Które leki upośledzają zdolność prowadzenia samochodu
Niektóre leki mogą upośledzać sprawność kierowcy samochodu. Producenci informują o tym, zamieszczając odpowiednie uwagi na ulotkach. Niestety, jak wynika z badań, aż 15 procent kierujących pojazdami lekceważy wszelkie ostrzeżenia. Po których lekach nie powinno się prowadzić samochodu?
Zażywanie leków w wielu przypadkach ma wpływ na prowadzenie samochodu. Pacjenci stale zażywający leki są zwykle uprzedzani przez lekarza, że dany specyfik upośledza zdolność prowadzenia samochodu. Niektóre środki działają tak silnie, że chorzy muszą na czas kuracji w ogóle zrezygnować z prowadzenia auta. Jednak wielu kierowców, sięgając tylko od czasu do czasu po tabletki (np. przeciwbólowe), sądzi, że to nie ma wpływu na ich organizm. Tymczasem nawet jedna drażetka może być przyczyną tragedii na drodze. Według obowiązujących w Polsce przepisów, osobom biorącym udział w wypadku rutynowo bada się krew na zawartość alkoholu. Jeśli stwierdzi się przy tym ślad środków narkotycznych - osoby te ponoszą taką samą odpowiedzialność, jak za jazdę po wypiciu alkoholu. O taki ślad wcale nie jest trudno. Wystarczy zażyć np. tabletki przeciwkaszlowe thiocodin. Zawarta w nich kodeina w trakcie przemian metabolicznych przekształca się w morfinę. Jeśli analiza krwi ją wykaże, grozi nam minimum 2 lata więzienia. Istnieje kilkanaście grup farmaceutyków potencjalnie niebezpiecznych dla kierowcy. Najczęstszymi objawami ubocznymi wywołanymi przez leki i utrudniającymi prowadzenie samochodu są zaburzenia widzenia i słuchu, trudności w koncentracji uwagi, senność.
Leki a prowadzenie samochodu - środki znieczulające miejscowo
Po takim znieczuleniu (np. stosowanym przed usunięciem zęba) nie należy prowadzić samochodu przynajmniej przez 2 godziny. Po narkozie zaś (z użyciem np. ketaminy, stosowanej, gdy usuwa się większą liczbę zębów) - przez dobę od chwili wybudzenia.
Zobacz też: Kierowca po nieprzespanej nocy czuje się jakby miał 2 promile alkoholu we krwi! Wiedziałeś?
Opioidowe leki przeciwbólowe a prowadzenie pojazdów
Zaburzają pracę mózgu, powodując opóźnienie refleksu i trudności z właściwą oceną sytuacji na drodze. Należą do nich m.in. vendal (morfina), dolargan, fortral, metadon. Podobne problemy mogą zdarzyć się po zażyciu tramalu (nie jest narkotykiem, ale działa na mózg w podobny sposób). Kierowcy muszą także zachować ostrożność, sięgając po farmaceutyki przeciwbólowe i zarazem przeciwkaszlowe zawierające kodeinę (acodin, antidol, argotussin, ascodan, codespan, coldrex nite, dafalgan-codeine, dexatussin, efferalgan-codeine, gripex, solpadeine, thiocodin, neoazarina). One też mogą wydłużać tzw. czas reakcji, czyli osłabiać refleks.
Niesteroidowe leki przeciwbólowe a prowadzenie auta
Kierowca może prowadzić auto, jeśli zażyje tabletkę „czystego" paracetamolu, ibuprofenu czy kwasu acetylosalicylowego (np. aspiryna). Skład leku zawsze podawany jest na opakowaniu. Jednak złożone środki przeciwbólowe mogą zawierać nasenne barbiturany (pabialgin, veramid) lub pobudzającą kofeinę (etopiryna, coldrex). Stosując je, należy zachować wzmożoną koncentrację za kierownicą.
