Pleśniawki i afty u niemowląt i dzieci - jak je rozpoznać i leczyć

Pleśniawki niekiedy matka myli z resztkami mleka w buzi niemowlęcia i dopiero pediatra zwraca na nie uwagę podczas badania kontrolnego. Afty pojawiają się u starszych dzieci, to czerwone bolesne pęcherzyki w ustach. Pleśniawkom i aftom u dzieci sprzyja zła higiena.

Spis treści

1. Pleśniawki - zarażają dorośli
2. Pleśniawki same nie znikną
3. Kiedy zaczynają się afty?
4. Kiedy do lekarza
5. Afty u dzieci [wideo]

Pleśniawki są to kremowobiałe naloty w buzi dziecka wywołane przez grzyby zwane drożdżakami, a afty to niewielkie, bardzo bolesne pęcherzyki, otoczone czerwoną obwódką.

– Pleśniawki są zmora najmłodszych dzieci, wyglądają jak resztki mleka, które przylgnęły do wewnętrznej strony policzków, do dziąseł lub podniebienia. Pojawiają się także na języku. Próba ich starcia kończy się krwawieniem – wyjaśnia dr Hanna Obara, pediatra, kierownik poradni dziecięcej na warszawskim Służewcu.

Pleśniawki - zarażają dorośli

- Dziecko zaraża się drożdżakami, na przykład ssąc zainfekowaną pierś mamy lub oblizany przez nią czy niedokładnie umyty smoczek – opowiada Karolina Ołoszczyńska, pielęgniarka środowiskowa z Bydgoszczy. Dodaje, że niekiedy pojawiają się też na skutek leczenia antybiotykiem. Choć infekcja nie jest niebezpieczna, sprawia dziecku ból i utrudnia jedzenie. Ale niezauważona w porę, może się niebezpiecznie rozszerzyć i przyjąć postać grubego kożucha utrudniającego ssanie. Tak stać się może na przykład właśnie po kuracji antybiotykami. – Niedawno siedmioletni chłopiec chorował trzy tygodnie na zapalenie oskrzeli. Dostał antybiotyk. Potem zaczął się skarżyć na ból gardła. Wyglądało, jakby miał anginę ropną, ale bez temperatury. To było drożdżakowate, rozległe zapalenie gardła - wspomina dr Obara. - Przypuszczam, że zmieniony był też przełyk. Dziecko dostało nystatynę, ale do picia, wewnętrznie. Doktor Obara przestrzega przed lekceważeniem stanu zapalnego z gorączką, lub takiego, który nie mija po kilku dniach. Potrzebna jest konsultacja z pediatrą.

Pleśniawki same nie znikną

Leczenie pleśniawek jest proste. Matki, które karmią piersią, powinny przecierać lekiem brodawkę piersi przed karmieniem. Niezbędne jest też przemywanie brodawek ciepłą wodą zawsze przed i po karmieniu. – Niekiedy panie zakraplają dziecku lek do buzi albo stosują smarowanie za pomocą szpatułki. Jest lepsza metoda. Proponuję, by mama dokładnie wymyła dłonie, nałożyła wyjałowioną gazę na środkowy lub wskazujący palec, zmoczyła ją płynem i tak wypędzlowała buzię dziecka – mówi dr Obara. – Palec jest gibki i miękki, a twardą szpatułką można niechcący pogłębić ranki. Pędzlowanie trzeba robić zawsze po karmieniu, kilka razy dziennie.

Kiedy zaczynają się afty?

Inne zmiany zapalne występują w jamie ustnej u starszych dzieci. Gdy przestają pić wyłącznie mleko, zmienia się pH w ustach (z odczynu zasadowego na kwaśny) i drożdżakom trudniej się rozmnażać. Pleśniawki ustępują wtedy miejsca aftom, mającym postać niewielkich, bardzo bolesnych pęcherzyków, otoczonych czerwoną obwódką. Podłoże zakażenia może być wirusowe lub bakteryjne. Dziecko robi się marudne, nie chce jeść, niekiedy nawet ma podwyższoną temperaturę.

– Matki często nie umieją odzwyczaić rocznego, dwuletniego dziecka od smoczka. A ono już nie tylko leży, ale raczkuje, chodzi, biega. I smoczek, swojego przyjaciela, zabiera wszędzie ze sobą. Zwiedzają razem podłogę, zakamarki w mieszkaniu, w piaskownicy, zbierają wszystkie śmieci i bakterie – opowiada dr Obara. – Wówczas naprawdę bardzo łatwo o infekcję. Afty pojawiają się także w czasie infekcji i ogólnego osłabienia. Szczególnie podatne na nie są dzieci ząbkujące, gdyż błona śluzowa jest wtedy rozpulchniona i łatwo się zakaża. Żeby zmniejszyć ból podczas jedzenia, należy karmić dziecko produktami rozdrobnionymi, kaszkami, grysikiem; nie podawać mu nic kwaśnego ani słonego. Można zastosować gotowe miejscowe preparaty chroniące aftę przed czynnikami drażniącymi, zawierające np. poliwinylopirolidon, kwas hialuronowy, które wspomagają gojenie. Dodatkowo możemy płukać buzię naparem z szałwii, rumianku albo płynami odkażającymi.

Kiedy do lekarza

• jeżeli pleśniawki lub afty są rozległe i utrudniają jedzenie (dziecko traci apetyt)
• jeżeli samodzielne leczenie nie przynosi rezultatów

Afty u dzieci [wideo]

Zapytaliśmy eksperta o to czy afty i pleśniawki są tym samym, co zrobić gdy zauważymy afty w buzi dziecka oraz w jaki sposób możemy przeciwdziałać ich pojawieniu się.

Pleśniawki wyglądają jak resztki mleka, które zostały dziecku w buzi po karmieniu. Świadczy to o powierzchownym zakażeniu grzybem Monilla albicans. Zwykle pleśniawki są małe, ale zaniedbane mogą pokryć śluzówkę w buzi niemowlęcia jednolitą warstwą.

miesięcznik "Zdrowie"

Agnieszka Paculanka