Olej z czarnuszki - właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

2021-06-17 14:46

Olej z czarnuszki ma wiele właściwości zdrowotnych. Znalazł zastosowanie jak środek m.in. na wrzody i liczne alergie. W kosmetyce jest traktowany jak antidotum na wiele przypadłości - olej z czarnuszki na twarz pomaga leczyć trądzik, a olej z czarnuszki na włosy łagodzi łupież. W kuchni z kolei wykorzystywany jest jako dodatek nadający potrawom korzenny smak. Jakie właściwości ma olej z czarnuszki i jak go stosować?

OLEJ Z CZARNUSZKI - właściwości i zastosowanie oleju czarnuszkowego
Autor: Thinkstockphotos.com Olej z czarnuszki ma wiele  właściwości zdrowotnych, dzięki czemu znalazł  zastosowanie jak środek m.in. na wrzody i liczne alergie.

Spis treści

  1. Czym jest olej z czarnuszki?
  2. Jakie składniki prozdrowotne zawiera olej z czarnuszki? 
  3. Właściwości lecznicze oleju z czarnuszki 
  4. Olej z czarnuszki - dawkowanie
  5. Jak stosować olej z czarnuszki?
  6. Olej z czarnuszki - zastosowanie w kuchni
  7. Olej z czarnuszki - zastosowanie w kosmetyce
  8. Olej z czarnuszki - przeciwwskazania

Czym jest olej z czarnuszki?

Olej z czarnuszki (Oleum Nigellae Sativae), jak sama nazwa wskazuje, to olej pozyskiwany z czarnuszki siewnej (Nigella sativa L.). Roślina ta pochodzi z terenów Europy Południowo-Wschodniej i Azji Zachodniej. Ma charakterystyczne białe lub niebieskie kwiaty z błękitnym unerwieniem.

Owoce czarnuszki mają czarne, trójgraniaste nasiona, których właściwości zdrowotne doceniali nawet faraonowie. Obecnie właściwości prozdrowotne czarnuszki i oleju z czarnuszki są coraz częściej poddawane badaniom naukowym. 

Jakie składniki prozdrowotne zawiera olej z czarnuszki? 

Olej z czarnuszki zawiera wiele prozdrowotnych substancji. 

Składniki zawarte w oleju z czarnuszki:

  • ok. 85 proc. to nienasycone kwasy tłuszczowe, na które składają się: kwas linolowy (omega-6) - około 60 proc., kwas oleinowy (omega-9) - około 25 proc. i kwas alfa-linolenowy (omega-3) - około 1 proc
  • witamina E 
  • beta-karoten
  • sterole
  • biotyna
  • mikroelementy
  • przeciwutleniacze
  • tymochinon - składnik olejku eterycznego nasion czarnuszki, dzięki któremu olej wykazuje działanie przeciwzapalne (porównywalne z aktywnością aspiryny w dawce 100 mg/kg), przeciwbólowe, a także ochronne ma miąższ nerek i wątroby. Dzięki niemu olej z czarnuszki, podobnie jak same nasiona, wykazuje potencjalne działanie przeciwnowotworowe.

Zobacz: nasiona dobre dla zdrowia 

Właściwości lecznicze oleju z czarnuszki 

W starożytności olej z czarnuszki nazwano "złotem faraonów" i uznawano, że potrafi wyleczyć wszystko, prócz śmierci. 

Lecznicze i prozdrowotne właściwości oleju z czarnuszki:

  • potencjalne działanie antynowotworowe
  • łagodzenie dolegliwości żołądkowych - nieżyt żołądka, grypa żołądkowa, refluks oraz wrzody żołądka i dwunastnicy
  • poprawa funkcji wątroby 
  • obniżenie poziomu glukozy
  • obniżenie poziomu prolaktyny
  • obniżenie poziomu cholesterolu i trójglicerydów
  • zapobieganie miażdżycy
  • łagodzenie objawów schorzeń alergicznych.

Olej z czarnuszki a rak

Olej czarnuszkowy, podobnie jak nasiona czarnuszki, z których jest tłoczony, ma potencjalne działanie antynowotworowe. Z licznych badań - laboratoryjnych i na zwierzętach - wynika, że olej z czarnuszki przyczyniał się do śmierci komórek nowotworowych lub do zahamowania ich rozwoju.

Jak przekonują amerykańscy naukowcy, olej hamował wytwarzanie komórek nowotworowych włókniakomięsaka (nowotworu skóry i tkanki podskórnej).

Z kolei egipscy naukowcy w 2012 roku odkryli, że ekstrakt z oleju czarnuszkowego zmniejszył żywotności komórek raka wątroby, a w 2014 roku saudyjscy badacze doszli do wniosku, że ekstrakt z nasion i olej z czarnuszki znacznie zmniejszyły żywotność komórek ludzkiego raka płuca.

Ponadto w przeprowadzonych badaniach olej z czarnuszki przyczynił się do zahamowania i śmierci komórek rakowych jelita grubego, białaczki, raka piersi i wielu innych nowotworów. Wszystko głównie dzięki ww. związkowi o nazwie tymochinon.

Ponadto z badań tureckich naukowców wynika, że stosowanie oleju czarnuszkowego przed naświetlaniem i przez 10 dni po nim, chroniło szczury przed szkodliwymi skutkami radioterapii.

Olej z czarnuszki na wrzody i inne dolegliwości żołądkowe

Na Bliskim Wschodzie olej z czarnuszki znalazł zastosowanie jako środek na liczne dolegliwości żołądkowe, takie jak nieżyt żołądka, grypa żołądkowa, refluks oraz wrzody żołądka i dwunastnicy.

