Skurcze mięśni - przyczyny. O czym świadczą skurcze mięśni?

Skurcze mięśni mogą pojawić się u każdego i w każdej chwili. Ból, jaki im towarzyszy, jest związany z faktem, że mięsień kurczy się z dużą siłą i pozostaje napięty przez około minutę. Jakie mogą być przyczyny skurczów mięśni? Objawem jakich chorób mogą być skurcze mięśni?

Skurcze mięśni są bardzo bolesne. Przyczyny skurczów mięśni mogą być bardzo różne i często ich regularne występowanie to objaw choroby. Skurcze mięśni mogą być również wynikiem stosowania niektórych leków. Zdarza się, że skurcze mięśni są objawem niedoboru niektórych składników mineralnych. Najczęściej występującymi skurczami mięśni są skurcze nóg (w szczególności skurcze łydek).

Spis treści

1. Skurcze mięśni - przyczyny
• Żylaki
• Niedobór soli i minerałów
• Przetrenowanie
• Przegrzanie i odwodnienie
• Zasiedzenie
• Miażdżyca
• Choroby neurologiczne
2. Skurcze mięśni - rodzaje

Skurcze mięśni - przyczyny

Żylaki

O złej kondycji żył mogą świadczyć lekkie kurcze, które najczęściej są opisywane jako ból całych łydek. Gdy skurczom łydek towarzyszy obrzęk stóp lub kostek, może się okazać, że cierpisz na żylaki. W tej sytuacji najlepiej skontaktować się z lekarzem, który zleci odpowiednie badania diagnostyczne.

Aby uniknąć kłopotliwych dolegliwości będących wynikiem żylaków, nie noś podwiązek, skarpet z ciasnym mankietem, butów na bardzo wysokim obcasie. Nie zakładaj też nogi na nogę, często zmieniaj położenie nóg. Po powrocie z pracy odpocznij przez pół godziny z nogami opartymi wyżej niż reszta ciała. Regularnie stosuj żele i maści łagodzące dolegliwości, np. z wyciągiem z kasztanowca.

Czytaj też: Żylaki - dlaczego się pojawiają i co im sprzyja?

Niedobór soli i minerałów

Bolesne skurcze mięśni nóg, które pojawiają się nagle, często w nocy, mogą sugerować zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej i mineralnej krwi. Mogą być też skutkiem stosowania niepełnowartościowej diety lub odchudzania się lekami z niepewnego źródła, ze środkami moczopędnymi.

Do takich dolegliwości może także doprowadzić częste picie mocnej kawy, bo wypłukuje ona z organizmu potas i magnez, które są niezbędne mięśniom do sprawnego funkcjonowania. Gdy ich poziom jest zaniżony, pojawiają się skurcze.

Aby unormować gospodarkę kwasowo-zasadową ogranicz picie mocnej kawy, przyjmuj regularnie preparaty witaminowe zawierające magnez i potas, wróć do pełnowartościowego odżywiania (ale nie objadaj się). Jeśli po miesiącu kurcze nadal będą się pojawiały, zgłoś się do lekarza. Być może konieczne będzie farmakologiczne uzupełnienie niedoboru pierwiastków i minerałów.

Przetrenowanie

Sztywność mięśni i ból pojawiają się nagle. Są reakcją na przemęczenie spowodowane nadmiernym wysiłkiem, często u tzw. weekendowych „siłaczy”. Zwykle dotyczy mięśni nóg, ale może wystąpić również w mięśniach przedramienia. Skurcz zdarza się osobom, które bez odpowiedniej rozgrzewki rozpoczynają trening siłowy.

Gdy poczujesz kurcz w łydce, szybko zacznij masować mięsień. Uciskaj go delikatnie w kierunku od bocznej krawędzi łydki do środka. Wykonaj ćwiczenie rozciągające. Stań przy ścianie i oprzyj o nią dłonie. Prawą nogę ugnij w kolanie, a lewą wyciągnij do tyłu – obie stopy dotykają podłoża. Przysuwaj biodra do ściany, aż poczujesz naciągnięcie mięśnia. Wytrzymaj w tej pozycji 10–20 sekund. To samo powtórz z drugą nogą.

