Morfologia krwi - z rozmazem czy bez? Normy i wyniki morfologii

PARAMETR

Erytrocyty (RBC – Red Blood Cell)

niemowlęta – 3,8 M/µlkobiety – 3,9–5,6 M/µlmężczyźni – 4,5–6,5 M/µl

Zwiększenie ponad normę zdarza się rzadko (np. u osób przebywających wysoko w górach).

Zmniejszenie liczby erytrocytów to objaw anemii. Może być skutkiem utraty krwi (np. z wrzodu żołądka lub wrzodu dwunastnicy) albo efektem niedoboru żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego. Inne przyczyny to ciąża i choroby nerek.

Hemoglobina (HGB)

kobiety – 6,8–9,3 mmol/l lub 11,5–15,5 g/dl,mężczyźni – 7,4–10,5 mmol/l lub 13,5–17,5 g/dl

Przekroczenie normy świadczy o odwodnieniu organizmu.

Niskie wartości są oznaką anemii.

Hematokryt (HCT)

dzieci do 15 lat: 35–39%,kobiety: 37–47%,mężczyźni: 40–51%

Podwyższony wskaźnik występuje w chorobie o nazwie czerwienica i przy odwodnieniu organizmu.

Obniżony wskaźnik sugeruje anemię.

MCV (Mean Corpuscular Volume) zwana makrocytozą – średnia objętość krwinki czerwonej

80–97 fl

Wzrost wartości MCV nie oznacza patologii, ale przy przekroczeniu 110 fl można spodziewać się anemii megaloblastycznej (spowodowanej niedoborem witaminy B12 lub kwasu foliowego).

Zmniejszenie wartości MCV (zwane mikrocytozą) to najczęściej skutek niedoboru żelaza.

MCH (Mean Corpuscular Hemoglobin)średnia zawartość hemoglobiny w krwince czerwonej; pozwala odpowiedzieć na pytanie, czy erytrocyty posiadają normalną, zbyt małą lub zbyt dużą ilość hemoglobiny

26–32 pg

Zmniejszenie wartości MCH najczęściej świadczy anemii z niedoboru żelaza.

MCHC (Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration)średnie stężenie hemoglobiny w krwince czerwonej, czyli miara wysycenia erytrocytów hemoglobiną (podobnie jak MCH)

31–36 g/dl lub 20–22 mmol/l

Zmniejszenie wartości MCHC jest typowe w anemii z niedoboru żelaza, często spotykane u kobiet miesiączkujących.

Leukocyty (WBC – White Blood Cell)

4,1–10,9 K/µl (G/l)

Zwiększenie ponad normę to sygnał, że w organizmie toczy się infekcja lub mamy do czynienia z miejscowym albo uogólnionym stanem zapalnym czy też z białaczką (podwyższone wskaźniki pojawiają się również przy intensywnym wysiłku fizycznym, długotrwałym, nadmiernym stresie, a nawet po dłuższym opalaniu).

Zmniejszenie liczby leukocytów może być spowodowane niedoborem granulocytów, limfocytów lub wszystkich komórek jednocześnie. Może być wynikiem uszkodzenia szpiku przez chorobę lub skutkiem ubocznym leczenia (większość leków przeciwnowotworowych powoduje zmniejszenie liczby granulocytów).

Limfocyty (LYM)

0,6–4,1 K/µl; 20–45%

Liczba limfocytów zwiększa się w: chłoniakach, przewlekłej białaczce limfocytowej, szpiczaku mnogim, nadczynności tarczycy oraz w chorobach zakaźnych wieku dziecięcego. Uwaga: większa niż u dorosłych liczba limfocytów u dzieci do 4 lat jest normą!

Zmniejszenie liczby limfocytów u dorosłych może być objawem AIDS i, w mniejszym stopniu, innych zakażeń wirusowych; u dzieci może mieć charakter wrodzony i wymagać jak najszybszego leczenia.

Monocyty (MONO)

0,1–0,4 G/l

Zwiększenie liczby monocytów może być spowodowane mononukleozą zakaźną, przewlekłym zakażeniem bakteryjnym: gruźlicą, kiłą, brucelozą, zapaleniem wsierdzia, durem, zakażeniami pierwotniakowymi, a także urazami chirurgicznymi, kolagenozami, chorobą Crohna, nowotworami oraz być objawem białaczki monocytowej.

Zmniejszenie liczby monocytów może być wynikiem toczącej się w organizmie infekcji lub stosowania niektórych leków (np. glikosterydów), ale w praktyce medycznej zwykle nie ma istotnego znaczenia.

Trombocyty (PLT; płytki krwi)

140–440 K/µl (G/l)

Zwiększenie ponad normę pojawia się w przewlekłych zakażeniach, po wysiłku fizycznym, w niedoborze żelaza, po usunięciu śledziony, w ciąży i w nadpłytkowości samoistnej (nowotwór o łagodnym długotrwałym przebiegu).

Zmniejszenie liczby płytek krwi może być spowodowane ich upośledzonym wytwarzaniem w szpiku (z powodu przerzutów raka do szpiku lub ostrych białaczek), na skutek działania leków przeciwbólowych i antybiotyków, chorób autoimmunizacyjnych lub ich niszczeniem przez toksyny bakteryjne.

NEUT (neutrofile)

2,5–6,5 K/µl (G/l)

Wzrost liczby neutrofili oznacza zakażenie miejscowe i ogólne, chorobę nowotworową, choroby krwi (zwłaszcza białaczkę szpikową), występuje także po urazach, krwotokach, zawałach, w chorobach metabolicznych, u palaczy oraz u kobiet w trzecim trymestrze ciąży.

Spadek występuje w uszkodzeniach szpiku, ostrych białaczkach, chorobach wirusowych (grypa, różyczka), bakteryjnych (gruźlica, dur, bruceloza), pierwotniakowych (np. malaria), przy leczeniu cytostatykami.

EOS (eozynofile)

0,1–0,3 K/µl (G/l)

Zwiększenie liczby eozynofili wywołują: choroby alergiczne (astma oskrzelowa, katar sienny) i pasożytnicze, choroby krwi (ziarnica złośliwa), łuszczyca, zażywanie niektórych leków (np. penicyliny).

Zmniejszenie liczby eozynofili to skutek: zakażeń, duru brzusznego, czerwonki, posocznicy, urazów, oparzeń. Wartości poniżej normy mogą także towarzyszyć zwiększonemu wysiłkowi fizycznemu oraz być skutkiem nadmiernego wydzielania hormonów nadnerczowych.

BASO (bazofile)

< 0,1 K/µl (G/l)

Zwiększenie liczby bazofili pojawia się w: chorobach alergicznych, przewlekłej białaczce szpikowej, przewlekłych stanach zapalnych przewodu pokarmowego, wrzodziejącym zapaleniu jelit, niedoczynności tarczycy, przewlekłej białaczce szpikowej. Często towarzyszy również rekonwalescencji po przebytej infekcji.