Tabletki na ból gardła - rodzaje. Jak i kiedy używać?

Tabletki do ssania są jednym z najczęściej wybieranych przez pacjentów sposobów walki z bólem gardła. W aptece można kupić wiele rodzajów preparatów tego typu, znacząco różniących się od siebie składem i charakterem działania. Część z tabletek na ból gardła to leki, jednak na rynku obecne są również suplementy je udające. Kupując preparat warto zwrócić uwagę na to czy jest lekiem, ponieważ suplementy z definicji nie mają właściwości leczniczych. Co jeszcze warto wiedzieć wybierając tabletki na ból gardła?

Tabletki na ból gardła do ssania bez recepty są dobrym rozwiązaniem na złagodzenie bólu gardła. Przyczyną bólu gardła jest zazwyczaj stan zapalny w obszarze górnych dróg oddechowych. Dolegliwość ta przeważnie trwa od 3 do 5 dni i nie wymaga konsultacji z lekarzem specjalistą.  Niestety, możliwe powikłania infekcji gardła obejmują poważniejsze choroby, takie jak zapalenie zatok czy też ostre zapalenie ucha środkowego. Z tego względu w przypadku braku poprawy po upływie 5 dni przyjmowania tabletek na ból gardła należy udać się do lekarza specjalisty.

Spis treści

1. Tabletki na ból gardła a przyczyny bólu gardła
2. Leki, suplementy, wyroby medyczne - jakie tabletki wybrać na ból gardła?
3. Tabletki na ból gardła - rodzaje
4. Popularne składniki tabletek na ból gardła
5. Tabletki na ból gardła - jak używać?

Tabletki na ból gardła a przyczyny bólu gardła

Większość przypadków stanu zapalnego w obrębie gardła jest wywołana infekcją wirusową. W takim przypadku dolegliwości trwają 3-5 dni. Mówimy wtedy o ostrym stanie zapalnym. Dobrym rozwiązaniem na ból gardła związany z atakiem wirusów jest przyjmowanie tabletek do ssania zawierających substancje o charakterze przeciwzapalnym, przeciwbólowym i antyseptycznym.

Rzadziej za ostry ból gardła odpowiadają bakterie. Najczęściej infekcja bakteryjna pojawia się jako powikłanie wirusowej. Z tego względu w przypadku stanu zapalnego gardła trwającego dłużej niż 5 dni należy udać się do lekarza, który może przypisać antybiotyk zwalczający bakterie.

Do przyczyn przewlekłego bólu gardła należą:

• infekcje grzybicze (kandydoza),
• podrażnienie czynnikami drażniącymi, takimi jak dym czy spaliny,
• alergie
• choroba refluksowa przełyku.

W przypadku przewlekłego bólu gardła ważne jest określenie jego przyczyny. Lekarz specjalista najlepiej dobierze metodę przyczynowej terapii kandydozy, alergii oraz choroby refluksowej. Tabletki do ssania na ból gardła mogą w tych schorzeniach pomóc w łagodzeniu objawów.

Leki, suplementy, wyroby medyczne - jakie tabletki wybrać na ból gardła?

Tabletki na gardło można podzielić na trzy rodzaje:

• wyroby medyczne - szeroka kategoria produktów, obejmująca wyroby o przeznaczeniu medycznym, w tym preparaty wspomagające leczenie;
• suplementy - zaliczane prawnie do żywności, pozbawione właściwości leczniczych;
• leki - posiadające udokumentowane właściwości lecznicze. Mogą działać znieczulająco, dezynfekująco lub przeciwzapalne.

Suplementy diety często posiadają skład podobny do cukierków na gardło, które można kupić w sklepie spożywczym. Część z tych preparatów posiada jednak wartościowe właściwości powlekające lub nawilżające.

Stosowanie ich może być korzystne w przypadku bólu wywołanego podrażnieniami związanymi z pracą głosem lub substancjami drażniącymi (dym, smog).

Warto także zwrócić uwagę na produkty (suplementy czy wyroby medyczne) zawierające wyciąg z plechy porostu islandzkiego (Cetraria Islandia L.). Składnik ten powleka i nawilża gardło łagodząc ból. Tabletki z porostem islandzkim można ssać często w ciągu dnia, jak również przyjmować je przez wiele dni. Z tego względu są dobrym rozwiązaniem na przewlekły ból gardła związany z trybem życia lub przewlekłymi chorobami, takimi jak zaburzenia hormonalne czy cukrzyca.

Przykładowe suplementy i wyroby medyczne w formie tabletek zawierające wyciąg z plechy porostu islandzkiego:

• Junior-angin
• Fiorda
• NORDISEPT
• Finsla
• Herbitussin Porost islandzki + witamina C

W przypadku ostrego bólu gardła zdecydowanie skuteczniejszym rozwiązaniem będzie lek w formie tabletek do ssania. Warto jednak pamięta, że preparaty z tej grupy mają ograniczony czas stosowania do 3-5 dni.

Tabletki na ból gardła - rodzaje

Dostępne w aptekach bez recepty tabletki na ból gardła różnią się od siebie znacząco aktywnością leczniczą. Przykładowo, lek zawierający substancję o charakterze przeciwbólowym nie blokuje rozwoju infekcji, działając jedynie objawowo.

Tabletki o właściwościach przeciwbakteryjnych mogą słabiej blokować ból, jednocześnie hamując rozwój infekcji. Powlekające tabletki do ssania nawilżają błonę śluzową gardła, łagodząc stan zapalny i tym samym pomniejszając ból.

