Azotyny w moczu - wynik dodatni - przyczyny

Azotyny w moczu nie powinny występować. Ich obecność wskazuje na toczącą się infekcję bakteryjną układu moczowego, ponieważ powstają w wyniku przekształcenia występujących fizjologicznie w moczu azotanów pod wpływem bakterii. O tym, jak interpretować wynik dodatni azotynów w moczu i jakie wdrożyć postępowanie, zawsze decyduje lekarz.

Spis treści

1. Azotyny w moczu: przyczyny występowania
2. Azotyny w moczu: jak pobrać mocz do badania
3. Azotyny w moczu: wynik dodatni - interpretacja
4. Objawy i leczenie zapalenia układu moczowego
5. Leczenie bezobjawowego bakteriomoczu

Azotyny w moczu zdrowego człowieka nie powinny występować. Ich obecność wskazuje na toczącą się infekcję bakteryjną układu moczowego, ponieważ powstają w wyniku przekształcenia występujących fizjologicznie w moczu azotanów pod wpływem bakterii.

Stwierdzenie azotynów w moczu nie jest jednak wystarczające do postawienia rozpoznania i włączenia leczenia, należy skonsultować się z lekarzem rodzinnym, który zdecyduje o konieczności wykonania dodatkowych badań laboratoryjnych.

Azotyny w moczu: przyczyny występowania

Obecność azotynów w moczu wskazuje na toczącą się infekcję układu moczowego, wywołaną przez bakterie gram ujemne. Wytwarzają one enzym reduktazę, pod którego wpływem fizjologicznie występujące w moczu azotany pochodzenia pokarmowego, zostają przekształcone w azotyny.

Wśród bakterii, które najczęściej wywołują zapalenie układu moczowego wyróżnia się Escherichia coli (pałeczka kałowa) oraz bakterie z grupy Klebsiella, Citrobacter, Enterobacter i Pseudomonas.

Fizjologicznie występują one w okolicy krocza i odbytu, natomiast gdy dostaną się drogą wstępującą do dróg moczowych, wywołują zapalenie układu moczowego.

Azotyny w moczu: jak pobrać mocz do badania

Aby sprawdzić, czy mamy azotyny w moczu należy wykonać badanie moczu.

Mocz powinien zostać pobrany do jednorazowego, jałowego pojemnika, który można nabyć w każdej aptece i laboratorium medycznym.

Bezpośrednio przed pobraniem próbki moczu do badania należy starannie umyć mydłem lub środkiem do higieny intymnej okolicę narządów płciowych i krocza. Zmniejszy to ryzyko zanieczyszczenia próbki bakteriami, które fizjologicznie znajdują się w tej okolicy, natomiast nie powinno ich być w pęcherzu moczowym zdrowego człowieka.

Aby uzyskać wiarygodne oznaczenie, do laboratorium należy dostarczyć próbkę pierwszego, porannego moczu, oddanego po nocnym odpoczynku, pobraną ze środkowego strumienia.

Należy pamiętać, aby mocz w pęcherzu zbierał się minimum 4 godziny, ponieważ dopiero po tym czasie azotany pochodzenia pokarmowego ulegają redukcji do azotynów.

Aby rzetelnie ocenić obecność azotynów w moczu pojemnik z próbką moczu powinien być jak najszybciej dostarczony do laboratorium medycznego lub umieszczony w lodówce, aby zapobiegać namnażaniu się bakterii. W takim wypadku wynik oznaczenia będzie fałszywie dodatni.

Azotyny w moczu można także oznaczyć za pomocą testów paskowych w warunkach domowych. Nie jest to jednak dokładna metoda diagnostyczna, po stwierdzeniu obecności azotynów w moczu należy wykonać badanie ogólne moczu i zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu.

Azotyny w moczu: wynik dodatni - interpretacja

Obecność azotynów w moczu nie upoważnia do rozpoznania infekcji układu moczowego. Elementami, o których nie należy zapominać przy interpretowaniu wyników badania ogólnego moczu jest także obecność bakterii oraz ilość leukocytów w osadzie moczu.

Obecność azotanów, bakterii oraz leukocytów w moczu wskazuje na toczący się proces zapalny w układzie moczowym.

Aby zidentyfikować szczep bakterii odpowiedzialny za wywołanie zapalenia niezbędne jest wykonanie posiewu moczu i określenie antybiogramu.

Dzięki niemu, lekarz może dowiedzieć się na jaki antybiotyk dany szczep bakterii jest oporny, a na który wrażliwy i przepisać odpowiedni.

Objawy i leczenie zapalenia układu moczowego

Infekcje dróg moczowych i dolegliwości z nimi związane są częstą przyczyną zgłaszania się chorych do lekarza pierwszego kontaktu.

Pacjenci skarżą się na częstomocz, ból i pieczenie w trakcie oddawania moczu, a także silne uczucie parcia na pęcherz przy jednoczesnej niemożności oddania moczu lub wydalaniu bardzo niewielkiej jego ilości.

W zaawansowanym stadium choroby występować mogą także objawy ogólne:

• złe samopoczucie
• gorączka
• bóle podbrzusza i okolicy lędźwiowej kręgosłupa

W takim wypadku należy zgłosić się do lekarza, który zadecyduje o konieczności wykonania badań laboratoryjnych (badania ogólnego moczu i ewentualnie posiewu moczu) i włączeniu odpowiedniej farmakoterapii.

Nieleczone zapalenie układu moczowego może doprowadzić do powstania wielu powikłań, wśród których wyróżnia się ropień nerki, ostrą niewydolność nerek, a nawet sepsę.

Należy jednak zaznaczyć, że obecność azotynów i bakterii w moczu stwierdzana u osób bez jakichkolwiek dolegliwości ze strony układu moczowego (tzw. bezobjawowy bakteriomocz) nie jest wskazaniem do włączenia antybiotykoterapii!

Leczenie bezobjawowego bakteriomoczu

U pacjentów, u których w badaniu ogólnym moczu stwierdzono obecność azotynów oraz bakterii, ale nie skarżą się oni na występowanie dokuczliwych dolegliwości podczas oddawania moczu, nie ma wskazań do włączania antybiotykoterapii.

Od tej zasady istnieją natomiast wyjątki. U tych osób należy bezwzględnie zastosować leczenie antybiotykiem w sytuacji wykrycia bezobjawowego bakteriomoczu:

• kobiety w ciąży
• mężczyźni przed planowaną przez cewkową resekcją gruczołu krokowego.
• pacjenci przed zabiegami urologicznymi, w trakcie których może dojść do krwawienia z błony śluzowej dróg moczowych