SARS - zespół ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej

SARS to choroba wirusowa, która atakuje układ oddechowy. Lekarze uznają SARS za atypowe zapalenie płuc, ponieważ obie choroby mają podobne objawy. Jakie są przyczyny ostrej niewydolności oddechowej? Na czym polega leczenie chorych zakażonych wirusem SARS?

Spis treści

1. SARS: przyczyny
2. SARS: objawy
3. SARS: diagnostyka
4. SARS: leczenie
5. SARS: zapobieganie
6. SARS a MERS
7. Zapalenie płuc: objawy [wideo]

SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome) to zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej – rodzaj atypowego zapalenia płuc. Pierwsze przypadki SARS odnotowano w Chinach w listopadzie 2002 roku, choć władze Chin przez kilka miesięcy starały się to ukryć. W związku z tym choroba rozprzestrzeniła się prawie na wszystkich kontynentach. Według danych WHO w czasie trwania epidemii od lutego do lipca 2003 roku na całym świecie na SARS zachorowało 8096 osób, z czego 774 zmarło.

SARS: przyczyny

SARS to choroba wywoływana przez koronawirus SARS-CoV. Przypuszcza się, że ich prekursorem jest wirus bytujący wśród azjatyckich zwierząt zwanych cywetami. Zwierzęta te są sprzedawane na targowiskach, głównie w Chinach, dlatego tam rozwinęła się epidemia.

Pierwsze wzmianki o koronawirusach, które wywołują infekcje u ludzi, pochodzą z lat 60. XX w. Wtedy odkryto dwa patogeny – HCoV-229E oraz HCoV-OC43 – wywołujące łagodne przeziębienie, które samoistnie ustępowało w ciągu kilku dni. SARS-CoV to jeden z trzech znanych śmiertelnych w skutkach koronawirusów: pozostałe dwa to MERS-Cov i wirus 2019-nCoV, znany jako koronawirus z Wuhan.

Wirus SARS przenosi się poprzez bezpośredni kontakt z osobami chorymi, głównie drogą kropelkową i powietrzną. Możliwe jest również zakażenie poprzez kontakt pośredni z przedmiotami zanieczyszczonymi wydzieliną dróg oddechowych lub płynami ustrojowymi chorego.

SARS: objawy

Objawy SARS nie są charakterystyczne. W przebiegu choroby pojawiają się gorączka powyżej 38 st. C i problemy z układem oddechowym, takie jak: ból gardła, suchy kaszel i duszność. Mogą pojawić się także:

• uczucie "rozbicia"
• dreszcze
• bóle głowy
• bóle mięśniowe
• zaburzenia żołądkowo-jelitowe

Objawy SARS pojawiają się zwykle od 2 do 7 dni po zakażeniu, ale w niektórych przypadkach okres ten może przedłużyć się nawet do 10 dni.

SARS: diagnostyka

Diagnostyka SARS opiera się na wywiadzie z chorym, którego celem jest ustalenie, czy:

• chory w ciągu ostatnich kilku, kilkunastu dni miał bliski kontakt z osobami chorymi na SARS
• przebywał w miejscach, w których SARS był potwierdzony (np. szpital)
• podróżował do krajów o dużym ryzyku zachorowania (Chiny, Hongkong, Wietnam, Singapur, prowincja Ontario w Kanadzie)

Wykonuje się także badanie RTG klatki piersiowej (w przypadku SARS powinno stwierdzić się atypowe zapalenie płuc lub zespół ostrej niewydolności oddechowej).

Czytaj też: Ptasia grypa - objawy. Jak można się zarazić ptasią grypą?

SARS: leczenie

Nie opracowano leku, który zwalczyłby wirusa SARS-CoV. W związku z tym stosuje się leczenie objawowe, podobne do tego stosowanego w przypadku ciężkiego zapalenia płuc. Jednak w pierwszej kolejności izoluje się chorego.

W cięższych przypadkach konieczna może być tlenoterapia, a nawet podłączenie chorego do respiratora. Można również podać glikokortykosteroidy dożylnie, które poprawiają czynność płuc.

SARS: zapobieganie

Nie opracowano szczepionki przeciwko wirusowi SARS, w związku z tym jedyną metodą zapobiegania chorobie jest unikanie bezpośredniego kontaktu z zakażonymi. Ponadto należy przestrzegać podstawowych zasad higieny, czyli przede wszystkim często myć ręce.

Czytaj też: Niewydolność oddechowa - przyczyny, objawy i leczenie

SARS a MERS

Mimo że oba wirusy należą do tej samej rodziny, ich wpływ na ludzki organizm znacznie się różni. Szczep MERS-nCoV działa bardziej agresywnie - replikuje się szybciej niż SARS i jest w stanie przeniknąć przez barierę, jaką stwarza układ odpornościowy, tak łatwo, jak wirus powodujący przeziębienie. Ponadto wirus nCoV jest o wiele bardziej śmiercionośny niż SARS, ponieważ umiera co druga zakażona osoba.

Zapalenie płuc: objawy [wideo]

Jak rozpoznać zapalenie płuc? Posłuchaj naszego eksperta lek. med. Katarzyny Bukol-Krawczyk, internisty grupy Lux Med.

Monika Majewska