Macierzanka piaskowa - właściwości macierzanki piaskowej
Macierzanka piaskowa to roślina, której właściwości wykorzystywane są w ziołolecznictwie. Jej aromat do złudzenia przypomina tymianek, z którym zresztą jest blisko spokrewniona. Można ją więc stosować do przyprawiania potraw, ale przede wszystkim macierzanka pomaga uporać się z wieloma dolegliwościami. Zalety macierzanki docenił także przemysł perfumeryjny.
Spis treści
- Macierzanka leczy i regeneruje skórę
- Macierzanka ułatwia oczyszczenie oskrzeli
- Macierzanka zmniejsza bóle miesiączkowe
- Macierzanka wzmacnia i dodaje energii
- Macierzanka łagodzi nerwobóle
- Macierzanka odkaża błony śluzowe
- Macierzanka pomaga na wzdęcia i niestrawność
Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum) to nieduża krzewinka osiągająca 10-30 cm wysokości. Tworzy gęste i bardzo zwarte darnie o pędach wznoszących się lub płożących. Łodygi macierzanki pokryte są gęsto drobnymi liśćmi oraz różowo-fioletowymi kwiatami. Po roztarciu roślina wydziela się charakterystyczny aromat. Macierzanka kwitnie od czerwca do września (nawet do października). Jest rośliną miododajną, bardzo chętnie odwiedzaną przez pszczoły.
Macierzanka piaskowa kryje w sobie substancje, które są bardzo cenione w przemyśle farmaceutycznym, ale też kosmetycznym i perfumeryjnym. To przede wszystkim olejek eteryczny, którego głównymi składnikami są fenole tymol i karwakrol oraz terpeny cymon, terpineol i cytral. Macierzanka zawiera także znaczne ilości flawonoidów i garbników, są w niej związki goryczkowe, kwasy organiczne, saponiny i sole mineralne ze znaczną zawartością litu i glinu. W celach leczniczych i kosmetycznych najczęściej wykorzystuje się wyciąg i olejek z macierzanki, rzadziej pyłek kwiatowy, a w użytku domowym sprawdza się napar z tego ziela.
Macierzanka piaskowa - kiedy zbierać macierzankę?
Macierzanka piaskowa to roślina lecznicza. Surowcem zielarskim są wysuszone kwitnące pędy (ziele macierzanki). Zbieramy je na początku kwitnienia w dni pogodne, po obeschnięciu rosy. Ścinamy kwitnące pędy na takiej wysokości, aby w surowcu nie znalazły się dolne zdrewniałe i pozbawione liści części. Ścięte pędy suszymy cienką warstwą w zacienionym i przewiewnym pomieszczeniu.Ziele macierzanki piaskowej zawiera głównie olejek eteryczny (w jego skład wchodzi przede wszystkim tymol i karwakrol), a także garbniki, gorycze, sole mineralne, kwasy organiczne i witamina C.
Macierzanka leczy i regeneruje skórę
Silne właściwości bakteriobójcze oraz ściągające i przeciwzapalne naparu z macierzanki, które wynikają z wysokiej zawartości fenoli i garbników, czynią z niego bardzo skuteczny środek polecany do okładów na zranienia skóry, wrzody, oparzenia. Jest też bardzo pomocny do przemywania skóry trądzikowej i miejsc po ukąszeniach przez owady. Naparem warto również spłukiwać głowę po umyciu włosów – działa odkażająco przy łojotoku i grzybicy skóry głowy.
Macierzanka ułatwia oczyszczenie oskrzeli
Wyciąg z macierzanki jest dobrym lekiem wykrztuśnym – wzmaga produkcję śluzu i pobudza ruchy rzęsek nabłonka dróg oddechowych, dlatego jest zbawienny przy suchym, męczącym kaszlu. Macierzanka jest szczególnie cennym zielem dla palaczy i chorych na przewlekłe nieżyty oskrzeli, bo bardzo skutecznie pomaga oczyścić drogi oddechowe i działa na nie odkażająco. W tym celu zaleca się zarówno picie naparu z tego ziela, jak i robienie z niego inhalacji.
