MCHC: niska lub wysoka wartość - co oznacza?

MCHC (ang. corpuscular/cellular hemoglobin concentration, SSH) to jeden z wielu parametrów, które występują w wynikach morfologii. Tłumaczymy go jako średnie stężenie hemoglobiny w erytrocytach. Jakie są przyczyny niskiego MCHC? Jakie objawy daje niskie MCHC? Jak i czy w ogóle należy je leczyć?

Spis treści

1. Co oznacza wartość MCHC?
2. Normy MCHC
3. Jakie choroby powodują zmiany wartości MCHC?
• Wysokie MCHC
• Niskie MCHC
4. Zaburzenie wartości MCHC w morfologii: objawy
5. Zaburzenie wartości MCHC w morfologii: leczenie

MCHC (ang. corpuscular/cellular hemoglobin concentration, SSH) to kolejny parametr obok MCH (z ang. Mean Corpuscular Hemoglobin - średnia zawartość hemoglobiny w krwince czerwonej) oraz MCV (ang. Mean Corpuscular Volume - średnia objętość krwinki czerwonej). Umożliwia on ocenę ilości hemoglobiny w krwinkach czerwonych i należy do rutynowo oznaczanych wartości podczas wykonywania ogólnego badania krwi czyli tzw. morfologii.

Morfologia krwi to jedno z najbardziej dostępnych i najpowszechniej wykonywanych badań laboratoryjnych, w trakcie którego składniki komórkowe krwi (erytrocyty, leukocyty oraz trombocyty) oceniane są zarówno pod względem liczebności jak i ich budowy.

Należy, że MCHC nie jest parametrem, który możemy oceniać samodzielnie. Zawsze należy brać pod uwagę pozostałe parametry dotyczące krwinek czerwonych.

Co oznacza wartość MCHC?

Analiza wartości MCHC - łącznie z uwzględnieniem pozostałych parametrów opisujących krwinkę czerwoną (MCV, MCH) - pozwala ocenić funkcjonalność erytrocytów w naszym organizmie.

Jest to bardzo ważne, gdyż odpowiadają one za transport tlenu. Znajdujący się w nich czerwony barwnik - hemoglobina, wiąże tlen w płucach, a następnie dostarcza go do wszystkich narządów naszego ciała.

Warto nadmienić, że erytrocyty produkowane są w szpiku kostnym, a ich średni czas życia wynosi ok. 120 dni. Po tym czasie "zużyte" komórki ulegają zniszczeniu w śledzionie, a zawarta w nich hemoglobina ulega przemianom, podczas których jej część białkowa, czyli globina, ulega rozkładowi do aminokwasów.

Żelazo wchodzące w skład hemu ulega utlenieniu z Fe2+ do Fe3+ i zostaje wciągnięte do puli żelaza w organizmie.

Część porfirynowa hemu ulega przekształceniu kolejno do biliwerdyny i bilirubiny, by ostatecznie zostać wydalona z żółcią do jelit, gdzie ostatecznie zamienia się w urobilinogen. Bilirubina oraz urobilinogen również mogą być oznaczane za pomocą badań laboratoryjnych i posłużyć w praktyce do dalszej diagnostyki pacjenta.

Normy MCHC

Normy MCHC są zależne od wieku, płci, stanu odżywienia oraz stopnia odwodnienia organizmu. Wartość referencyjna średniego stężenia hemoglobiny wynosi 32-36 g/dl lub 4,9-5,5 mmol/l. Przy wynikach badań odnosimy się do norm jakie przyjmuje dane laboratorium, gdyż są one zależne od sprzętu oraz metody oznaczania parametrów.

Otrzymując wyniki morfologii krwi, analizie poddajemy wszystkie oznaczone parametry, m.in.:

• RBC
• HCT
• Hb
• MCH
• MCV
• RDW
• WBC
• PLT

i dopiero analiza całościowa oznaczonych wartości umożliwia wysuwanie wniosków i diagnostykę ewentualnych zaburzeń oraz chorób!

Jakie choroby powodują zmiany wartości MCHC?

• Wysokie MCHC

Podwyższone wartości MCHC pojawiają się stosunkowo rzadko. Ulega on mniejszym wahaniom w stosunku do MCH czy MCV.

Powodem podwyższonej wartości MCHC może być na przykład ciężkie odwodnienie organizmu, co możemy sobie wyobrazić jako zwiększenie zagęszczenia barwnika - hemoglobiny w zmniejszonej ilości płynu (woda jest podstawowym składnikiem płynów wewnątrz i zewnątrzkomórkowych).

Dużo rzadszą przyczyną obniżenia MCHC jest zachorowanie na sferocytozę wrodzoną. Jest to genetycznie uwarunkowana choroba, w której na skutek mutacji dochodzi do defektu białek błonowych erytrocytu i zmiany przepuszczalności błony komórkowej dla jonów. Skutkuje to zmianą kształtu komórek z dyskowatego na kulisty. Dodatkowo dochodzi do ogólnego odwodnienia erytrocytu. Wszystkie te zmiany sprzyjają hemolizie erytrocytów (ich zniszczeniu związanym z przechodzeniem hemoglobiny do krwi).

• Niskie MCHC

W zdecydowanej większości przypadków mamy do czynienia z obniżoną wartością MCHC. Jako najczęstszą przyczynę obniżonego MCHC, a tym samym najczęstszą przyczynę anemii należy wymienić niedokrwistość z niedoboru żelaza. Stanowi ona 80% przypadków. Niedobór żelaza, który jest niezbędnym pierwiastkiem budującym hem może wystąpić w przypadku:

• utraty krwi - nierozpoznanego krwawienia z przewodu pokarmowego (wskutek przewlekłego stosowania NLPZ, nowotworów przewodu pokarmowego, choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy), obfitych miesiączek lub krwotoków pourazowych;
• zmniejszonego wchłaniania żelaza - w wyniku biegunki, niedoboru kwasu solnego w żołądku czy po gastrektomii (całkowitym usunięciu żołądka) lub operacji bariatrycznej;
• zwiększonego zapotrzebowania na żelazo w okresie dojrzewania, w ciąży albo w trakcie menstruacji;
• diety ubogobiałkowej, wegeteriańskiej lub wegańskiej.

Zaburzenie wartości MCHC w morfologii: objawy

Wartość MCHC nie jest parametrem, na podstawie którego możemy diagnozować choroby. Jest to jeden z wielu parametrów wchodzących w skład badania morfologicznego krwi. Badanie morfologii krwi często wykonuje się też profilaktycznie, gdyż dostarcza wielu podstawowych informacji o stanie zdrowia.

Wskazaniem do wykonania takiego badania będą objawy ogólne, jak:

• osłabienie
• spadek wydolności fizycznej
• łatwa męczliwość
• potliwość
• zmiany wagi

objawy stanu zapalnego, jak:

• gorączka
• dreszcze
• bóle różnie umiejscowione
• zaburzenie czynności fizjologicznych

Zaburzenie wartości MCHC w morfologii: leczenie

Samo zaburzenie wartości MCHC nigdy nie może być powodem do rozpoczęcia leczenia. Analizie muszą zostać poddane wyniki wszystkich oznaczanych parametrów laboratoryjnych, a także stan kliniczny pacjenta.

W razie jakichkolwiek wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem, który może zadecydować o wykonaniu dalszych badań, a także wdrożeniu ewentualnego leczenia.