Biopsja kanału szyjki macicy

Biopsja kanału szyjki macicy jest inwazyjnym badaniem, które polega na pobraniu wycinka lub wycinków z tarczy pochwowej części szyjki macicy. Badanie można przeprowadzić w warunkach ambulatoryjnych, bez stosowania znieczulenia, w znieczuleniu miejscowym lub też ogólnym. Cały zabieg trwa zaledwie kilkanaście minut, a po kilku godzinach obserwacji pacjentka może udać się do domu.

Spis treści

1. Biopsja kanału szyjki macicy - jak się przygotować?
2. Biopsja kanału szyjki macicy - wskazania do zabiegu
3. Biopsja kanału szyjki macicy - przeciwwskazania do biopsji
4. Biopsja kanału szyjki macicy - opis zabiegu
5. Biopsja kanału szyjki macicy - po zabiegu
6. Biopsja kanału szyjki macicy - wyniki badania

Biopsja kanału szyjki macicy wykonywana jest zazwyczaj w ramach chirurgii jednego dnia. Trwa kilka lub kilkanaście minut. Po krótkiej obserwacji pacjentka może wrócić do domu.

Biopsja kanału szyjki macicy - jak się przygotować?

Przed zabiegiem konieczne jest, aby wyleczyć stan zapalny pochwy, jeżeli podczas wcześniejszego badania lekarz stwierdził jego występowanie. U pacjentek miesiączkujących zabieg powinien być przeprowadzony w pierwszej fazie cyklu i zaraz po ustaniu krwawienia.

Zdarza się także, że dwa tygodnie przez wykonaniem biopsji kanału szyjki macicy ginekolog zleca wykonanie badań laboratoryjnych z krwi, takich jak:

• morfologia
• elektrolity
• układ krzepnięcia
• grupa krwi
• poziom glukozy
• poziom kreatyniny
• oznaczenie antygenu Hbs i przeciwciał ANTY-HCV

Pacjentka, u której ma być wykonana biopsja kanału szyjki macicy powinna dopytać się czy zabieg będzie przeprowadzony w znieczuleniu. Jeśli tak, należy być na czczo, czyli nie jeść przynajmniej 8 godzin przed zabiegiem. Konieczne jest także wcześniejsze wykonanie cytologii i/lub badania kolposkopowego lub ultrasonograficznego. Bezpośrednio przed biopsją pacjentka powinna opróżnić pęcherz.

Biopsja kanału szyjki macicy - wskazania do zabiegu

Biopsja szyjki macicy wykonywana jest najczęściej podczas usuwania polipa z szyjki macicy lub też przy pobieraniu wycinków z tarczy pochwowej części szyjki macicy.

Zabieg zaleca się także pacjentkom z nieprawidłowym wynikiem badania cytologicznego lub kolposkopowego, przy podejrzeniu polipa w kanale szyjki macicy oraz rozroście nabłonka gruczołowego w kanale szyjki.

Badanie to wykonywane jest też u kobiet leczonych wcześniej z powodu wczesnej postaci raka lub też zmian przedrakowych w komórkach szyjki macicy.

Biopsja kanału szyjki macicy - przeciwwskazania do biopsji

Przeciwwskazaniem do przeprowadzenia biopsji szyjki macicy są ciężkie zaburzenia krzepnięcia krwi.

Niektóre rodzaje biopsji szyjki macicy nie powinny być również wykonywane u kobiet w ciąży.

Niewskazane jest także wykonywanie badania podczas:

• miesiączki
• ostrego zapalenia szyjki macicy
• ostrego zapalenia narządów miednicy mniejszej

Biopsja kanału szyjki macicy - opis zabiegu

Tkanki przeznaczone do badania histopatologicznego pobiera się z miejsc poddanych wcześniej dokładnej obserwacji przy użyciu kolposkopu. Jeżeli okaże się, że nieprawidłowe tkanki znajdują się wewnątrz kanału szyjki macicy, konieczne może być wykonanie zabiegu konizacji.

Konizacja szyjki macicy to metoda diagnostyczna lub diagnostyczno-lecznicza, która polega na wycięciu stożka tkanki z części pochwowej szyjki macicy.

Rutynowo wykonuje się po niej wyłyżeczkowanie kanału szyjki. Ta część zabiegu może być nieprzyjemna dla pacjentki, jeżeli nie podano jej wcześniej znieczulenia. Uzyskany materiał wysyłany jest do badania histopatologicznego.

Biopsja kanału szyjki macicy - po zabiegu

Jeszcze w trakcie zabiegu pacjentka może odczuwać ból w dolnej części brzucha podczas pobierania tkanek. Natomiast po zabiegu pojawić się mogą nieznaczne plamienia. Zazwyczaj plamienie utrzymuje się przez kilka godzin lub kilka dni po przeprowadzeniu biopsji szyjki macicy. Rzadko zdarzają się zakażenia po zabiegu.

W okresie rekonwalescencji należy przestrzegać ogólnych zasad higieny. Po ustąpieniu plamienia można podjąć współżycie seksualne.

Biopsja kanału szyjki macicy - wyniki badania

Na wynik badania histopatologicznego materiału pobranego podczas biopsji kanału szyjki macicy trzeba poczekać kilka tygodni. Biopsja pozwala dokładnie zdiagnozować:

• polipy, czyli łagodne narośla na szyjce macicy
• wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), który może być przyczyną złośliwych nowotworów, między innymi raka szyjki macicy
• raka szyjki macicy
• zmiany przedrakowe

Nieprawidłowe wyniki biopsji szyjki macicy są klasyfikowane według stopnia ich nasilenia i określane mianem dysplazja szyjki macicy.

Zmiany te określa się, jako:

• dysplazja szyjki macicy małego stopnia (CIN1)
• dysplazja szyjki macicy średniego stopnia (CIN2)
• dysplazja szyjki macicy dużego stopnia (CIN3)

Ponad połowa zmian CIN 1, czyli zmian małego stopnia nie wymaga terapii, ponieważ cofają się one samoistnie. Jednak część pacjentek wymaga leczenia, ponieważ w ich przypadku zmiany mogą postępować. Z tego względu pacjentki, u których wykryto zmiany CIN1, powinny być pod stałą opieką ginekologa.

Kobiety ze zmianami małego stopnia muszą się poddawać badaniom kontrolnym co 6 miesięcy. Zmiany CIN1 mogą być obserwowane nawet przez okres 2 lat. Jeśli po tym czasie zmiany nie ustąpią, wprowadza się odpowiednie leczenie.

Jeżeli w pobranym podczas biopsji materiale zostaną wykryte zmiany CIN2 oraz CIN3, pacjentka wymaga natychmiastowego leczenia, ponieważ z tych zmian w późniejszym czasie rozwinąć może się rak szyjki macicy.

O autorze

Anna Jarosz

Dziennikarka od ponad 40 lat zaangażowana w popularyzację edukacji zdrowotnej. Laureatka wielu konkursów dla dziennikarzy zajmujących się medycyną i zdrowiem. Otrzymała m. in. Nagrodę Zaufania „Złoty OTIS” w kategorii „Media i Zdrowie”, Wyróżnienie Św. Kamila przyznawane z okazji Światowego Dnia Chorego, dwukrotnie „Kryształowe Pióro” w ogólnopolskim konkursie dla dziennikarzy promujących zdrowie oraz wiele nagród i wyróżnień w konkursach na „Dziennikarza Medycznego Roku” organizowanego przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia.

Przeczytaj więcej tekstów tej autorki

Anna Jarosz