Klimatyzacja zamiast pomagać, może szkodzić. Sprawdzamy, jak wpływa na zdrowie

Klimatyzacja w pracy, samochodzie, biurze, centrach handlowych, a coraz częściej i domach wydaje się niezbędna i bardzo wygodna. Jednak nie brakuje też opinii, że jest szkodliwa dla zdrowia i może wywoływać problemy zdrowotne. Czy rzeczywiście? Sprawdź, jakie jest działanie klimatyzacji na zdrowie.

Spis treści

1. Klimatyzacja - suche powietrze wysusza skórę i śluzówkę
2. Nieoczyszczona klimatyzacja - wilgotne środowisko sprzyja rozwojowi grzybów
3. Klimatyzacja wysusza oczy
4. Klimatyzacja sprzyja legionellozie
5. Klimatyzacja w domu
6. Klimatyzacja w biurze, w pracy
7. Klimatyzacja w samochodzie
8. Klimatyzacja na wakacjach

Klimatyzacja ma za zadanie wymieniać powietrze i wentylować pomieszczenia oraz utrzymywać temperaturę na stałym poziomie, bez względu na temperaturę na zewnątrz. Klimatyzacja pobiera powietrze z pomieszczania i poddaje je obróbce - oziębia i odpowiednio nawilża, po czym wypuszcza otworami klimatyzacyjnymi.

Nowoczesne urządzenia klimatyzacyjne nie tylko nie szkodzą, ale i ułatwiają życie osobom chorym na alergię. Wyposażone w specjalne filtry powietrza usuwają z niego kurz, roztocza, sierść zwierząt domowych czy kwiatowe pyłki.

W związku z tym to nie klimatyzacja jest szkodliwa dla zdrowia, tylko nieumiejętne z niej korzystanie. Nie wystarczy zainstalować klimatyzację w domu czy budynku, lecz także o nią odpowiednio dbać. W przeciwnym razie może zaszkodzić.

Klimatyzacja - suche powietrze wysusza skórę i śluzówkę

W budynkach, w których działa klimatyzacja, zazwyczaj  jest suche powietrze o niskiej wilgotności. - Działa to niekorzystnie na skórę i błony śluzowe dróg oddechowych, prowadząc do suchości skóry i śluzówek, a w konsekwencji do zanikowych nieżytów górnych dróg oddechowych – mówi dr n. med. Iwona Leszczyńska, specjalista laryngolog z Centrum Medycznego ENEL-MED.

Klimatyzacja może się przyczynić do rozwoju przeziębienia i pojawienia takich objawów, jak ból gardła, chrząkanie, uczucie drapania i przeszkody w gardle – ciała obcego przy przełykaniu. Mogą wystapić także kaszel, chrypka, a nawet duszności u astmatyków.

Aby zapobiegać osłabieniu odporności i częstemu łapaniu infekcji, trzeba właściwie ustawić temperaturę oraz wilgotność w klimatyzatorze, często czyścić filtry oraz okresowo je zmieniać.

Popijanie wody małymi łykami z dużą częstotliwością może zmniejszyć uczucie zasychania w gardle, a co za tym idzie - może zmniejszyć ryzyko infekcji. Z kolei problem suchości nosa można rozwiązać, wykonując płukanie nosa i zatok roztworem chlorku sodu.

Na złagodzenie bólu gardła można zastosować tabletki lub pastylki do ssania lub łagodny preparat w postaci sprayu.

Nieoczyszczona klimatyzacja - wilgotne środowisko sprzyja rozwojowi grzybów

- Klimatyzacja sama w sobie nie jest niebezpieczna dla zdrowia. Natomiast na zdrowie może wpływać negatywnie ta nieodpowiednio albo zbyt rzadko czyszczona, co będzie odczuwalne zwłaszcza dla alergików i osób chorujących na astmę. W klimatyzacji, która jest nieodpowiednio konserwowana, mogą rozwijać się pleśnie, bo wilgotne środowisko sprzyja namnażaniu się grzybów – tłumaczy dr Leszczyńska.

- Klimatyzacja może wpływać niekorzystnie na stan zdrowia, szczególnie u alergików i osób chorujących na astmę. W niewłaściwie konserwowanej klimatyzacji mogą rozwijać się pleśnie, wilgotne środowisko sprzyja namnażaniu grzybów. To właśnie infekcje grzybicze są najpoważniejszymi zagrożeniami klimatyzacji.

Klimatyzacja wysusza oczy

Osoby wiele godzin dziennie przebywające w klimatyzowanych pomieszczeniach często mają problemy z oczami. Suche powietrze wysusza spojówki.

Może prowadzić do zespołu suchego oka. Gdy oczy pieką, swędzą i szczypią, ulgę przyniosą sztuczne łzy, które działają nawilżająco na struktury oka.

Klimatyzacja sprzyja legionellozie

Jedną z częściej spotykanych bakterii w urządzeniach klimatyzacyjnych jest Legionella pneumophila wywołująca chorobę zwaną legionellozą, która daje objawy przypominające grypę (bóle głowy, mięśni, gorączka, po jakimś czasie dochodzi do suchego kaszlu).

Specjaliści przypuszczają, że od 5. do 8. proc. zapaleń płuc jest wywołane zakażeniem Legionellą. Bakteria najchętniej występuje w wilgotnych miejscach, w temp. między 20 a 55 st. C – jeśli zostaje rozpylona, ludzie wdychają w płuca powietrze z zanieczyszczonymi drobinkami wody.

