Mięsak macicy: przyczyny, objawy, leczenie

Mięsak macicy to nowotwór złośliwy narządu rodnego. Z obserwacji wynika, że zmiana tego typu stanowi 3 procent wszystkich patologicznych rozrostów tej okolicy. Jakie są objawy mięsaka macicy i jak przebiega leczenie tego nowotworu?

Spis treści

1. Czynniki ryzyka mięsaka macicy
2. Objawy mięsaka macicy
3. Diagnostyka mięsaka macicy
4. Leczenie mięsaka macicy

Mięsak macicy to rodzaj złośliwego nowotworu dotyczącego narządu rodnego. Takie nowotwory zalicza się do nie nabłonkowych i klasyfikuje jako mięśniakomięsaki, które dotyczą mięśni gładkich macicy oraz mięsaki błony śluzowej macicy. Bez względu na rodzaj mięsaki dotyczą głównie kobiet pomiędzy 50 a 60 r. ż. Nowotwór bardzo trudny do rozpoznania, w związku z tym wykrywany jest zbyt późno, aby można było wdrożyć odpowiednie skuteczne postępowanie terapeutyczne. Obraz kliniczny jest niecharakterystyczny. Pacjentki zgłaszają nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych oraz dolegliwości bólowe podbrzusza. Najczęstsza lokalizacja mięsaka macicy to trzon macicy natomiast dominującym typem guza jest mięśniakomięsak gładkokomórkowy, który stanowi nawet 70 procent wszystkich mięsaków macicy. Drugie miejsce pod względem częstości zajmuje mięsak podścieliska tzw. sarcoma stromale, który dotyczy 15 procent przypadków. Inne typy należą do kazuistyki. Tak jak zostało podkreślone zmiany o typie mięsaka mogą pojawiać się w każdym wieku, ale szczyt występowania przypada na okres menopauzy.

Czynniki ryzyka mięsaka macicy

Podobnie jak w przypadku innych zmian nowotworowych również w tym przypadku udało się ustalić czynniki predykcyjne do rozwoju mięsaka macicy. Są to:

• starszy wiek pacjentki
• otyłość
• brak potomstwa
• stan po napromieniowaniu miednicy mniejszej
• przyjmowanie leku tamoksifen – podstawowa substancja terapeutyczna w raku sutka.

Objawy mięsaka macicy

Nie udało się ustalić charakterystycznych objawów mięsaka macicy. Na podstawie niektórych zgłaszanych dolegliwości można jedynie domniemywać o rozwoju tego rodzaju patologii. Najczęściej kobiety cierpiące na mięsaka macicy zgłaszają nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych czy dolegliwości bólowe podbrzusza. Ze względu na niemalże tożsamy obraz kliniczny mięsaki macicy są bardzo trudne do odróżnienia od powszechnej patologii narządu rodnego – mięśniaków macicy będących łagodnym odpowiednikiem mięsaków. Poza wspomnianymi dolegliwościami w późniejszym etapie zaawansowania pojawiają się dolegliwości związane z nadmiernym wzrostem masy guza i uciskaniu sąsiednich narządów. W związku z tym mogą pojawić się dolegliwości ze strony pęcherza moczowego - ból przy oddawaniu moczu, uczucie pełnego pęcherza, permanentne uczucie parcia na mocz czy ze strony odbytnicy – ból przy oddawaniu stolca.

Mięsaki w odróżnieniu od łagodnych mięśniaków mogą powodować przerzuty, które przenoszą się głownie drogą krwionośną. Najczęstszym miejscem przerzutów są płuca, w związku z tym poza objawami ze strony narządu rodnego mogą pojawiać się dolegliwości ze strony układu oddechowego tj. duszność, ból opłucnowy, kaszel, odkrztuszanie wydzieliny podbarwionej krwią.

Diagnostyka mięsaka macicy

Większość zmian wykrywana jest zupełnie przypadkowo, przy okazji histeroskopii, wykonywanej z innego powodu lub miomektomii (operacyjne usunięcie mięśniaka macicy), kiedy obierane są rutynowo wycinki do badania histopatologicznego. Narzędziem pomocniczym jest ultrasonografia, aczkolwiek bardziej służy do zdiagnozowania patologicznej masy w obrębie macicy aniżeli postawieniu ostatecznego rozpoznania. Poza tym obraz mięsaka i mięśniaka w USG są na tyle podobne, że nie ma możliwości wywnioskowania, z którym typem mamy do czynienia. W przypadku podejrzenia o zmiany przerzutowe, celem zlokalizowania podejrzanych ognisk zaleca się wykonanie CT lub MR.

Leczenie mięsaka macicy

Postępowaniem z wyboru w przypadku rozpoznania mięsaka macicy jest operacyjne usunięcie macicy łącznie z przydatkami. W ramach uzupełnienia terapii rekomenduje się radio- lub chemioterapię, tą ostatnią szczególnie przy obecności ognisk przerzutów. Plan postępowania jest uzależniony od typu histologicznego zmiany stopnia zróżnicowania czy stopnia zaawansowania.

Hormonoterapia dedykowana jest zmianom wysoko zróżnicowanym, z zastosowaniem progestagenów, analogów gonadoliberyny czy inhibitorów aromatazy.