Powiększona śledziona to nie żarty. Co powinno wzbudzić niepokój?

Powiększenie śledziony, czyli splenomegalia, nie jest osobną jednostką chorobą, lecz jednym z objawów choroby, dlatego jej przyczyny są różne. Powiększenie śledziony występuje m.in. w przebiegu chorób zakaźnych, metabolicznych, spichrzeniowych, a także nowotworowych, Sprawdź, jakie choroby powodują powiększenie śledziony.

Spis treści

1. Powiększenie śledziony - przyczyny. Nowotwory
2. Powiększenie śledziony - przyczyny. Choroby zakaźne
3. Powiększenie śledziony - przyczyny. Choroby autoimmunologiczne
4. Powiększenie śledziony - przyczyny. Marskość wątroby
5. Powiększenie śledziony - przyczyny. Choroby spichrzeniowe
6. Powiększenie śledziony - przyczyny. Torbiele
7. Powiększenie śledziony - przyczyny. Ropień

Powiększenie śledziony (splenomegalia) to stan, w którym śledziona waży więcej niż u zdrowego człowieka, czyli więcej niż ok. 200 g (dokładna waga zależy od ilości krwi, która ją wypełnia). Wówczas jest ona wyczuwalna w czasie ucisku lewego podżebrza. Zwykle oznacza to, że jest już powiększona ponad 1,5-krotnie. Wtedy też pojawiają się objawy powiększenia śledziony, takie jak:

• uczucie pełności w jamie brzusznej
• nudności
• ból brzucha
• ból pleców promieniujący od lewego nadbrzusza.

Na szczęście powiększona śledziona może wrócić do normalnych rozmiarów, pod warunkiem podjęcia odpowiedniego leczenia.

Powiększeniu śledziony często towarzyszy powiększenie wątroby (hepatomegalia). W takiej sytuacji mowa o hepatosplenomegalii.

Powiększenie śledziony - przyczyny. Nowotwory

Do splenomegalii może dojść w przebiegu nowotworów krwi/szpiku, m.in. przewlekłej białaczki szpikowej, białaczki włochatokomórkowej, przewlekłej białaczki limfatycznej czy ostrej białaczki. Również mielofibroza, ziarnica złośliwa (nowotwór systemu limfatycznego), chłoniaki (nowotwory węzłów chłonnych), jak i rak śledziony (może to być zarówno nowotwór pierwotny śledziony, jak i przerzut do tego narządu) mogą doprowadzić do powiększenia tego narządu.

Powiększenie śledziony - przyczyny. Choroby zakaźne

• wirusowe, np. cytomegalia, wirusowe zapalenie wątroby, mononukleoza zakaźna, różyczka;
• bakteryjne, np. gruźlica, dur brzuszny, borelioza, kiła;
• grzybicze, np. kandydoza;
• pierwotniakowe, np. malaria, toksoplazmoza;
• pasożytnicze, np. bąblowica;

W związku z tym, że śledziona m.in. filtruje krew - zatrzymuje cząsteczki obce dla organizmu, np. bakterie i wirusy (by następnie je zniszczyć), przyczyną jej powiększenia może być każdy patogen.

Powiększenie śledziony - przyczyny. Choroby autoimmunologiczne

Do powiększenia śledziony może również dojść w przebiegu chorób autoimmunologicznych i układowych, gdzie układ odpornościowy atakuje i niszczy komórki własnego organizmu. Do tej grupy schorzeń można zaliczyć m.in. reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy, sarkoidozę.

Powiększenie śledziony - przyczyny. Marskość wątroby

Jedną z przyczyn powiększenia śledziony może być marskość wątroby. W przebiegu tej choroby może dojść do podniesienia ciśnienia krwi wewnątrz naczynek śledziony, co jest przyczyną jej powiększenia.

Powiększenie śledziony - przyczyny. Choroby spichrzeniowe

Inną przyczyną splenomegalii są choroby spichrzeniowe, w przebiegu których dochodzi do odkładania się różnych substancji w narządach, także w śledzionie, co jest przyczyną jej powiększenia. Są to m.in. choroba Gauchera, choroba Niemanna-Picka, mukopolisacharydoza oraz skrobiawica (amyloidoza) pierwotna i wtórna.

Powiększenie śledziony - przyczyny. Torbiele

Torbiel śledziony to patologiczna narośl powstająca w obrębie tego narządu. Może być ona wrodzona lub powstać po urazach (pourazowa), a także po zawale śledziony (torbiel pozawałowa śledziony), czyli po obumarciu części śledziony na skutek zatkania się tętnicy doprowadzającej do niej krew.

Powiększenie śledziony - przyczyny. Ropień

Ropień śledziony jest rzadkim i potencjalnie groźnym dla życia schorzeniem. Objawy ropnia śledziony to bóle brzucha, gorączka, objawy zapalenie otrzewnej i ból klatki piersiowej związany z zapaleniem opłucnej.

O autorze

Monika Majewska

Dziennikarka specjalizująca się w tematyce zdrowotnej, a zwłaszcza obszarach medycyny, ochrony zdrowia i zdrowego odżywiania. Autorka newsów, poradników, wywiadów z ekspertami i relacji. Uczestniczka największej Ogólnopolskiej Konferencji Medycznej "Polka w Europie", organizowanej przez Stowarzyszenie "Dziennikarze dla Zdrowia", a także specjalistycznych warsztatów i seminariów dla dziennikarzy realizowanych przez Stowarzyszenie.

Monika Majewska