Macierzanka solo i w zespole
Macierzankę można z powodzeniem stosować samą, ale najczęściej łączy się ją z innymi ziołami, które nawzajem wzmacniają wtedy swoje działanie. Najczęściej występuje więc macierzanka w połączeniu z szałwią, nagietkiem, rumiankiem, krwawnikiem, babką i lipą – taka mieszanka bardzo skutecznie zwalcza różne problemy skórne i żołądkowe.
Macierzanka zmniejsza bóle miesiączkowe
Ziele macierzanki ma silne właściwości spazmolityczne i przeciwzapalne. Dlatego przy bolesnych miesiączkach dobrze jest popijać herbatkę z macierzanki, która podziała rozkurczowo i rozluźniająco. Jest ona również pomocna przy bólach głowy, a nawet migrenie.
Macierzanka wzmacnia i dodaje energii
Kąpiele z dodatkiem naparu z macierzanki są polecane osobom przemęczonym, osłabionym po chorobie, wyczerpanym nerwowo. Napar działa wzmacniająco, stymuluje układ nerwowy, pobudza pracę serca. Zdaniem zielarzy, najskuteczniejsze są kuracje łączące kąpiele z piciem naparu z macierzanki.
Napar z ziela macierzanki piaskowej
Jedną łyżkę stołową wysuszonego ziela macierzanki zalać szklanką wrzątku i parzyć pod przykryciem 15 minut. Przecedzić i pić trzy razy dziennie przed jedzeniem jako środek wykrztuśny albo po jedzeniu dla lepszego trawienia.
Napar do kąpieli
200 g suchego ziela macierzanki zalej 3-4 litrami wrzątku i odstaw na 20 minut do naciągnięcia. Przecedź do wanny z wodą, starając się, by jej temperatura ostatecznie nie przekroczyła 38°C. Zanurz się w kąpieli na 10-15 minut – działa wzmacniająco na organizm, łagodzi nerwobóle i dolegliwości reumatyczne oraz zmiany trądzikowe.
Macierzanka łagodzi nerwobóle
Dzięki przeciwzapalnym i odkażającym właściwościom flawonoidów i olejku eterycznego, zawartych w macierzance, bardzo skutecznie przynosi ona poprawę w bólach reumatycznych, nerwobólach i stłuczeniach po urazach. Aby złagodzić takie dolegliwości, należy robić gorące okłady z naparu na bolące miejsca.
Macierzanka odkaża błony śluzowe
Działanie odkażające, bakteriobójcze i ściągające macierzanki czyni z niej bardzo skuteczny środek zalecany do płukania jamy ustnej i gardła w razie infekcji wyściełających je błon śluzowych. Napar z macierzanki dobrze sprawdza się także, użyty do nasiadówek i przemywania okolic intymnych w razie świądu, upławów.
Macierzanka pomaga na wzdęcia i niestrawność
Bóle brzucha, nieżyt żołądka spowodowany niedokwaśnością, wzdęcia – na takie dolegliwości picie herbatek z macierzanki jest lekiem doskonałym. Albowiem dzięki wysokiej zawartości olejku eterycznego i garbników macierzanka pobudza wydzielanie soków trawiennych, korzystnie wpływa na pracę wątroby. Zapobiega też zbyt szybkiemu rozwojowi bakterii i nadmiernej fermentacji w przewodzie pokarmowym oraz działa wiatropędnie.
Macierzanka lekiem na trądzik?
Naukowcy z Leeds Metropolitan University porównywali działanie nalewek z macierzanki, nagietka i balsamowca mirry na Propionibacterium acnes, odpowiedzialne za rozwój zmian trądzikowych. Stwierdzono, że choć wszystkie nalewki były w stanie zabić bakterie, preparat z macierzanki był w tym najskuteczniejszy. Co więcej, okazało się, że miał silniejsze właściwości antybakteryjne niż nadtlenek benzoilu w standardowym stężeniu, substancja czynna wielu maści przeciwtrądzikowych.
miesięcznik "Zdrowie"