Leki dla cukrzyków a prowadzenie samochodu
Insulina, niewłaściwie stosowana przez kierowców diabetyków, może spowodować hipoglikemię (niedocukrzenie) albo hiperglikemię (przecukrzenie) i, co za tym idzie, zaburzenia świadomości, a nawet utratę przytomności. Kierowca chory na cukrzycę powinien przed jazdą sprawdzić glukometrem poziom cukru we krwi, zażyć odpowiednią dawkę insuliny - jeśli zachodzi taka potrzeba - i chwilę odczekać, aż lek zadziała. Należy zrezygnować z dalszego prowadzenia pojazdu, gdy pojawią się poty, uczucie głodu, niepokoju.
Specyfiki nasenne i uspokajające a prowadzenie samochodu
Kierowca nie powinien wsiadać do auta, jeżeli zażył silne leki nasenne lub uspokajające (nawet, gdy wziął je wieczorem poprzedniego dnia). Upośledzają one precyzję ruchów, powodują senność, osłabienie, a u niektórych osób zmęczenie oraz niepokój. Jeśli ktoś musi prowadzić rano, a zapowiada się „biała noc", powinien sięgnąć po łagodne leki ziołowe (nervendragees-rathiopharm, hova, validol) lub melatoninę. Bezwzględnie należy unikać barbituranów (ipronal, luminal), pochodnych benzodiazepiny (estazolam, nitrazepam, noctofer, signopam) i cyklopirolonów (imovane, sanual, stilnox).
Trójkąt bezpieczeństwa
- Jeśli na opakowaniu leku umieszczono znak graficzny - trójkąt z wpisanym wykrzyknikiem - oznacza to, że podczas kuracji tym preparatem nie wolno prowadzić auta.
- Zawsze pytajmy lekarza o wpływ przepisanego leku na zdolność kierowania pojazdami.
- Jeśli sięgamy po medykament samodzielnie, bardzo dokładnie czytajmy dołączoną do opakowania ulotkę, na której opisane są działania uboczne.
Leki psychotropowe a prowadzenie samochodu
Zalicza się do nich m.in. środki przeciwdepresyjne, przeciwlękowe oraz neuroleptyczne. Mogą powodować senność lub bezsenność, zawroty głowy, zaburzenia widzenia i inne objawy uniemożliwiające prowadzenie pojazdu. W tej grupie leków znajdują się m.in.: fenactil, promazin, tisercin, chlorpernazinum, mirenil, pernazyna, thioridazin, fluanxol, sulpiryd, lithium carbonicum, cloranxen, diazepam, elenium, lorafen, medazepam, relanium, rudotel, tranxene, xanax, hydroxyzinum, atarax, mabuson, spamilan, amitryptylinum, doxepin, imipramin, pramolan, bioxetin, fluoxetyna, fevarin, prozac, seronil, coaxil, mianserin, lerivon, remeron i inne.
Środki przeciwwymiotne a prowadzenie samochodu
Jeśli kierowca musi sięgnąć po np. aviomarin, diphergan, torecan, zofran - musi zrezygnować z jazdy, ponieważ leki te powodują senność, osłabienie, bóle głowy.
Środki na nadciśnienie a prowadzenie samochodu
Ich stosowanie jest względnym przeciwwskazaniem (zażyłeś - raczej nie prowadź) do kierowania pojazdem, gdyż mogą powodować zmęczenie i osłabienie. Chodzi zwłaszcza o leki nieco starsze, ale nadal stosowane (np. brinerdin, normatens, propranolol). Podobnie działać mogą zalecane przy nadciśnieniu leki moczopędne (tialorid, furosemidum, hydrochlorothiazidum, diuramid). Auto można prowadzić jedynie przy niewielkich dawkach tego typu farmaceutyków.
Leki przeciwalergiczne a prowadzenie samochodu
Środki nowszej generacji (np. zyrtec, claritine) nie zaszkodzą kierowcy. Jednak „starsze" leki (np. clemastinum, phenazolinum) mogą wywołać senność, bóle głowy i zaburzenia koordynacji ruchów. Warto z lekarzem skonsultować ich zamianę na te bezpieczniejsze dla prowadzącego samochód.
miesięcznik "Zdrowie"
Porady eksperta