Test: jak rozpoznać udar mózgu

Sprawdź, jak przeprowadzić test, pozwalający wykryć udar mózgu. To ważne, bo udar mózgu jest przyczyną co trzeciego zgonu lub trwałych uszkodzeń mózgu. Prowadzi do niedowładów, upośledzeń a nawet śmierci. Z upływającym czasem zwiększa się prawdopodobieństwo uszkodzeń mózgu. Szybka reakcja może być jedyna szansą na całkowite wyleczenie. 

Spis treści

1. Test na udar
2. Dlaczego test na udar jest tak ważny?
3. Objawy ostrzegawcze udaru
4. Co sprzyja udarom?
5. Objawy udaru mózgu [wideo]

Dlaczego warto wiedzieć, jak przeprowadzić test na udar? W przypadku udaru szybka pomoc nie tylko może uratować życie, ale również zadecydować o tym, jak duże szkody poczyni on w mózgu chorego. To dlatego neurolodzy opracowali prosty i łatwy test pozwalający rozpoznać udar mózgu - może go przeprowadzić każdy.

Test na udar

Jeśli podejrzewasz kogoś o to, że może właśnie przechodzi udar mózgu, poproś go o wykonanie trzech czynności:

1. niech się uśmiechnie

• norma: obie strony twarzy pozostają symetryczne
• podejrzenie udaru: opadanie kącika ust

2. niech powtórzy wyrażenia: „flanelowe kaftaniki”, „kaloryfer w kratkę”

• norma: fraza powtórzona prawidłowo
• podejrzenie udaru: mowa niewyraźna, bełkotliwa, chory nie powtarza wcale lub powtarza te same słowa

3. niech uniesie w pozycji leżącej kończyny do góry – oddzielnie ręce, oddzielnie nogi

• norma: unosi ręce/nogi i przy zamkniętych oczach utrzymuje na tym samym poziomie
• podejrzenie udaru: nie unosi kończyny po jednej stronie ciała lub unosi ją, ale ręka czy noga natychmiast powoli opada.

Dlaczego test na udar jest tak ważny?

Jeśli przez 3, 4 minuty do jakiejś komórki mózgowej nie dopłynie krew, przestaje ona istnieć. Gdy w naczyniach dostarczających krew do mózgu dojdzie do awarii i nie dotrze ona do obszaru odpowiadającego za poszczególne funkcje czy czynności – tracimy zdolność ich wykonywania. Dlatego chory powinien trafić jak najszybciej na oddział neurologiczny dysponujący tomografem komputerowym.

Jeżeli lek będzie podany w ciągu pierwszej godziny, statystycznie co drugi chory ma szansę wrócić do pełnej sprawności. Gdy lek poda się w ciągu 3 godzin, co siódmy pacjent ma szanse na powrót do zdrowia.

Jeżeli odpowiednio wcześnie zauważy się sygnały ostrzegające przed udarem mózgu, możliwe jest operacyjne udrożnienie tętnic szyjnych. Wtedy może w ogóle nie dojść do udaru, bo zostanie przywrócone prawidłowe krążenie. Zwykle zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, by lekarz miał kontakt z chorym.

Co sprzyja udarom?

Specjaliści podkreślają, że głównym czynnikiem ryzyka jest wiek. Na to nie mamy wpływu, ale inne zagrożenia możemy ograniczyć do minimum. Udarom mózgu sprzyja:

• nadciśnienie tętnicze
• palenie papierosów
• choroby serca, niektóre zaburzenia rytmu serca, w tym przede wszystkim migotanie przedsionków
• nadużywanie alkoholu
• cukrzyca
• zaburzenia przemiany tłuszczów, miażdżyca
• otyłość
• brak ruchu.

Im wyższe ciśnienie tętnicze, tym ryzyko udaru jest wyższe. Ustawienie ciśnienia tętniczego w granicach idealnej wartości, czyli 120/80 mmHg, obniża ryzyko udaru aż o 30-40 proc. Podobnie się stanie, gdy odzyskamy właściwą wagę, przestaniemy palić papierosy lub zaczniemy regularnie się gimnastykować.

Objawy udaru mózgu [wideo]

miesięcznik "Zdrowie"

Anna Jarosz

Konsultacja: lek. med. Grzegorz Borstern