Wakacje alergika. Jak je zaplanować?

Wakacje alergika mogą być udane, bo wbrew pozorom poza domem również da się unikać alergenów. Sporo zależy jednak od rodzaju alergii i stopnia jej nasilenia. Inaczej planuje się wakacje w przypadku alergii pokarmowej, inaczej przy alergii wziewnej lub kontaktowej. Ale są też wspólne mianowniki: alergicy powinni starannie wybrać kierunek wyjazdu, miejsce pobytu oraz mądrze się spakować, pamiętając o dobrze wyposażonej apteczce.

Spis treści

1. Wakacje alergika: kiedy i dokąd wyjechać?
2. Wakacje alergika: jak wybrać hotel?
3. Wakacje alergika: co spakować
4. Wakacje alergika: gdzie jeść?
5. Wakacje alergika: uwaga na słońce
6. Wakacje alergika: urlop z dzieckiem z alergią
7. Wakacje alergika: ukąszenia owadów

O tym, jak bardzo dokuczliwa jest alergia pokarmowa lub alergia wziewna, dobrze wie każdy alergik i rodzic alergika. Najtrudniejsze jest to, co najważniejsze w leczeniu alergii, a więc unikanie tego, co uczula.

A ponieważ na co dzień sprawia to wystarczająco dużo problemów, wielu alergików świadomie rezygnuje z wakacyjnych wyjazdów, obawiając się zaostrzenia objawów alergii. Ale są i tacy, dla których wakacyjny odpoczynek z bliskimi jest na tyle ważny, że świadomie podejmują ryzyko.

Niezależnie od motywacji decyzję o wyjeździe na wakacje warto skonsultować z lekarzem alergologiem - a sam pobyt starannie zaplanować. O czym więc powinien pamiętać alergik przed wyjazdem na wakacje?

Wakacje alergika: kiedy i dokąd wyjechać?

W przypadku alergii kluczową sprawą jest kierunek oraz termin wyjazdu. Nie każda lokalizacja jest bowiem wskazana dla alergików. Osoby uczulone na pyłki powinny rozważyć również termin wyjazdu, dopasować go do kalendarza pylenia i w miarę możliwości wypoczywać poza sezonem letnim, bowiem to właśnie w letnich miesiącach stężenie pyłków traw, chwastów, drzew i zbóż jest najwyższe.

Alergikom niezależnie od rodzaju alergii sprzyjają okolice nadmorskie, gdyż w takich rejonach stężenie pyłków jest zwykle mniejsze (rozwiewa je wiejący od morza, chłodny wilgotny wiatr), morski klimat dobrze wpływa na drogi oddechowe, zaś kąpiele w morskiej wodzie (pod warunkiem, że jest ona czysta) dobrze działają na skórę.

Alergicy mogą jeździć również w góry: im wyżej, tym pyłków jest mniej, a niższe stężenie tlenu stymuluje układ oddechowy. Ale choć zmiana klimatu jest bardzo korzystna dla alergików, warto jednak pamiętać, że organizm musi się zaaklimatyzować i tak zaplanować urlop, by wyjazd trwał nie krócej, niż dwa tygodnie.

A czy alergik może wyjechać za granicę? Jak najbardziej - a zasady wyboru kierunku są podobne, co w przypadku wakacji w Polsce. Szczególnie warto jeździć więc nad morze lub w góry, a mając alergię wziewną kierować się lokalnym kalendarzem pylenia.

Wakacje alergika: jak wybrać hotel?

Ważną kwestią jest również wybór miejsca noclegu, gdyż nie każdy pensjonat lub hotel jest odpowiedni dla alergika. W przypadku osób z alergią wziewną liczy się np. to, czy hotel jest przyjazny zwierzętom (bo jeśli tak, to prawdopodobnie alergik nie ma w nim czego szukać), z kolei osoby z alergią pokarmową powinny szukać miejsc, w których istnieje możliwość zamówienia posiłków uwzględniających konieczność zachowania diety, np. posiłków bezmlecznych czy innych dań dla alergików, ale koniecznie przygotowywanych w taki sposób, by nie zostały przypadkowo zanieczyszczone alergenami.

Jadąc za granicę warto wybierać bardzo dobre hotele, takie, które serwują kuchnie różnych narodów i dania w dużym wyborze: wtedy nie ma zwykle problemu ze znalezieniem czegoś, co może zjeść alergik, a obsługa jest bardziej skłonna do tego, by przygotować danie na zamówienie.

