IgE alergenowo swoiste w diagnostyce alergii

IgE alergenowo swoiste to jedne z przeciwciał, których oznaczenie pomaga postawić diagnozę w przypadku alergii. Test ten wykonuje się w laboratorium, po wcześniejszym pobraniu próbki krwi od pacjenta. Wyniki badania nie są jednoznaczne, jednak stanowią istotną wskazówkę dla lekarza specjalisty. Na czym polega oznaczanie swoistych IgE?

Spis treści

1. IgE alergenowo swoiste - ważne badanie przesiewowe
2. IgE alergenowo swoiste - czym są?
3. Kiedy zaleca się oznaczenie alergenowo swoistych IgE?
4. IgE alergenowo swoiste - jak wygląda oznaczenie IgE?
5. IgE alergenowo swoiste - o czym świadczy wynik testu oznaczenia IgE?

Oznaczanie swoistych IgE (stężeń immunoglobulin) skierowanych przeciw konkretnym alergenom jest ważnym elementem diagnostyki chorób alergicznych.

Schorzenia te w współczesnym świecie są częste, co wiązane jest z rozwojem cywilizacyjnym. Prawidłowe leczenie alergii wymaga postawienia właściwej diagnozy. Jej podstawą jest wywiad lekarski oraz testy skórne.

W niektórych przypadkach te procedury okazują się jednak niewystarczające. W takich sytuacjach, jednym z dalszych kroków w drodze do prawidłowego rozpoznania choroby, są testy bazujące na oznaczeniu alergenowo swoistych IgE.

IgE alergenowo swoiste - ważne badanie przesiewowe

Oznaczanie przeciwciał klasy IgE swoistych jest wykonywane jako jedno z badań przesiewowych, mających na celu określenie reakcji uczuleniowych związanych z konkretnymi alergenami. W teście bada się odpowiedź immunologiczną na określone substancje, np.:

• jad pszczeli,
• jad trzmiela,
• białko jaja kurzego,
• żółtko jaja kurzego.

Alergeny używane w teście podzielone są na panele. W jednej grupie zebrane są substancje podobnego typu, przykładowo związane z pokarmami, pleśniami czy też trawami.

Lekarz specjalista wraz z pacjentem wybierają najwłaściwszy zestaw testowy, odpowiadający wcześniej zebranemu wywiadowi.

IgE alergenowo swoiste - czym są?

Przeciwciała IgE są produkowane przez limfocyty B, które są jednymi z komórek broniących nasz organizm przed infekcjami. Proces ten jest elementem zdrowej reakcji immunologicznej.

Czasami jednak zdarza się, że komórki odpornościowe interpretują neutralne substancje jako potencjalne zagrożenie. Wywołują wtedy reakcję całego organizmu, mającą prowadzić do zwalczenia infekcji.

Pojawiają się objawy takie jak kichanie oraz łzawienie spojówek. Przeciwciała swoiste IgE są odpowiedzialne za inicjowanie lawiny reakcji alergicznych. Wiążą się z konkretnym alergenem, który dostał się do organizmu.

W ten sposób rozpoznają go, przekazując komórkom odpornościowym informacje o jego obecności.

Kiedy zaleca się oznaczenie alergenowo swoistych IgE?

Skierowanie od lekarza na test oznaczania IgE alergenowo swoistych, otrzymuje się w wypadku gdy wynik testów skórnych nie jest zgodny z obrazem klinicznym, czyli objawami występującymi u pacjenta.

Oznaczenie przeciwciał swoistych IgE zaleca się również w niektórych przypadkach jako alternatywę dla testów skórnych. Dotyczy to pacjentów z nasilonymi zmianami skórnymi, takimi jak wypryski oraz stany zapalne.

Kolejnym wskazaniem do zaniechania testów skórnych jest ryzyko silnej reakcji alergicznej o danej osoby. Kontakt z alergenem, którego wymaga tego typu badanie, może w takim przypadku prowadzić do sytuacji zagrożenia życia, np. wstrząsu anafilaktycznego.

Leki przeciwhistaminowe oraz leki antydepresyjne mogą zaburzać wyniki testów skórnych. Przed ich wykonaniem zaleca się przerwanie farmakoterapii, jednak w przypadku niektórych pacjentów jest to niebezpieczne.

Z tego względu, w takich sytuacjach, zaleca się zastąpienie testów skórnych oznaczeniem IgE alergenowo swoistych.

Oznaczenie przeciwciał swoistych IgE może być również wykorzystywane do monitorowania przebiegu skuteczności terapii. W przypadku dzieci, tego typu testy wykonuje się w celu sprawdzenia czy alergia ustąpiła wraz z wiekiem.

Należy jednak zaznaczyć, że dodatni wynik może utrzymywać się przez wiele lat po wyleczeniu. Badanie stanowi jedynie wskazówkę dla diagnozującego lekarza specjalisty.

IgE alergenowo swoiste - jak wygląda oznaczenie IgE?

Test oznaczenia przeciwciał swoistych IgE wykonywany jest w laboratorium, po wcześniejszym pobraniu próbki krwi od pacjenta. Badanie nie wymaga wcześniejszego przygotowania, np. bycia na czczo. Krew pobiera się z żyły łokciowej. 

Do oceny diagnostycznej wykorzystuje się surowicę wyizolowaną z krwi. Istnieją różne metody laboratoryjne oznaczania swoistych IgE w pobranej próbce.

Najstarszą jest test radioalergosorpcji, czyli inaczej RAST. Zdarza się, że lekarze używają tej nazwy, mając na myśli wszystkie techniki służące do oznaczania alergenowo swoistych IgE. Wynika to z długiej historii stosowania tej metody jako standardu.

Obecnie w laboratoriach najczęściej wykonuje się testy immunoenzymatyczne. Pozwalają one na określenie stężeń swoistych IgE dla konkretnych antygenów.

IgE alergenowo swoiste - o czym świadczy wynik testu oznaczenia IgE?

Podwyższony poziom swoistych alergenowo IgE wskazuje na chorobę alergiczną. Dodatni wynik testu oznaczenia przeciwciał IgE nie jest jednak jednoznacznym jej potwierdzeniem. Trafna diagnoza wymaga wnikliwej analizy zebranych danych, dokonanej przez lekarza specjalistę. Często konieczne jest wykonanie innych testów w kierunku alergii. 

Ujemny wynik testu oznaczenia przeciwciał IgE sugeruje brak klasycznej alergii u pacjenta. Należy traktować tą informacje z rozwagą. Wskazana jest konsultacja z lekarzem specjalistą w celu wyjaśnienia przyczyny objawów.

Przeczytaj także: Immunoglobuliny typu E (IgE)

O autorze

mgr farmacji Sara Janowska

Doktorantka interdyscyplinarnych studiów doktoranckich z zakresu nauk farmaceutycznych i biomedycznych realizowanych na Uniwersytecie Medycznym w Lublinie oraz Instytucie Biotechnologii w Białymstoku.Absolwentka studiów farmaceutycznych na Uniwersytecie Medycznym w Lublinie ze specjalizacją Lek Roślinny. Uzyskała tytuł magistra broniąc pracy z dziedziny botaniki farmaceutycznej na temat właściwości antyoksydacyjnych ekstraktów pozyskanych z dwudziestu gatunków mchów. Obecnie w pracy naukowej zajmuje się syntezą nowych substancji przeciwnowotworowych oraz badaniem ich właściwości na liniach komórek nowotworowych. Przez dwa lata pracowała jako magister farmacji w aptece otwartej.

Więcej artykułów tej autorki 

mgr farmacji Sara Janowska