Alergia na alkohol: objawy i leczenie

Alergia na alkohol sprawia, że osoby na nią cierpiące walczą m. in. z wykwitami skórnymi o charakterze pokrzywki i wodnistym katarem. Dowiedz się, jak przebiega leczenie alergii na alkohol i co tak naprawdę w alkoholu uczula oraz poznaj pozostałe objawy nietolerancji alkoholu.

Spis treści

1. Alergia na alkohol: objawy
2. Alergia na alkohol: co nas uczula?
3. Alergia na alkohol: leczenie
4. Alkohol i alergia krzyżowa

Alergia na alkohol - skąd się bierze? Do produkcji alkoholu używane są owoce (wino), jęczmień, chmiel (piwo), ziemniaki, zboże, ryż (wódka), drożdże. Wszystkie wymienione składniki mogą wywoływać reakcje z nadwrażliwości alergicznej. Przyczyną reakcji z nadwrażliwości niealergicznej najczęściej są związki sulfitów, histamina oraz tyramina. Napoje alkoholowe mogą również prowadzić do degranulacji komórki tucznej i bazofili, w następstwie czego dochodzi do uwalniania histaminy, czyli mediatora odpowiedzialnego za występowanie objawów identycznych z objawami charakterystycznymi dla chorób alergicznych, jak pokrzywka, kichanie, świąd nosa i kaszel. Inną przyczyną występowania objawów nietolerancji może być wpływ alkoholu na zahamowanie metabolizmu histaminy.

Alergia na alkohol: objawy

U osób ze stwierdzoną nadwrażliwością na alkohol poza zmianami skórnymi mogą wystąpić objawy ze strony oczu (zaczerwienienie spojówek, łzawienie, swędzenie), nosa (wodnisty wyciek, kichanie, swędzenie), dróg oddechowych (kaszel, utrudnione oddychanie), układu krążenia (przyspieszona akcja serca, obniżenie ciśnienia krwi). Na szczęście ciężkie, zagrażające życiu reakcje z nadwrażliwości występują bardzo rzadko.

Alkohol sprawia, że dochodzi do znacznego rozszerzenia się naczyń krwionośnych i pojawianie się czerwonych plam na skórze. U osób z cerą naczynkową mogą się pojawić nowe zmiany na twarzy (głównie policzkach) oraz w okolicy kostek. Zaczerwienia skóry, które są najczęstszym objawem nietolerancji alkoholu, mogą przypominać oparzenia pokrzywą. Może im towarzyszyć swędzenie i/lub pieczenie skóry. Zmiany takie najczęściej występują na dekolcie i szyi. U niektórych osób są widoczne także na czole.

U osób uczulonych na alkohol częściej pojawiają się siniaki oraz mniejsze lub większe guzki na skórze. Zmiany te nie wynikają z uderzeń czy urazów, do których doszło pod wpływem alkoholu, ale z wynaczynienia naczyń krwionośnych. O takich objawach nietolerancji alkoholu należy powiedzieć lekarzowi.

Nawet niewielka ilość alkoholu może być przyczyną nudności i wymiotów. To reakcja osobnicza. Inną formą nietolerancji alkoholu będą powtarzające się po jego spożyciu biegunki. Zdarza się także, że po wypiciu alkoholu pojawiają się trudności przy oddychaniu. Oddech jest płytki i przyspieszony. Często towarzyszy temu kołatanie serca.

Czytaj też:

Alergia pod lupą: jaki jest mechanizm powstawania alergii?

Testy alergiczne: kiedy je zrobić i jakie wybrać?

Marsz atopowy (alergiczny): co to jest? 

Alergia na alkohol: co nas uczula?

Najmniej reakcji niepożądanych występuje po spożyciu czystej wódki (czysty alkohol nie jest pełnym alergenem), więcej po wódkach kolorowych, najwięcej po piwie i czerwonym winie.

Uczulać lub wywoływać reakcję nadwrażliwości może także alkohol zawarty w kosmetykach i preparatach leczniczych. U niektórych osób chorujących na astmę po każdym spożyciu, a nawet wąchaniu alkoholu może dojść do zaostrzenia choroby podstawowej.

