Cholangiografia – wsteczna, przezskórna, śródoperacyjna. Na czym polega?

Cholangiografia to pojęcie, pod którym kryją się różne metody badania dróg żółciowych i trzustki. Wyróżnia się cholangiografię wsteczną, przezskórną, śródoperacyjną, pooperacyjną. Na czym polegają te badania? Jak się do nich przygotować?

Spis treści

1. Cholangiografia - wskazania
2. Cholangiografia – jak się przygotować?
3. Cholangiografia – na czym polega?
4. Cholangiografia - powikłania

Cholangiografia to radiologiczne badanie dróg żółciowych, czyli przewodów doprowadzających żółć z wątroby do dwunastnicy, oraz przewodu trzustkowego. Obecnie wyróżnia się cholangiografię: śródoperacyjną, pooperacyjną, przezskórną oraz wsteczną. Celem wszystkich badań jest uzyskanie obrazu dróg żółciowych oraz przewodu trzustkowego.

Cholangiografia często wykonywana jest z cholecystografią - radiograficznym badaniem pęcherzyka (woreczka) żółciowego.

Cholangiografia - wskazania

• żółtaczka o nieznanej przyczynie (można sprawdzić, czy jest ona pochodzenia wewnątrz- czy zewnątrzwątrobowego)

Cholangiografii nie można przeprowadzać u ciężarnych ani kobiet, które mogą być w ciąży

• podejrzenie kamicy przewodów żółciowych (badanie uwidacznia wszelkie przeszkody w odpływie żółci)
• podejrzenie raka dróg żółciowych
• objawy przewlekłej choroby trzustki
• bóle w nadbrzuszu
• ocena stanu dróg żółciowych - przed zabiegiem czy po operacji (np. usunięcia pęcherzyka żółciowego)

Cholangiografia – jak się przygotować?

Pacjent przynajmniej 6 godzin przed badaniem nie wolno jeść ani pić. Z kolei lekarz przez cholangiografią powinien wykonać badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej.

Przed badaniem należy poinformować lekarza o ciąży (jest bezwzględnym przeciwwskazaniem), a także o chorobach krążenia (np. chorobie wieńcowej czy skłonności do krwawień), przyjmowanych lekarz (zwłaszcza jeśli są to leki przeciwkrzepliwe), a także o jaskrze, uczuleniach i dusznościach.

Cholangiografia – na czym polega?

W klasycznej cholangiografii badanemu podaje się środek cieniujący - doustnie (w przeddzień badania) lub dożylnie (ok. pół godziny przed badaniem). Środek cieniujący zgromadzi się w wątrobie, skąd – razem z żółcią – będzie odprowadzany przewodami żółciowymi do dwunastnicy. Następnie wykonuje się zdjęcia rentgenowskie, które są widoczne na monitorze rentgenowskim. Środek cieniujący można podać także na inne sposoby:

• endoskopowa cholangiografia wsteczna (ECPW) - środek cieniujący podaje się za pomocą endoskopu (fiberoskopu) wprowadzanego drogą pokarmową do ujścia dróg żółciowych w dwunastnicy
• cholangiografia przezskórna - środek cieniujący podaje się przez powłoki ciała do wątroby specjalna igłą - pod kontrolą USG i w znieczuleniu miejscowym
• cholangiografia  śródoperacyjna (interwencyjna) - środek cieniujący jest wprowadzany za pomocą strzykawki bezpośrednio do przewodów żółciowych podczas zabiegu operacyjnego (np. podczas laparoskopowej cholecystektomii). Pozwala na uwidocznienie ewentualnych uszkodzeń jeszcze podczas zabiegu, dzięki czemu można je natychmiast naprawić i uniknąć poważnych następstw
• cholangiografia pooperacyjna - środek cieniujący wprowadza się przez dren pozostawiony przez chirurga w przewodzie żółciowym. Jeśli jest to tzw. dren Kehra, mowa o cholangiografii przez dren Kehra

Po badaniu dróg żółciowych i przewodu trzustkowego pacjent powinien przez kilka godzin leżeć w łóżku.

Cholangiografia - powikłania

Po cholangiografii może się pojawić ostre zapalenie trzustki, dróg żółciowych oraz pseudotorbieli trzustki.

Monika Majewska