Czy alergicy mogą jeść masło klarowane? Można się mocno zdziwić

Zero białek mleka krowiego i mnóstwo tłuszczu odpornego na smażenie - tym w największym skrócie jest masło klarowane, które zdobywa coraz więcej zwolenników w Polsce, choćby wśród modnych kucharzy. Słusznie? Jak wpływa na zdrowie?

Kiedyś w Polsce stosowaliśmy po prostu zwykłe masło, także do smażenia. Z czasem wyeliminowały je tłuszcze roślinne, bo generalnie obserwowaliśmy duży odwrót od masła jako produktu zwierzęcego, obwinianego za epidemię miażdżycy i generalnie chorób układu krążenia.

Dziś masło wraca do łask, ale smażymy coraz chętniej na klarowanym, nie na roztapianym. Mówi się sporo nawet o leczniczej mocy masła klarowanego i jego bezpieczeństwie dla alergików. Słusznie?

Masło klarowane a alergia na białka mleka krowiego

Masło klarowane pochodzi z Indii, gdzie określane jest jako"ghee", chociaż trzeba przyznać, że przyjęło się praktycznie na całym świecie.

Powstaje w wyniku podgrzania masła, odparowania z niego wody i oddzielenia od tłuszczu innych cząstek stałych.

Z kilograma klasycznego masła o zawartości 82 procent tłuszczu uzyskuje się ok. 700-800 g masła klarowanego, które jest prawie czystym tłuszczem mlecznym (99,5-99,8 procent tłuszczu).

Oddzielenie białek i innych substancji stałych od tłuszczu mlecznego sprawia, że masło klarowane staje się bezpieczne dla alergików i osób nietolerujących mleka krowiego.

Masło klarowane może być stosowane nie tylko przez przez osoby uczulone na białka mleka, np. kazeinę, ale także te z nietolerancją laktozy. Warunkiem jest dokładne oczyszczenie masła.

Taki tłuszcz nadaje się też do smażenia w wysokich temperaturach, czego nie można powiedzieć o zwykłym maśle.

Poznaj najlepsze źródła białka

Zobacz galerię 7 zdjęć

Masło klarowane jest zdrowe?

Kwestia wpływu na zdrowie masła klasycznego wciąż budzi kontrowersje. Nie inaczej jest z masłem klarowanym.

Chociaż to w zasadzie czysty tłuszcz, w tym głównie nasycony, nie brakuje osób, które przypisują mu niemal magiczne prozdrowotne właściwości.

W medycynie ajurwedyjskiej już przed tysiącami lat lecznicze ziołowe mikstury gotowano w maśle klarowanym, bo ponoć wtedy wzmacniał się efekt terapeutyczny.

Samo masło klarowane miało poprawiać pamięć i zdolności poznawcze, a także wspierać procesy trawienne.

Co na to współczesna dietetyka? Masło klarowane faktycznie ma dość wysoką zawartość wartościowych składników odżywczych. Nie wolno jednak zapominać, ze ze względu na niekorzystny profil tłuszczowy, nie można go jeść zbyt dużo.

Skarby masła klarowanego

Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej wskazuje, że krótkołańcuchowe nasycone kwasy tłuszczowe (ang. short chain fatty acid, SCFA), przede wszystkim kwas masłowy, zawarte tłuszczu mlecznym, mogą korzystnie działać na przewód pokarmowy.

Mają zapobiegać stanom zapalnym i działać normalizująco w różnego rodzaju zaburzeniach czynnościowych jelit.

Nie wyklucza się ich działania przeciwnowotworowego w stosunku do nowotworów jelita grubego.

Niezwykłe właściwości są też przypisywane tłuszczom CLA (izomery kwasu linolowego), które mają zapobiegać nowotworzeniu, stabilizować poziom tłuszczu we krwi (w tym cholesterolu), a nawet wspomagać odchudzanie.

NCEŻ przypomina jednak, że takie wyniki uzyskano w badaniach CLA na zwierzętach i liniach komórkowych. Jak dotąd nie ma rozstrzygających analiz u ludzi.

Inne maślane skarby to witaminy A, E, D, K.

Źródła:

• Sharma H. i in., The effect of ghee (clarified butter) on serum lipid levels and microsomal lipid peroxidation, An International Quarterly Journal of Research in Ayurveda, 2010, 31(2), 134-140
• Reddy A.M. i in., Myths and facts about consumption of ghee in relation to heart problems – a comparative research study, International Journal of Pharmacy and Pharmaceutical Sciences, 2013, 5(2), 560-563
• https://dietetycy.org.pl/maslo-klarowane/
• Narodowe centrum Edukacji Żywieniowej

Eliza Dolecka