Ważny jest również wystrój hotelu - we wnętrzach stylizowanych na zabytkowe, bogato zdobionych, zapewne osoby uczulone na kurz będą czuły się gorzej, gdyż w takich miejscach regularne odkurzanie bywa nie lada wyzwaniem. Warto również upewnić się, z czego wykonana jest pościel (poduszki i kołdry z pierza mogą uczulać). O niektóre kwestie można dopytać się w recepcji, odpowiedzi na inne pytania być może znajdziemy w opiniach, jakie danej placówce wystawiają goście (np. na stronach portali dla podróżujących).

Dla wielu alergików dobrą opcją jest wynajem apartamentu z aneksem kuchennym, wyposażonego w pralkę, odkurzacz, akcesoria do gotowania. W takim miejscu można nie tylko samodzielnie przygotowywać posiłki (co jest pewnym utrudnieniem, za to znacząco zmniejsza ryzyko ataku alergii), ale też codziennie sprzątać przy użyciu bezpiecznych, przywiezionych z domu środków czystości) czy nawet wyprać pościel w specjalnym proszku dla alergików.

Wakacje alergika: co spakować

Alergik powinien zabrać na wakacje te przedmioty i leki, które na co dzień pomagają mu w życiu z alergią. Podstawą jest oczywiście dobrze zaopatrzona apteczka alergika, która, oprócz leków do przewlekłego stosowania zaleconych przez lekarza, powinna zawierać:

• Leki przeciwhistaminowe, które blokując receptory histaminowe, likwidują typowe objawy alergii. Są to preparaty o przedłużonym działaniu, można je więc przyjmować raz dziennie.
• Leki zawierające kortyzon (w postaci maści lub tabletek). Przyspieszają one ustąpienie dolegliwości alergicznych. Przyda się np. maść hydrokortyzonowa do nakładania na skórę.
• Leki miejscowo obkurczające naczynia krwionośne albo działające ogólnie.
• Leki przeciwalergiczne stosowane bezpośrednio na śluzówkę nosa oraz krople do oczu.
• Epinefrynę (adrenalinę) w postaci autostrzykawki – to jest szczególnie ważne przy uczuleniu na jad owadów.

Wybierając się do apartamentu z aneksem kuchennym warto zabrać stosowane na co dzień środki do sprzątania i prania, a także zapas produktów do przygotowywania posiłków (w miejscowościach turystycznych bywa problem z ich dostępnością).

Warto mieć również przy sobie sporządzony przez lekarza opis choroby (objawów, sposobu leczenia, leków) - jeśli wybierasz się za granicę powinien on być przetłumaczony na angielski. W razie problemów ze zdrowiem ułatwi on postępowanie miejscowemu lekarzowi.

Wakacje alergika: gdzie jeść?

Na to pytanie jest jedna dobra odpowiedź: nigdy w przypadkowych miejscach. Każdy alergik wie, które alergeny pokarmowe są dla niego niebezpieczne, nie ma natomiast pewności, że nawet jeśli dana potrawa ich nie zawiera, to nie dostały się one do niej przypadkowo np. podczas krojenia różnych składników na tej samej desce.

Dla własnego bezpieczeństwa warto więc wybierać lokale dobrej klasy, przy zamawianiu dania upewnić się, czy nie zawiera alergenu, a dodatkowo poprosić o przygotowanie go z zachowaniem zasad ostrożności informując jednocześnie o tym, że w przypadku pomyłki może dojść do poważnych komplikacji zdrowotnych. W dobrych restauracjach obsługa zwykle nie ma z tym problemu i przychyla się do takich życzeń gości.

W trakcie wakacji za granicą lepiej natomiast nie eksperymentować z nowymi owocami, sokami czy nieznanymi wcześniej daniami. Zawsze warto za to mieć przy sobie własną, nieuczulającą przekąskę.

Ważne! Alergicy powinni unikać jedzenia i picia na świeżym powietrzu ze względu na możliwość ukąszenia przez owady zwabione zapachem potrawy i wystąpienia gwałtownej reakcji alergicznej.

Wyjeżdżając za granicę koniecznie wykup dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne uwzględniające choroby przewlekłe, a jeśli wybierasz się do krajów UE - wyrób kartę EKUZ. 

Wakacje alergika: uwaga na słońce

Jeśli masz skórę wrażliwą na słońce, nawet niewielkie nasłonecznienie może być przyczyną poważnych kłopotów. Dlatego smaruj siebie i dzieci kremami z filtrem ochronnym. Noś też przewiewne koszule z długimi rękawami i kapelusze.