Alergia na alkohol: leczenie

Żadnych dolegliwości zdrowotnych nie powinno się lekceważyć. Jeżeli po spożyciu alkoholu występują jakieś dolegliwości czy pojawiają się zmiany na skórze, należy iść do dermatologa lub alergologa, który może wykonać testy alergiczne. Może się bowiem okazać, że to nie alkohol jest przyczyną nietolerancji, ale np. owoce, z których robi się wino czy sery, które chętnie jemy podczas spotkań, na których jest alkohol. Jeśli wystąpi znaczna duszność lub zaburzenia rytmu serca, najlepiej udać się na ostry dyżur do szpitala. Alergia na sam alkohol występuje rzadko. Częściej się zdarza, że przyczyną nietolerancji są poszczególne składniki lub dodatki do napojów wyskokowych.

Alkohol i alergia krzyżowa

Alergia krzyżowa to uczulenie, za powstanie którego są odpowiedzialne dwie grupy alergenów (na przykład pyłki brzozy i jabłka, pyłki traw i pomarańcze, kocia sierść i wieprzowina). Czynniki uczulające dostają się do organizmu dwiema odrębnymi drogami. To powoduje, że jedna osoba może cierpieć z powodu objawów typowych dla alergii wziewnej i alergii pokarmowej.

Zazwyczaj do powstania alergii krzyżowej przyczyniają się substancje, które należą do tej samej grupy botanicznej lub pochodzą od tego samego zwierzęcia. Ale występowanie w tym samym czasie nadwrażliwości na dwa odmienne alergeny nie musi oznaczać alergii krzyżowej. Może to być po prostu czasowe współwystępowanie dwóch rodzajów uczulenia. Pewność co do rozwoju alergii krzyżowej dają badania, które umożliwiają ustalenie, czy przeciwciała produkowane do walki z jednym z alergenów są wykorzystywane do eliminacji drugiej substancji drażniącej. Jeżeli tak, można mówić o alergii krzyżowej.

Ogólnoustrojowe objawy alergii krzyżowej zdarzają się rzadko. Do objawów skórnych alergii krzyżowej to nasilenie atopowego zapalenia skóry, rumień, pokrzywka. Ze strony układu pokarmowego mogą pojawić się dolegliwości żołądkowo-jelitowe, jak ból brzucha, zaparcia, wymioty, biegunka, bolesne kolki i nudności. Natomiast objawy ze strony układu oddechowego to zazwyczaj kaszel i katar i świąd krtani oraz gardła.

A co z alkoholem? Otóż, różne alergeny mogą występować w samym drinku. W winie obecne są siarczany, ale one rzadko prowokują reakcję alergiczną. Ale w winach znajdują się także owoce. Jeśli jesteśmy na nie uczuleni lub nadwrażliwi, po wypiciu alkoholu, który je zawiera możemy źle się poczuć. W likierze może być obecne białko kurze, a więc u osoby nadwrażliwej na nie, po wypiciu kieliszka np. ajerkoniaku może rozwinąć się reakcja alergiczna. Podobnie może być po piwie, do którego produkcji używano pszenicy, słodu jęczmiennego lub kukurydzy. Przyczyną wystąpienia niepożądanych objawów bywają także sztuczne barwniki i aromaty czy konserwanty.

Czytaj też:

Skutki zdrowotne nadużywania alkoholu

Drunkoreksja, czyli groźne połączenie alkoholu i niejedzenia

Alkohol a seks: jak alkohol wpływa na popęd seksualny?

Anna Jarosz

Dziennikarka od ponad 40 lat zaangażowana w popularyzację edukacji zdrowotnej. Laureatka wielu konkursów dla dziennikarzy zajmujących się medycyną i zdrowiem. Otrzymała m. in. Nagrodę Zaufania „Złoty OTIS” w kategorii „Media i Zdrowie”, Wyróżnienie Św. Kamila przyznawane z okazji Światowego Dnia Chorego, dwukrotnie „Kryształowe Pióro” w ogólnopolskim konkursie dla dziennikarzy promujących zdrowie oraz wiele nagród i wyróżnień w konkursach na „Dziennikarza Medycznego Roku” organizowanego przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia.

Anna Jarosz