To tylko przejściowe problemy, czy już bezsenność? Jakie badania wykryją zaburzenia snu

Diagnostyka zaburzeń snu oznacza rozpoznawanie zaburzeń snu, takich jak bezsenność, bezdech senny czy narkolepsja. W tym celu można wykorzystać dzienniczek snu i kwestionariusze, jednak służą one jedynie do wstępnej oceny stanu pacjenta. Ostateczne rozpoznanie można postawić na podstawie wyników specjalistycznych badań. Sprawdź, na czym polega diagnostyka zaburzeń snu.

Spis treści

1. Diagnostyka zaburzeń snu - badania subiektywne
2. Diagnostyka zaburzeń snu - badania obiektywne

Diagnostyka zaburzeń snu pozwala na rozpoznawanie zaburzeń snu na podstawie wyników odpowiednich badań. Diagnostyka zaburzeń snu jest wskazana w przypadku:

• bezsenności
• zaburzeń oddychania podczas snu. Dotyczy to zwłaszcza zespołu obturacyjnego bezdechu sennego i chrapania
• parasomnii (dziwacznego zachowania w czasie snu), np. lunatyzm
• nadmiernej senności w ciągu dnia, w tym narkolepsji
• zaburzeń rytmu okołodobowego
• zespołu niespokojnych nóg

W przypadku wystąpienia zaburzeń snu najlepiej udać się do poradni zaburzeń snu, gdzie można skorzystać z pomocy psychiatry czy neurofizjologa.

Diagnostyka zaburzeń snu - badania subiektywne

U pacjentów podejrzanych o zaburzenia snu zastosowanie znajdują badania kwestionariuszowe. Są one wypełniane przez pacjenta, a więc są subiektywne, w związku z tym nie można na ich postawie postawić diagnozy. Służą jedynie do wstępnej oceny stanu pacjenta.

Są to testy wykonywane przez pacjenta, a więc subiektywne. W związku z tym na ich podstawie nie można postawić diagnozy. Służą one jedynie do wstępnej oceny stanu zdrowia badanego.

W przypadku oceny nasilenia bezsenności pacjent wypełnia:

• Ateńską Skalę Bezsenności
• Skalę Nasilenia Bezsenności
• Kwestionariusz Jakości Snu Pittsburgh

Do oszacowania ryzyka obturacyjnego bezdechu sennego służy Kwestionariusz Berliński.

Natomiast do oceny nasilenia senności w ciągu dnia służą:

• skale senności (Skala Senności Epwortha, Stanfordzka Skala Senności, Skala Senności Karolińska)
• skala narkolepsji Ullanlinna

Pomocy we wstępnej ocenie, jak bardzo zaburzony jest sen, okaże się także dzienniczek snu. Należy wypełniać codziennie rano po wstaniu z łóżka.

Jak zadbać o dobry sen?

Diagnostyka zaburzeń snu - badania obiektywne

Polisomnografia

Polisomnografia to badanie snu, w przebiegu którego rejestruje się m.in.:

• pracę mózgu,
• serca,
• napięcie mięśni,
• ciśnienie,
• oddech,
• ilość tlenu we krwi,
• fazy snu.

Badanie polisomnograficzne najczęściej wykonuje się w szpitalu lub innej specjalistycznej klinice. Lekarze coraz częściej zlecają skorconą wersję badania  - poligrafię - którą można wykonać w domu.

W przypadku zaburzeń snu polisomnografia (lub poligrafia) wciąż jest najczęściej wykonywanym badaniem.

Badanie apnografem

Badanie apnografem, aparatem, który pokazuje m.in.:

• liczbę bezdechów na godzinę,
• pracę serca,
• głośność chrapania.

Jednak co najważniejsze, wskazuje, gdzie tkwi przyczyna zaburzeń snu. Może być alternatywą dla badania polisomnograficznego.

Test Wielokrotnego Pomiaru Latencji Snu (MSLT)

Test Wielokrotnego Pomiaru Latencji Snu (MSLT) wykonuje się w celu diagnozowania nadmiernej senności w trakcie dnia.

Pacjent co 2 godziny, pięciokrotnie w ciągu dnia, kładzie się do łóżka na 20-minutową drzemkę. Podczas każdej drzemki oznacza się czas do zaśnięcia (latencję snu).

Test Wielokrotnego Pomiaru Utrzymania Czuwania (MWT)

Test Wielokrotnego Pomiaru Utrzymania Czuwania (MWT) pozwala określić, jak bardzo czujny jest pacjent podczas pobytu w relaksującym miejscu. Jest wskazany u osób skarżących się na nadmierną senność i u osób, które wykonują pracę wymagającą utrzymania czujności, np. kierowca autobusu.

Test utrzymania uwagi

Test utrzymania uwagi wykonuje się go w celu zbadania, jak szybko pacjent reaguje na nieprawidłowe bodźce. Jest wskazany u osób z sennością, które mają problemy z utrzymaniem czuwania.

Aktygrafia

Aktygrafia polega na rejestracji aktywności pacjenta w ciągu dnia i nocy za pomocą specjalnego miernika ruchu o nazwie aktygraf. Wykonuje się go przede wszystkim w przypadku zaburzeń snu, np. bezsenności.

Czytaj też:

• Bezsenność - zaburzenie snu, które należy leczyć
• Brak snu - jakie są skutki niewyspania?
• Bezsenność: laboratorium snu, czyli jak diagnozuje się bezsenność?

Monika Majewska