Troponiny sercowe - norma, diagnostyka. Troponiny w zawale serca

Troponiny to białka kurczliwe mięśni poprzecznie prążkowanych (szkieletowych i mięśnia sercowego), innymi słowy białka te są składnikiem miocytów, czyli komórek mięśniowych i są one niezbędne do prawidłowego skurczu mięśnia. Poziom troponin oznacza się osobom z bólem w klatce piersiowej, szczególnie narażonym na zawał serca (nadciśnienie, cukrzyca, otyłość). Troponiny wzrastają na 3 godziny po zawale serca.

Spis treści

1. Troponiny - badanie i wzrost
2. Troponiny w zawale serca
3. Troponiny a inne choroby
4. Troponiny - przygotowanie do badania, wynik

Troponiny to białka kurczliwe mięśni znajdującymi się w mięśniach szkieletowych oraz mięśniu sercowym. Troponiny sercowe wchodzą w skład komórek mięśnia sercowego (kardiomiocytów) i są niezbędne do jego prawidłowego skurczu.

Troponiny można podzielić na:

• troponiny I (cTnI),
• troponiny T (cTnT),
• troponiny C (cTnC).

Do tej pory oznaczenie troponin w badaniu krwi wskazywało na zawał serca. Na zawał serca wskazuje wzrost stężenia troponin powyżej 99. percentyla oraz współwystępujące ból w klatce piersiowej i zmiany w badaniu EKG.

Troponiny - badanie i wzrost

Wzrost stężenia troponiny I i T następuje po zawale serca. Troponina T maksymalne stężenie osiąga po około 12-24. godzinach od przebytego zawału mięśnia sercowego, następnie utrzymuje się przez 48 godzin i jej stężenie opada - trwa to od 10 do 14 dni. Z kolei troponina I osiąga niższe stężenie szczytowe i utrzymuje się we krwi do tygodnia. 

troponiny-norma">Troponiny - norma

Uważa się, że stężenie troponin we krwi powinno być zerowe. W bardzo czułych testach wykrywa się śladowe ilości troponin u zupełnie zdrowych osób.

Troponiny w zawale serca

Badanie stężenia troponin we krwi wykorzystuje się to do rozpoznania świeżego zawału serca, w tym tak zwanego mikrozawału. W diagnostyce zawału oprócz stężenia troponin bierze się pod uwagę także zapis EKG a w nim charakterystyczne zmiany oraz obecność typowego bólu dławicowego. Dopiero obecność łącznie podwyższonych troponin i jednego z dwóch pozostałych kryteriów umożliwia rozpoznanie zawału serca.

Troponiny a inne choroby

Zwiększone stężenie troponin towarzyszy również innym zespołom chorobowym, takim jak:

• zatorowość płucna i towarzyszące jej przeciążenie prawej komory,
• migotanie przedsionków i inne zaburzenia rytmu serca,
• zapalenie osierdzia, zapalenie mięśnia sercowego,
• ostra i ciężka zastoinowa niewydolność serca,
• posocznica, 
• stosowanie leków kardiotoksycznych (np. adriamycyna, doksorubicyna, 5-fluorouracyl),
• uraz serca, m.in. podczas zabiegów kardiochirurgicznych, angioplastyki wieńcowej, ablacji i kardiowersji,
• przewlekła niewydolność nerek,
• ciężkie oparzenia,
• ostra niewydolność oddechowa,
• ekstremalny wysiłek fizyczny,
• wylew podpajęczynówkowy,
• niedoczynność tarczycy,
•  wstrząs,
• oparzenie,
• naciekanie mięśnia sercowego w przebiegu innych chorób np. sarkoidozy, hemochromatozy.

Troponiny - przygotowanie do badania, wynik

Badanie troponin polega na pobraniu próbki krwi z żyły łokciowej. Nie wymaga to specjalnego przygotowania od pacjenta. Badanie wykonuje się zwykle w trybie pilnym. Nie ma przeciwwskazań do wykonania badania. Czas oczekiwania na wynik to około godziny.