Alergiczne zapalenie jelita grubego: przyczyny, objawy, leczenie
Alergiczne zapalenie jelita grubego to stan zapalny jelita grubego pojawiający się w przebiegu reakcji alergicznej. Dotyka głównie niemowlęta i dzieci karmione piersią, ma charakter samoograniczający i z wiekiem ustępuje. Czynnikami wyzwalającymi są alergeny pokarmowe, przede wszystkim białka mleka krowiego.
Spis treści
- Alergiczne zapalenie jelita grubego: objawy
- Alergiczne zapalenie jelita grubego - przyczyny
- Alergiczne zapalenie jelita grubego - diagnoza
- Alergiczne zapalenia jelita grubego - leczenie
- Alergie pokarmowe u dzieci
Alergiczne zapalenie jelita grubego (błędnie określane jako tzw. zapalenie jelita wywołane przez mleko krowie) jest jedną z najpopularniejszych patologii toczących się w obrębie jelita grubego.
Alergiczne zapalenie jelita grubego to stan zapalny wywołany przez popularne alergeny, np. białko mleka krowiego. Problem ten dotyczy przede wszystkim niemowląt, zwykle pierwsze symptomy zaburzenia pojawiają się około 2 miesiące po urodzeniu.
Alergiczne zapalenie jelita grubego: objawy
Rodzice zgłaszają się do lekarza zaniepokojeni wyglądem stolca. Ma on luźną konsystencję oraz można w nim odnaleźć ślad śluzu, a czasem nawet pasma krwi.
Po pewnym czasie znacząco zwiększa się ilość stolców oddawanych w ciągu doby, a naturalną konsystencją biegunki
jest zmniejszenie masy ciała. To wszystko nieuchronnie prowadzi do zahamowania wzrastania i zaburza prawidłowy rozwój dziecka.
Rzadko alergicznemu zapaleniu jelita grubego towarzyszy niedokrwistość czy gorączka.
Alergiczne zapalenie jelita grubego - przyczyny
Alergiczne zapalenie jelita grubego nie jest tylko i wyłącznie efektem spożywania białka mleka krowiego. Podobne problemy dotyczą dzieci karmione piersią lub preparatami sojowymi.
Chociaż nadal funkcjonuje błędne przekonanie podające mleko krowie jako najczęstszy czynnik alergiczny, dane statystyczne wskazują, że to jednak mleko kobiece wywołuje najwięcej zaburzeń pokarmowych.
Zwolennicy teorii, że wszystkie alergie pokarmowe wynikają ze spożycia mleka krowiego twierdzą, że częstsze występowanie alergicznego zapalenia jelita grubego u kobiet karmiących piersią jest związane po prostu ze zwiększonym spożyciem mleka krowiego przez matki.
Etiologia i patomechanizm tego zaburzenia nadal pozostaje nieznany, brane są pod uwagę takie czynniki jak chociażby niedojrzałość układu odpornościowego i przewodu pokarmowego czy zbyt duża przepuszczalność błony śluzowej.
Alergiczne zapalenie jelita grubego - diagnoza
Kluczowe znaczenie w rozpoznaniu jelita grubego ma dokładnie zebrany wywiad z rodzicami dziecka. Ważne jest ponadto badanie przedmiotowe oraz wyniki badań laboratoryjnych.
Lekarz w każdym przypadku powinien zlecić:
- badanie stolca
- ocenić stężenie albuminy w surowicy
- morfologię, pod kątem niedokrwistości
Jeżeli nasilenie objawów jest duże, a stan dziecka określany jako ciężki niezbędne są dodatkowe badania:
- RTG jamy brzusznej
- endoskopia przewodu pokarmowego z pobraniem wycinków do oceny mikroskopowej
Zwykle w chorobach, które mają tło alergiczne stwierdza się obecność nacieków z dominacją komórek typu eozynofile. W diagnostyce różnicowej powinno brać się pod uwagę:
- zakażenie jelita grubego
- chorobę Hirschprunga
- nieswoiste zapalenia jelita
- rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego
a także stany nagłe wymagające szybkiej interwencji chirurgicznej, tj. wgłobienie jelita czy skręt jelita.
Alergiczne zapalenia jelita grubego - leczenie
Postępowanie terapeutyczne w przypadku alergicznego zapalenia jelita grubego wiąże się z eliminacją mleka krowiego z diety. Zamiennie należy wzbogacić menu o hydrolizaty kazeiny czy preparaty sojowe.
Objawy choroby mają tendencję do wycofywania się zwykle do około 2 tygodni od momentu modyfikacji jadłospisu.
Czas terapii żywieniowej powinien być kwestią indywidualną, zwłaszcza, ze nie ma dokładnych standardów, które miałyby to określać.
- Alergia pokarmowa
Alergia pokarmowa to szereg objawów wynikających z uruchomienia reakcji immunologicznych na skutek spożycia niektórych pokarmów. Manifestacja kliniczna obejmuje zmiany skórne oraz ogólne Te ostatnie prowadzą do stanu określanego terminem anafilaksji będącej zagrożeniem dla zdrowia i życia. Problem alergii pokarmowej dotyczy nawet 3-5% dzieci i do 4% populacji dorosłych. Należy podkreślić, że większość zaburzeń związanych z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu immunologicznego nie występuje jako choroba izolowana, ale zwykle współtowarzyszy innym chorobom z tzw. autoagresji, chociażby z atopowym zapaleniem skóry.
- Alergia na mleko krowie
Najczęstszym czynnikiem wywołującym miejscowe lub uogólnione reakcje alergiczne jest białko mleka krowiego. W przypadku uogólnionej nadwrażliwości zostają uruchomione dwa mechanizmy: typu pierwszego lub reakcja opóźniona. Nadwrażliwość typu I to każda reakcja organizmu pojawiająca się w czasie 1 godziny od momentu spożycia pokarmu. Na obraz kliniczny składa się: obrzęk naczynioruchowy, wysypka morfologią przypominająca pokrzywkę, świsty nad polami płucnymi, niepokój, biegunka i wymioty. Postać opóźniona pojawia się przynajmniej po upływie 1 godziny od spożycia pokarmu. Zazwyczaj w tym przypadku dominują objawy ogólne, a rzadko ze strony przewodu pokarmowego.
Alergie pokarmowe u dzieci
Alergie pokarmowe u dzieci, jak wynika z badań, dokuczają co dziesiątemu z nich. Najmłodsi często dziedziczą je po rodzicach, jednak ryzyko wystąpienia alergii pokarmowej u dziecka można też zminimalizować. Jakie są objawy alergii pokarmowej u dziecka? Czym różni się alergia pokarmowa od nietolerancji pokarmowej? Posłuchaj naszego eksperta - dietetyka Agnieszki Piskały.
Porady eksperta