą także w słabo nasilonych wzdęciach.
Maliny złagodzą ból miesiączkowy
Liście malin zawierają substancje, które wywołują nieznaczny rozkurcz mięśni gładkich, m.in. macicy, więc są pomocne w łagodzeniu bólu miesiączkowego. Z powodu swoich właściwości rozkurczowych napary z liści malin nie powinny być stosowane przez kobiety w ciąży.
Herbata z liści malin pomaga także w leczeniu porannych mdłości i wymiotów.
Czytaj też: 7 ziół, które kochają wszystkie kobiety
Maliny - jak zbierać i suszyć?
Owoce malin dojrzewają w lipcu i sierpniu. Są bardzo delikatne i łatwo się gniotą, puszczają sok, zlepiają i pleśnieją. Zbierać je więc trzeba ostrożnie, podczas suchej pogody do płaskich łubianek i szybko suszyć lub przetwarzać na syrop. Prawidłowo wysuszone maliny powinny zachować naturalną barwę i przyjemny zapach.
W Polsce już w XVI wieku stosowano syrop malinowy jako środek odżywczy i ogólnie wzmacniający lek. Kwiaty malin roztarte z miodem zalecano do przemywań „na oczy napuchłe i zropiałe”, a mieszaniną soku z liści i miodu leczono astmę. Odwaru z malinowych liści używano do kompresów i okładów przy różnych dolegliwościach skórnych.
Napar z owoców malin
2 łyżki suszonych malin zalej szklanką wrzątku i odstaw pod przykryciem na 15 minut. Przecedź. Pij 2-3 razy dziennie po szklance naparu podczas przeziębienia, grypy, anginy, zapalenia oskrzeli – gdy chorobie towarzyszy gorączka.
Napar z liści malin
Łyżkę liści malin zalej 1/2 szklanki wrzątku i pod przykryciem odstaw do naciągnięcia na 15 minut. Przecedź. Pij po 1/2 szklanki naparu 2–3 razy dziennie w nieżycie żołądka i jelit, a także jako łagodny lek przeciwbiegunkowy. Napar z liści można też stosować do płukania w stanach zapalnych gardła i jamy ustnej.
Liście malin można zbierać wiosną i przez całe lato – powinny być zdrowe, bez plam, młode, ale już dobrze wyrośnięte.
Maliny - zastosowanie
Ze świeżych malin produkuje się syrop – doskonały środek napotny. Jest też używany do poprawiania smaku leków dla dzieci. Dodawany do syropów zalecanych w przeziębieniach.
Suszone owoce są składnikiem mieszanek napotnych i przeciwgorączkowych. Liście zaś wchodzą w skład ziołowych mieszanek moczopędnych i żółciopędnych.
Maliny - wybór i przechowywanie
Aby być pewnym, że maliny szybko się nie popsują, należy unikać owoców wilgotnych, zbyt ściśle zapakowanych.
Zepsute i spleśniałe maliny należy niezwłocznie usunąć, pozostałe owoce przełożyć z powrotem do oryginalnego opakowania (bez mycia).
Maliny zachowują świeżość w lodówce około dwóch dni.
Aby zamrozić maliny, należy je wypłukać, osuszyć, rozłożyć na tacce i w taki sposób włożyć do zamrażarki. Kiedy zamarzną, przełożyć do woreczka foliowego. W zamrażarce można je przechowywać przez rok.
Źródło: x-news/Agencja TVN
Porady eksperta