Jeśli przyjmujesz leki, przed wyjazdem zapytaj lekarza, czy możesz przebywać na słońcu. Niektóre, np. środki moczopędne, mogą wywoływać odczyny fototoksyczne. Podobna reakcja wystąpi, gdy wyjdziesz na słońce zaraz po użyciu dezodorantu czy perfum.

Wakacje alergika: urlop z dzieckiem z alergią

Mały alergik spędzi wakacje jak jego rówieśnicy o ile nauczysz go, jak ma się zachowywać, gdy np. słyszy brzęczenie osy. Poza tym ubieraj dziecko w kolory natury (brąz, beż, oliwka, szary), bo te nie przyciągają owadów. Wolą jaskrawe, zwłaszcza żółty i pomarańczowy.

Po każdym posiłku myj dziecku buzię i rączki, a gdy poplamiło ubranko przebierz je. Na świeżym powietrzu nie dawaj do jedzenia lodów, owoców (zwłaszcza bardzo soczystych) i soków. Aromat może przyciągnąć owady.

Pilnuj, aby dziecko nie bawiło się w pobliżu kwitnących kwiatów i nie chodziło boso po trawie. Śpiącego dziecka nie zostawiaj bez opieki na dworze. Osłonięcie łóżka lub wózka moskitierą nie daje gwarancji, że maluch nie zostanie użądlony. Unikaj spacerów po sadzie i bazarze z owocami. W takich miejscach bywają całe roje owadów.

Jeśli starsze dziecko wysyłasz na obóz lub kolonie:

• daj dziecku kserokopię ostatnich badań oraz historię choroby z informacją, czy w przeszłości wystąpił wstrząs anafilaktyczny
• zapakuj leki, które dziecko regularnie przyjmuje
• poinformuj opiekunów, że dziecko powinno przyjmować leki i jak ma to robić - najlepiej daj im kartkę ze stosownymi informacjami
• dołącz do bagażu zestaw przeciwwstrząsowy
• młodzież lubi nosić wojskowe gadżety, informacje o stanie zdrowia dziecka możesz wygrawerować na tzw. nieśmiertelniku
• jeśli dziecko cierpi na alergię pokarmową, dołącz informacje o uczulających je pokarmach
• zapakuj ubrania w naturalnych kolorach (beż, brąz, zielony, biały)
• zapakuj dziecku słodycze, które może jeść bez obaw
• naszykuj obuwie, które dziecko chętnie nosi, by nie chodziło boso po trawie.

Wakacje alergika: ukąszenia owadów

W naszej strefie klimatycznej żyje ponad 100 tys. gatunków owadów, które kąsają lub żądlą. Jad dwóch rodzin - osowatych i pszczołowatych - ma silne właściwości uczulające, może też wywołać reakcję anafilaktyczną. Żądło pszczoły wbija się w ciało ofiary i w nim pozostaje - owad ginie, jednak z woreczka jadowego jeszcze przez kilka minut sączy się jad - dlatego tak  bardzo istotne jest, by jak najszybciej je usunąć. 

Dla alergików bardzo dokuczliwe, a niekiedy również bardzo groźne mogą być także ukąszenia komarów. Dlatego przed wyjściem na dwór warto zabezpieczyć się repelentem, bezpiecznym dla osób uczulonych. 

Co robić, gdy dojdzie do ukąszenia? Gdy użądli pszczoła, żądło trzeba jak najszybciej usunąć, a następnie przyłożyć do rany papkę z wody i sody oczyszczonej. Gdy ukąsi osa, wystarczy zimny okład z lodu lub rozcieńczonego octu, pomaga również przyłożenie do rany przekrojonej cebuli. 

Szczególnej uwagi wymaga sytuacja, gdy osa lub pszczoła użądli w język - gdy ten spuchnie, może utrudniać oddychanie. Trzeba więc przyłożyć w to miejsce kostkę lodu i jak najszybciej poszukać pomocy lekarskiej. Ważne: Gdy wybieracie się na majówkę lub zamierzacie długo przebywać na powietrzu - nie zakładajcie wzorzystej odzieży. Ubranie powinno być w naturalnych barwach. Biel, zieleń, beż nie budzą ciekawości owadów w przeciwieństwie do koloru żółtego i pomarańczowego. Gdy jesz na dworze posiłek, niech wszystkie naczynia będą przykryte, ponieważ zapach też przyciąga owady, podobnie jak dwutlenek węgla w napojach gazowanych. I pamiętaj - żądlące owady wabi również zapach spoconego ciała.