Właściwości antywrzodowe zostały potwierdzone naukowo. Z badań wynika, że olej z czarnuszki jest skuteczny w zwalczaniu Helicobacter pylori - bakterii, która jest jedną z przyczyn choroby wrzodowej.

Naukowcy podzielili 88 pacjentów z niewrzodową niestrawnością na 4 grupy, które otrzymały różne kombinacje klarytromycyny i/lub amoksycyliny (antybiotyki), omeprazolu (lek stosowany w leczeniu m.in. choroby wrzodowej dwunastnicy i żołądka) i olej z czarnuszki. Z badań wynika, że olej z czarnuszki posiada właściwości porównywalne do łącznego stosowania wszystkich trzech leków.

Ponadto olej okazał się skuteczne w przypadku zakażenia przywrą Schistosoma mansoni (schistosomatoza), wpływając na poprawę funkcji wątroby i systemu immunologicznego zmienionych w infekcjach S.mansoni.

Tylko olej tłoczony na zimno, czyli nierafinowany, posiada właściwości zdrowotne.

Olej z czarnuszki obniża poziom cholesterolu i cukru we krwi

Z badan klinicznych wynika, że olej powoduje istotne obniżenie poziomów glukozy, prolaktyny, a także trójglicerydów i cholesterolu. Nadmiar tych dwóch ostatnich substancji w organizmie prowadzi do rozwoju miażdżycy, a dalej do chorób układu sercowo-naczyniowego, takich jak choroba niedokrwienna serca czy zawał. Z kolei dzięki temu, że olej z czarnuszki obniża poziom glukozy, może zapobiec rozwojowi cukrzycy typu 2.

Olej z czarnuszki łagodzi objawy schorzeń alergicznych

Z badań klinicznych wynika, że olej z czarnuszki łagodzi objawy schorzeń alergicznych, takich jak katar alergiczny, objawy astmy oskrzelowej, egzema atopowa. 152 pacjentom z tymi schorzeniami podawano kapsułki zawierające 500 mg oleju. Po okresie leczenia olejem istotnie malały kliniczne objawy choroby, szczególnie u dzieci (u 80 proc. z nich zmniejszał się katar sienny, złagodzeniu ulegały objawy astmy).

Badania sugerują, że olej może być środkiem pomocniczym w leczeniu dolegliwości alergicznych.

Polecamy
jesz co lubisz kulinaria

Autor: Time S.A

Zbilansowane dieta to klucz do zdrowia i lepszego samopoczucia. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online Poradnika Zdrowie. Wybieraj spośród tysięcy przepisów na zdrowe i smaczne dania z wykorzystaniem dobrodziejstw natury. Ciesz się indywidualnie dobranym menu, stałym kontaktem z dietetykiem i wieloma innymi funkcjonalnościami już dziś!

Olej z czarnuszki - dawkowanie

Zalecane spożycie oleju z czarnuszki u dorosłych to 1 łyżeczka 2 razy dziennie przed posiłkiem, a w przypadku dzieci - 1/4 łyżeczki 2 razy dziennie.

Jak stosować olej z czarnuszki?

Olej z czarnuszki można stosować zarówno zewnętrznie, jak i doustnie. Olej z czarnuszki w kapsułkach można kupić w aptekach i sklepach ze zdrową żywnością (cena oleju z czarnuszki w kapsułkach to ok. 50 zł za 120 kapsułek). Cena oleju z czarnuszki z butelce  zależy od pojemności. 250 ml nierafinowanego oleju z czarnuszki kosztuje ok. 49 zł.

Olej z czarnuszki - zastosowanie w kuchni

Olej z czarnuszki ma lekko gorzki, intensywny korzenny zapach, a jego barwa przechodzi od miodowej do ciemnobrązowej. W kuchni może być stosowany wyłącznie na zimno (obróbka termiczna niszczy prozdrowotne substancje w nim zawarte), jako dodatek do sałatek, zup, sosów, twarogów, kasz itp. Potrawom tym nadaje korzenny smak.

Olej z czarnuszki najlepiej przechowywać w zaciemnionej butelce w temperaturze 5-10 stopni C przez 3 miesiące od otwarcia.

Olej z czarnuszki - zastosowanie w kosmetyce

Olej z czarnuszki stosowany zewnętrznie chroni skórę przed poparzeniem słonecznym i łagodzi powstałe już podrażnienia. Ponadto przyśpiesza gojenie się ran. Olej z czarnuszki na twarz wspomaga leczenie schorzeń skórnych, takich jak trądzik, czy liszaj i AZS

Olej czarnuszkowy poprawia także kondycję skóry suchej, nawilżając ją, a także dojrzałej, gdyż dzięki zawartości antyoksydantów opóźniania starzenia się skóry, oraz tłustej, gdyż zapobiega błyszczeniu się skóry. Z kolei olej z czarnuszki na włosy łagodzi objawy łupieżu.

Olej z czarnuszki może być używany także w terapiach aromatycznych. Wówczas wycisza, pomaga złagodzić stres i zlikwidować zaburzenia snu.

Olej z czarnuszki - przeciwwskazania

Olej z czarnuszki wykazuje działanie przeciwskurczowe - zawarty w nich olejek lotny hamował czynność skurczową mięśni gładkich macicy u szczurów i świnek morskich. W związku z tym może spowolnić lub całkowicie zatrzymać skurcze macicy u kobiet w ciąży, dlatego nie powinny go one stosować.

Olej czarnuszkowy obniża ciśnienie krwi, w związku z tym osoby zmagające się z hipotensją (niedociśnieniem tętniczym) nie powinny po niego sięgać.

Najlepsze rośliny doniczkowe do sypialni. 3 gatunki oczyszczające powietrze w sypialni