Leki na ból gardła w formie tabletek do ssania możemy podzielić na:

• antyseptyczne - zawierają substancje o działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwwirusowym, przeciwgrzybiczym oraz przeciwbólowym, np. benzydaminę, amylometakrezol;
• przeciwbólowe - zawierają substancje o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym, np. flurbiprofen, lewomentol;
• powlekające lub nawilżające - zawierają substancje działające powierzchniowo, np. ekstrakt z porostu islandzkiego.

Popularne składniki tabletek na ból gardła

• Flurbiprofen

Flurbiprofen jest lekiem o właściwościach przeciwzapalnych i przeciwbólowych. Tabletki z flurbiprofenem stosuje się w leczeniu ostrego bólu gardła.

Można je przyjmować jedynie przez kilka dni. Lek nie powinien być stosowany przez kobiety w ciąży. Przykładowe tabletki do ssania: Strepsils Intensive, Flurbifex i Ultravox Maxe.

• Salicylan choliny

Salicylan choliny jest substancją należącą do niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Wykazuje również słabe działanie miejscowo odkażające. Lek jest dobrze tolerowany przez pacjentów. Stanowi składnik tabletek do ssania Cholinex.

• Benzydamina

Benzydamina jest niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym (NLPZ) o działaniu miejscowym. Wykorzystuje się jej właściwości przeciwbólowe w leczeniu stanów zapalnych jamy ustnej i gardła. Benzydamina ma również znaczące działanie przeciwbakteryjne. Sprawia to, że tabletki na gardło z tą substancją, wykazują zarówno charakter odkażający jak i przeciwbólowy.

Benzydamina charakteryzuje się bardzo wysokim profilem bezpieczeństwa, co sprawia, że jej stosowanie w stężeniu 1,5mg/ml w formie sprayu jest dozwolone u kobiet w ciąży oraz karmiących piersią. Tabletki do ssania z tą substancją nie posiadają jednak rekomendacji dla ciężarnych. Benzydamina znajduje się w pastylkach na ból gardła Septolete Ultra oraz Tantum Verde.

• Chlorheksydyna

Chlorheksydyna jest substancją o działaniu przeciwbakteryjnym. Leki ją zawierające mają charakter odkażający. Chlorheksydyna jest obecna w tabletkach do ssania Gardimax Medica, Sebidin i Sebidin Plus.

• Lidokaina

Lidokaina to substancja o właściwościach miejscowo znieczulających wykorzystywana w leczeniu bólu gardła. Jej zaletą jest szybkość działania. Lekiem w formie tabletek do ssania zawierającym tę substancję jest Orofar Max.

• Amylometakrezol oraz Alkohol dichlorobenzylowy

Oba związki należą do miejscowych antyseptyków. Podane miejscowo na błony śluzowe nie są obarczone działaniem ogólnoustrojowym, a zastosowanie ich w formie tabletek do ssania pozwala na osiąganie wysokich stężeń w miejscach zmienionych chorobowo. Zgodnie z wynikami prowadzonych badań zarówno amylometakrezol, jak i alkohol 2,4-dichlorobenzylowy odznaczają się wysoką skutecznością p/bakteryjną i p/grzybiczą. Co więcej – są również skuteczne w kontekście niwelowania wirusów, odpowiedzialnych za infekcje w obrębie gardła. Synergia działania tych dwóch związków pozwala uzyskać korzystniejsze skutki lecznicze, niż zastosowanie ich oddzielnie. Tabletki zawierające te substancje to np. neo-angin.

Tabletki na ból gardła - jak używać?

Tabletki do ssania na ból gardła różnią się znacząco od siebie składem. Sprawia to, że trudno jest stworzyć dla tych leków i suplementów uniwersalne zasady bezpiecznego stosowania. Wszystkie tabletki do ssania nie powinny być zażywane przez dzieci poniżej szóstego roku życia, ze względu na ryzyko zadławienia.

Większość z tabletek do ssania o właściwościach przeciwbólowych zawiera substancje o dużej sile działania. Takie preparaty można przyjmować jedynie przez 3-5 dni. Pastylki do ssania bazujące na składnikach roślinnych zazwyczaj mogą być stosowane przez dużo dłuższy okres czasu. Z tego względu przed samodzielnym rozpoczęciem leczenia warto dokładnie przeczytać ulotkę, a następnie przestrzega częstości przyjmowania leku oraz dozwolonego czasu terapii.

Tabletki do ssania mogą być przyjmowane naprzemiennie ze sprayami na ból gardła lub innymi pastylkami. Łączenie dwóch preparatów o różnych właściwościach jest zalecaną metodą samodzielnego łagodzenia drobnych infekcji górnych dróg oddechowych.

Łącząc dwa leki należy jednak pamięta o tym, że nie mogą one zawierać tej samej substancji czynnej. Nieprzestrzeganie tej zasady może skutkować niebezpiecznym dla zdrowia przedawkowaniem leku. Przykładowo przyjęcie zbyt dużej dawki benzydaminy, stanowiącej składnik wielu tabletek jak i sprayów do gardła, może wywołać urojenia, halucynacje, suchość w ustach oraz drgawki. Łącząc preparaty należy zwracać więc uwagę na ich skład, a nie tylko nazwę handlową.

Czytaj też:

• Gardło: budowa i funkcje. Najczęstsze choroby gardła
• Spray do gardła - rodzaje. Jak i kiedy używać?
• Płukanie gardła wodą utlenioną, solą, sodą… Jak płukać gardło?
• Ból gardła: co oznacza ból gardła i jak go złagodzić?

mgr farmacji Sara Janowska