Drgawki u niemowlaka - przyczyny. Co robić, gdy u niemowlaka pojawią się drgawki?

Drgawki u niemowlaka mogą się pojawić podczas karmienia, po przebudzeniu, przy zasypianiu czy podczas snu. Niezależnie od tego, jakie są przyczyny drgawek u niemowlaka, należy zachować spokój i udzielić dziecku pierwszej pomocy. Potem jak najszybciej należy udać się do lekarza, ponieważ nawet krótkotrwałe drgawki o niewielkim nasileniu mogą być objawem poważnej choroby. Sprawdź, jakie mogą być przyczyny drgawek u niemowlaka i co robić, gdy się pojawią.

Spis treści

1. Drgawki u niemowlaka podczas gorączki
2. Drgawki u niemowląt - pozostałe przyczyny

Drgawki u niemowlaka to mimowolne, szybkie, rytmiczne skurcze mięśni. Mogą im towarzyszyć objawy, takie jak krótkotrwała utrata przytomności, przewracanie gałkami ocznymi, przyspieszony oddech. Niepokojące objawy mogą się pojawić także przed i po ustaniu drgawek, takie jak płacz, senność czy wiotkość mięśni. U ok. 3 proc. niemowląt i dzieci przyczyną drgawek jest gorączka (tzw. drgawki gorączkowe). U pozostałych przyczyny drgawek to różnego rodzaju choroby, które zwykle dotyczą układu nerwowego. Drgawki u niemowlaka należy odróżnić do drżenia. Drżenia pojawiają się do 3. miesiąca życia, ustępują po przytrzymaniu (w przeciwieństwie do drgawek) i charakteryzują się brakiem ruchów gałek ocznych (które występują w przebiegu drgawek).

Drgawki u niemowlaka podczas gorączki

Drgawki gorączkowe to incydent drgawek, który pojawia się u 3-4 proc. dzieci między 6. miesiącem a 5. rokiem życia. Towarzyszy im podwyższona temperatura ciała i nie są one wynikiem ostrej choroby układu nerwowego.

Drgawki gorączkowe proste (typowe) charakteryzują się napadem drgawek uogólnionych, co oznacza, że dotyczą całego ciała i wiążą się z całkowitą utratą przytomności. Trwają krócej niż 15 minut, najczęściej 2–3 minuty i nie powtarzają się w ciągu 24 godzin trwania choroby gorączkowej.

Drgawki gorączkowe złożone przebiegają bez całkowitej utraty przytomności na początku napadu, a jedynie z zaburzeniem świadomości dziecka (brak logicznego kontaktu z dzieckiem, brak reakcji wzrokowej  bądź  ruchowej  dziecka  na  polecenia). Drgawki obejmują jedną połowę ciała, czasem ograniczają się do jednej z kończyn (ręce, nogi), policzka, kącika ust, powieki. Trwają 15 minut i dłużej. Powtarzają  się w ciągu 24 godzin w trakcie trwania  choroby gorączkowej.

Drgawki u niemowląt - pozostałe przyczyny

Drgawki u niemowlaka, które pojawiają się przy zasypianiu, podczas snu, po przebudzeniu czy podczas karmienia mogą wskazywać na:

• uszkodzenia okołoporodowe - niedotlenienie mózgu, krwawienia śródczaszkowe
• padaczkę  - ta może wystąpić już w wieku niemowlęcym, przybierając postać tzw. zespołu Westa. Najczęściej występuje pomiędzy 3. a 9. miesiącem życia. Napady mogą przybrać postać nagłych skurczów, podczas których niemowlę nagle zgina się w pół, przyciągając do brzucha nóżki. Objawami towarzyszącymi są niepokój dziecka, krzyk, bladość lub zaczerwienienie twarzy, ślinotok, potliwość i odruchy wymiotne. Tzw. zespół Westa łatwo pomylić z kolką jelitową

Drgawki występujące do 3. dnia po porodzie w większości przypadków związane są z niedotlenieniem i urazem. Drgawki występujące między 3. a 8. dniem życia najczęstszą związane są z zaburzeniami metabolicznymi.

• nowotwór (pierwotny nowotwór ośrodkowego układu nerwowego lub guz będący przerzutem do ośrodkowego układu nerwowego)
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych - pojawiają się wysoka gorączka, temperatura może sięgać nawet 40 st. C, dreszcze, sztywność karku, bóle w mięśniach i stawach, bóle głowy i karku, nudności, wymioty
• uraz ośrodkowego układu nerwowego
• zespół odstawienia leków (np. heroina, barbiturany), przewlekły nikotynizm matek
• wrodzone defekty metaboliczne, np. choroba syropu klonowego
• Zaburzenia metaboliczne, np.

- hipoglikemia (niedocukrzenie) - hipoglikemiczne drgawki mogą być związane m.in. z przedwczesnym porodem, z dystrofią wewnątrzmaciczną, z cukrzycą mamy dziecka, z zaburzeniem wchłaniania glukozy, z infekcją, z genetycznie uwarunkowanymi zaburzeniami metabolicznymi (np. galaktozemia)

- hipokalcemia (niedobór wapnia we krwi) - ujawnia się zwykle ok. 3 dnia życia w postaci drgawek z bezdechami nasilającymi się pod wpływem bodźców zewnętrznych. Zaburzenie to występuje u dzieci matek chorych na cukrzycę, u wcześniaków, u dzieci z krwawieniem wewnątrzczaszkowym oraz niedotlenieniem mózgu

- hiponatremia (niedobór sodu) - związana najczęściej z nadmierną podażą płynów pozbawionych sodu przy niedostatecznym wydzielaniu wazopresyny (ADH), może doprowadzić do obrzęku mózgu i drgawek. Taka sytuacja zdarzyć się może w zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych lub krwawieniu śródmózgowym

Monika Majewska