STERYDY (steroidy anaboliczno-androgenne) niszczą zdrowie
Wielu mężczyzn, zażywając sterydy, buduje swą muskulaturę. Choć mają imponujące wyniki, płacą za nie wysoką cenę. Lista skutków ubocznych sterydów (steroidów anaboliczno-androgennych, zwanych popularnie koksem) jest bardzo długa: od łysienia i trądziku, przez agresję i depresję, aż do nowotworów, niepłodności, zawałów i zatorów.
Kuszą mężczyzn już od ponad 70 lat. To nic dziwnego. Sterydy i trening pozwalają w krótkim czasie zyskać siłę oraz wytrzymałość mięśni, na jaką bez wspomagania trzeba pracować latami.
Dlatego właśnie w ciągu ostatnich 40 lat zrobiły karierę jako środki dopingowe. Pomogły wielu sportowcom bić oszałamiające rekordy, a chuderlakom przeistoczyć się w kulturystów. Nie brak chętnych do ich brania, mimo że wiąże się to z ogromnym ryzykiem dla zdrowia i jest nielegalne. A przecież sterydy powstały jako leki, których zadaniem było przywrócenie równowagi hormonalnej oraz umożliwienie szybszego powrotu do dawnej formy po ciężkich urazach.
Sterydy - ulepszone hormony
Steroidy anaboliczno-androgenne, zwane popularnie sterydami lub koksem, to związki syntetyczne, pochodne testosteronu. Są wzorowane właśnie na nim, ponieważ ten naturalny hormon męski ma silne działanie anaboliczne, czyli stymuluje przyswajanie białka i tym samym pobudza kości i mięśnie do szybkiego wzrostu. To dzięki temu hormonowi mężczyźni są z reguły znacznie silniejsi i wyżsi od kobiet.
Na tym jednak nie kończą się wpływy testosteronu. Ma on również działanie androgenne, czyli odpowiada za rozwój wewnętrznych i zewnętrznych cech płciowych. Właśnie dlatego mężczyźni mają niski głos i ciało mocniej owłosione niż kobiety. Androgenom zawdzięczają pewne cechy psychiczne - częściej w określonych sytuacjach reagują agresją.
Sterydy - skutki uboczne
Tworząc sterydy, naukowcy starali się wzmocnić ich właściwości anaboliczne, to znaczy wpływ na szybkie zwiększanie masy mięśniowej, siłę i wytrzymałość. I rzeczywiście, środki te pozwalają sportowcom trenować z większą intensywnością. Umożliwiają przetwarzanie tkanki tłuszczowej na energię (zmieniają procesy przemiany materii). Poprzez działanie androgeniczne powodują ostre nasilenie cech męskich. Najłagodniejsza to typowe dla mężczyzn łysienie i trądzik. Sterydy mogą też wywoływać zaburzenia psychiczne (prowadzące do napadów agresji, głębokiej depresji i prób samobójczych), choroby wątroby , przyspieszać zmiany miażdżycowe , których skutkiem są zawały serca i zatory mózgu . Ich stosowanie grozi także nowotworami płuc, wątroby i przerostem gruczołu krokowego (prostaty). Ponadto, mimo wzmocnienia wszelkich oznak męskości, wywołują ginekomastię (powiększenie piersi), a niekiedy nieodwracalną impotencję i bezpłodność , ponieważ organizm, faszerowany gigantycznymi dawkami związków działających jak testosteron, przestaje go produkować.
U nastolatków zakłócenia hormonalne spowodowane zażywaniem sterydów mogą doprowadzić do zahamowania wzrostu. Nie u wszystkich skutki uboczne będą takie same. Zależą bowiem od indywidualnej wrażliwości - predyspozycji genetycznych, wieku i płci. Ważna jest również jakość i typ sterydu, wielkość dawki i czas przyjmowania.
Groźne podróbki sterydów
Zakaz stosowania tych środków utrudnia zdobycie na ich temat rzetelnych informacji. Żaden odpowiedzialny lekarz nie ustali też optymalnej dawki ani nie dobierze nikomu odpowiedniego specyfiku. W przeszłości, kiedy sterydy były legalne, na podstawie badania krwi specjalista mógł określić, jakie wywołały one skutki uboczne. Dziś mężczyźni są dla siebie królikami doświadczalnymi, bo sami decydują o typie i dawkach przyjmowanych preparatów. Radami służą zwykle koledzy, którzy już je wypróbowali. Tymczasem każdy człowiek ma inne problemy zdrowotne lub predyspozycje genetyczne do określonych chorób. Samowolne zażywanie sterydów grozi więc trwałą utratą zdrowia, a nawet śmiercią.
Ponieważ środki dopingowe są zakazane, można je kupić tylko na czarnym rynku. A tam często sprzedawane się podróbki (nie sterydy) albo fałszywki (środki produkowane bez technologicznego nadzoru, zawierające substancje czynne w niewłaściwych proporcjach i ilościach).
Sterydy czasem bywają pożyteczne
Anaboliki zwykle przyjmuje się doustnie lub w formie zastrzyków. Tabletki są jednak bardziej toksyczne, bo nadmiernie obciążają wątrobę. Zastrzyki nie są dla tego narządu aż tak niebezpieczne, ale podawanie ich grozi ogólnoustrojową infekcją.
Przyjmowanie sterydów bez konsultacji z lekarzem może szybko zrujnować organizm. Są to bowiem leki, a nie środki spożywcze. Nie oznacza to jednak, że nie wolno ich wcale zażywać. Badania dowodzą, że anaboliki wciąż wzbudzają zainteresowanie naukowców. Są zalecane chorym na AIDS, ponieważ zapobiegają wyniszczeniu organizmu, a także w przypadkach rozległych oparzeń, gdyż przyspieszają regenerację skóry i mięśni. Bada się również ich zastosowanie w leczeniu zaniku mięśni i porażenia kończyn.
Co w zamian dla lepszej kondycji
Jeśli chcesz poprawić formę, nie musisz sięgać po anaboliki. Mniej spektakularnie, ale bezpieczniej działają substancje i preparaty, których celem jest szybsze budowanie masy mięśniowej. Należą do nich m.in. kreatyna i HMB - syntetyczne środki o działaniu podobnym do sterydów, CLA - kwas tłuszczowy, który wspomaga osiągnięcie odpowiedniej masy ciała i przyspiesza eliminowanie tkanki tłuszczowej.
Porady eksperta