- Rocznie w Europie na legionellozę zapada ok. 10 tys. osób. Według amerykańskiej organizacji zajmującej się badaniem legionellozy wszystkie przypadki epidemii legionellozy miały swoje źródło w systemach klimatyzacji domowej, hotelowej, szpitalnej

Odnotowano przypadki, że klimatyzator znajdujący się w miejscu publicznym w kilka dni stał się przyczyną choroby setek osób – mówi dr Iwona Leszczyńska. Legionelloza w pierwszych dniach rozwija się bezobjawowo, by zaatakować po 2 tygodniach od zarażenia.

Nie ma prostych metod diagnozy choroby, potrzebne są specjalistyczne badania laboratoryjne. Śmiertelność wynosi 20 proc. głównie z powodu złego leczenia. Choroba prawidłowo zdiagnozowana i właściwie leczona nie powoduje zagrożenia życia.

Klimatyzacja w domu

Gdy latem temperatura przekracza ponad 30°C, ciężko wytrzymać nawet w domu. Dlatego coraz częściej decydujemy się na zainstalowanie klimatyzatora w naszych czterech kątach. Do wyboru są te stacjonarne i przenośne.

Różnica między temperaturą w klimatyzowanym pomieszczeniu a tą, jaka panuje na zewnątrz, nie powinna być większa niż 6st. C.

Niezależnie od tego, który wybierzemy, należy pamiętać, aby ustawić odpowiednią temperaturę. Dla twojego zdrowia ważne jest także, aby klimatyzacja była ustawiona na odpowiednią temperaturę – zimą 21-22 st. C, latem na 19-20 st. C, choć ważniejsza niż sama wartość temperatury jest różnica między temperaturą w pomieszczeniu a tą, jaka panuje na zewnątrz - nie powinna być większa niż 6 st. C. W czasie 30-stopniowych upałów nie powinniśmy schładzać wnętrz do temp. niższej niż 24 st. C.

Duża różnica temperatur pomiędzy pomieszczeniem a warunkami zewnętrznymi wpływa niekorzystnie na organizm, ponieważ może doprowadzić do:

• do szoku termicznego,
• osłabienia funkcji układu odpornościowego, spadku odporności, a więc zwiększenia podatności na choroby.

- Koniecznie też należy co jakiś czas wyłączać klimatyzację i wietrzyć pomieszczenia. Osoby korzystające z klimatyzacji powinny pamiętać o tym, by nie ustawiać nawiewu z klimatyzatora bezpośrednio na siebie i nie siedzieć w zimnym przeciągu - mówi dr Leszczyńska.

Klimatyzacja w biurze, w pracy

Zgodnie z przepisami, w pomieszczeniach biurowych temperatura nie może być niższa niż 18 °C. Co z temperaturą maksymalną? Specjaliści bhp uznają, że w pomieszczeniach biurowych temperatura nie powinna przekraczać 30°C. To sporo, dlatego pracodawca powinien zainstalować w biurze klimatyzację lub nowoczesne systemy wentylacyjne.

Zwiększa ona bowiem komfort pracy: pracuje się lżej i klienci również czują się w takich warunkach znacznie lepiej, niż w dusznym pokoju, gdzie nie ma dosłownie czym oddychać.

Teoretycznie klimatyzacja w pracy powinna być zainstalowana tak, aby strumień powietrza pochodzący z urządzeń wentylacji nawiewnej nie był skierowany bezpośrednio na stanowisko pracy, oraz nie powodował przeciągów, wyziębienia lub przegrzewania pomieszczeń pracy.

Klimatyzacja w samochodzie

Jak uchronić się przed szkodliwym działaniem klimatyzacji w samochodzie? To pytanie zadają sobie zwłaszcza osoby, które wybierają się samochodem na wakacyjny urlop. Długa podróż w słoneczny, upalny dzień może być bardzo przyjemna, pod warunkiem, że klimatyzacja jest sprawna.

O czym powinno się pamiętać? Przede wszystkim - nie należy wsiadać do rozgrzanego samochodu. Najpierw trzeba przewietrzyć pojazd, a klimatyzację włączyć po zamknięciu okien i drzwi.

Włączając klimatyzację w samochodzie, należy zadbać aby strumień powietrza był skierowany na szybę lub dach (by nawiew nie był skierowany na twarz i szyję). Temperatura panująca wewnątrz samochodu nie powinna być niższa o więcej niż 6 st. C od panującej na zewnątrz.

Pod koniec podróży warto zwiększyć temperaturę panującą w pojeździe, aby uniknąć narażenia organizmu na dużą różnicę temperatur.

Klimatyzacja na wakacjach

Podczas wakacyjnych wojaży na klimatyzację należy uważać także w busach czy pociągach. Także na lotniskach klimatyzacja bywa mocno rozkręcona, bo schłodzenie tak dużych powierzchni wymaga ustawienia jej na dużo niższą temperaturę niż ta panująca na zewnątrz.

Wszędzie tam, gdzie nie masz wpływu na ustawienia klimatyzacji, zabieraj ze sobą coś do okrycia, np. bluzę, chustę, a dla dzieci - kocyk. Gdy będzie chłodno, okryjesz się tak, jak na spacerze.

Przed wyjściem z takiego pomieszczenia warto poszukać strefy, w której temperatura jest zbliżona do tej panującej na dworze, ale nie aż tak wysoka, i pobyć tam przez kilka minut. W ten sposób zmniejsza się ryzyko szoku termicznego.