Czytaj też: jak przeprowadzić bezpieczny trening siłowy bez użycia żadnych sprzętów!

Przegrzanie i odwodnienie

Organizm może reagować kurczem mięśni na nadmierne przegrzanie, np. po pobycie na plaży lub w solarium. Bolesny skurcz pojawia się nie tylko w łydkach, ale również w ramionach, może też dotknąć mięśni brzucha.

Aby uniknąć przegrzania i skurczów schowaj się przed słońcem w chłodnym pomieszczeniu i ułóż się wygodnie z nogami uniesionymi do góry. Możesz owinąć ciało chłodnym, wilgotnym prześcieradłem. Wolno wypij schłodzony napój energetyzujący lub wodę z niewielką ilością soli.

Jeśli po godzinie dolegliwości nie miną i pojawią się zawroty głowy, zgłoś się do lekarza. To mogą być objawy udaru cieplnego. By uniknąć podobnych kłopotów na plaży i podczas ostrego treningu, co 15–20 minut pij wodę lub rozcieńczone soki owocowe.

Zasiedzenie

Długie siedzenie w tej samej pozycji może doprowadzić do skurczu. Jeśli lubisz siedzieć „na nodze”, ucisk powoduje, że do mięśni dopływa mniej krwi. Są one niedożywione i właśnie zaciśnięciem naczyń krwionośnych bronią się przed większym niedoborem składników odżywczych.

Postępuj tak, jak w przypadku kurczu spowodowanego przetrenowaniem. Jeśli musisz długo siedzieć, często zmieniaj pozycję nóg. Pilnuj też, żeby nie zakładać nogi na nogę.

Miażdżyca

Kurcze mięśni mogą nie być zbyt silne, ale zawsze występują razem z bólem całych stóp, łydek, ud, a nawet bioder. Przykre doznania pojawiają się przy wysiłku fizycznym i mijają po odpoczynku (tzw. chromanie przestankowe). To skutek niedożywienia i niedotlenienia naczyń krwionośnych.

Jeśli zaobserwujesz podobne dolegliwości, zgłoś się do lekarza. Im szybciej, tym lepiej. Otrzymasz wskazówki, jak należy się odżywiać i jakie ćwiczenia fizyczne wykonywać, by zapobiec kłopotom. Muszą być one dostosowane do twoich możliwości. Może dzięki temu obejdzie się bez leków obniżających poziom cholesterolu we krwi oraz ciśnienie tętnicze.

Sprawdź jak się objawia i czym grozi miażdżyca naczyń krwionośnych!

Choroby neurologiczne

Skurcze mięśni mogą również występować przy jednostkach chorobowych mających podłoże neurologiczne. Do najbardziej znanych chorób neurologicznych, którym mogą towarzyszyć skurcze, należą:

• stwardnienie rozsiane
• choroba Parkinsona
• dystonia

Skurcze mięśni - rodzaje

Można wyróżnić trzy rodzaje skurczów mięśni:

• izotoniczny
• izometryczny
• auksotoniczny

Izotoniczny skurcz mięśnia oznacza zmianę długości mięśnia przy stałym poziomie napięcia mięśniowego (np. w trakcie ruchu). Skurcz izometryczny jest wynikiem utrzymania napięcia mięśnia podczas utrzymania ciała w stałym położeniu (np. trzymanie ciężarów lub dreszcze). Natomiast skurcz auksotoniczny występuje podczas chodzenia lub biegania, kiedy mięśnie zmieniają swoją długość i napięcie.

Czytaj też:

• Dieta trzech minerałów bogata w chrom, cynk i magnez
• Skurcze łydek: przyczyny. O czym świadczą skurcze łydek?
• Morfologia krwi - o czym mówi to badanie krwi

Zobacz galerię 5 zdjęć

miesięcznik "Zdrowie"

Anna Jarosz

Konsultacja: lek. med. Grzegorz Borstern