Tak uporasz się z obrzękami. 11 skutecznych sposobów

Obrzęki pojawiają się, gdy w tkankach gromadzi się nadmiar płynu surowiczego - a to zależy od tego, jak funkcjonuje system kontrolowania wody w organizmie. Obrzęki mogą być skutkiem różnych schorzeń, np. nerek, wątroby, tarczycy, a także błędów w diecie i trybie życia. By ustalić przyczynę, konieczna jest wizyta u lekarza. A jak można pozbyć się obrzęków? Oto skuteczne sposoby.

Spis treści

1. Obrzęki świadczą o zaburzeniu gospodarki wodnej
2. Przyczyny obrzęków mogą być bardzo różne 
3. 11 sposobów na obrzęki nóg

Obrzęki najczęściej dotyczą nóg i są skutkiem zaburzeń mikrokrążenia. Jeśli jesteśmy zdrowi, nie ma się czym martwić. Ogólny obrzęk może też być spowodowany długą pracą przy biurku, podróżą samochodem czy samolotem. Warto jednak znać skuteczne sposoby na obrzęki.

Obrzęki świadczą o zaburzeniu gospodarki wodnej

Bilans wodny w naszym organizmie jest kontrolowany przez centralny układ nerwowy, specyficzną dyspozytornię, skąd do stacji odbiorczych, czyli baroreceptorów znajdujących się np. w tętnicach, przesyłane są informacje, czy w naczyniach znajduje się odpowiednia ilość płynu. Głównymi odbiorcami tych informacji są trzy układy: naczyniowy, hormonalny oraz moczowy. Prawidłowa gospodarka wodna zależy od skomplikowanych procesów fizjologicznych i chemicznych.

Im więcej wody znajduje się w organizmie, tym więcej serce i zastawki żylne muszą jej przepompować. Jeśli organizm wysyła (niezależnie od powodów) fałszywe sygnały do mózgu, serca i nerek, naczynia są niedokrwione.

Układ nerwowy stwierdza, że potrzebują one więcej krwi. Ale organizm nie może wytworzyć odpowiedniej ilości krwi. Musi znaleźć inny sposób na zaspokojenie potrzeb ważnych narządów. Zwiększa więc objętość krwi krążącej w organizmie poprzez wchłanianie wody z jelit, treści pokarmowej i kału. Ale takie działanie nam nie służy.

Rozwodniona krew przemieszcza się po ciele, a gdy dopłynie do jego dolnej części, ma problem, by powrócić do góry. Zastawki żylne, które znajdują się w nogach, nie mają siły przepompować całej krwi.

Zalega więc ona w kończynach, ale stara się wydostać w inny sposób. Przepełnione naczynia stają się jakby dziurawe, nadmiar płynu zaczyna przez nie przeciekać do otaczających tkanek.

Przyczyny obrzęków mogą być bardzo różne 

Mogą być spowodowane przez niewygodne buty, alkohol, uraz, również przez niektóre choroby. Jeśli nocą często oddajemy mocz, pojawia się ból i parcie na pęcherz, a rano wstajemy z obrzękiem nóg – należy przypuszczać, że źle pracują nerki albo wątroba.

Ogólne obrzęki będą nam też dokuczać, gdy cierpimy z powodu niedożywienia lub schorzeń tarczycy. Jeśli obrzęki pojawiają się wokół kostek i nie mijają po odpoczynku z nogami uniesionymi do góry, oznacza to, że niedomaga prawa komora serca. Jeżeli źle pracuje lewa komora serca, możemy odczuwać duszności, bo nadmiar płynu gromadzi się w płucach.

Kolejną przyczyną może być zmiana ciśnienia onkotycznego, czyli siła, z jaką woda jest zatrzymywana w naczyniach przez białka czyli albuminy. Jeśli białka jest zbyt mało (np. wskutek stosowania rygorystycznej diety odchudzającej), płyny fizjologiczne swobodnie przeciekają przez naczynia.

11 sposobów na obrzęki nóg

Wymocz nogi w wodzie z solą kuchenną lub solą do nóg

Przez rozszerzone naczynia ucieknie część niepotrzebnej wody. Następnie ułóż nogi wyżej niż resztę ciała. To ułatwi odpływ krwi i po 1–2 godzinach będziesz częściej chodzić do łazienki, opuchlizna zejdzie i poczujesz wyraźną ulgę.

Stosuj żele lub maści

Ich główną zaletą jest obkurczanie naczyń. Stają się one szczelniejsze, bardziej elastyczne i mniej wody przepuszczają na zewnątrz. Polecane są maści zawierające wyciąg z kasztanowca, sól dietyloamoninową lub preparaty przeciwdziałające stanom zapalnym żył. Pomocne są też środki zawierające spore dawki rutyny, bo uszczelniają naczynia, poprawiają krążenie oraz zmniejszają krzepliwość krwi.

Noś specjalne pończochy lub rajstopy przeciwżylakowe

Najbardziej nowoczesną postacią takich wyrobów są te o zmiennym stopniu ucisku lub z tzw. przerywaną kompresją pneumatyczną. Zmienny ucisk na łydki i podudzia zwiększa skutecznie szybkość przepływu krwi w żyłach nóg. Przepływ krwi pobudza organizm do produkcji substancji, które pomagają rozpuścić małe skrzepy.

Zacznij się ruszać

Siedzący tryb życia, który prowadzi wiele kobiet, sprawia, że tzw. pompa naczyniowa, która znajduje się w nogach, nie pracuje. W tkankach podskórnych zaczyna gromadzić się płyn, a to powoduje obrzęki. To dlatego po całym dniu spędzonym w biurze, samochodzie i fotelu masz opuchnięte stopy, kostki lub łydki. Ćwiczenia sprawiają, że naczynia krwionośne w całym organizmie rozszerzają się i przez nerki zaczyna przechodzić więcej płynów, które są usuwane z organizmu. Trenuj więc przynajmniej przez 2 dni w tygodniu, a spaceruj codziennie, np. podczas rozmów przez telefon. Nawet się nie spodziewasz, ile kroków możesz w tym czasie zrobić!

Ogranicz sól w diecie

Choć sól jest niezbędna, by zapewnić równowagę elektrolitową i prawidłową pracę mięśni, jej nadmiar szkodzi. Zatrzymuje wodę w organizmie, a przez to zwiększa ciśnienie w tętnicach. Wolno więc zjadać nie więcej niż 5 g soli dziennie, tymczasem większość z nas przekracza tę dawkę co najmniej trzykrotnie. Często robimy to nieświadomie. Ta przyprawa jest niemal we wszystkich produktach spożywczych: pieczywie, wędlinach, serach... Gdy do tego dodasz sól, której używasz podczas przyrządzania posiłków, okazuje się, że codziennie przekraczasz jej zalecaną dawkę. Jeśli więc czujesz się opuchnięta, a waga stale rośnie, odstaw sól na jeden dzień. Wybieraj tylko te produkty, które jej nie zawierają, a dania przyprawiaj ziołami.

Łykaj suplementy diety przed okresem

Zacznij to robić tydzień przed spodziewaną miesiączką. To wtedy zmiana gospodarki hormonalnej i wzrost ilości estrogenów najczęściej powodują obrzęki i zatrzymywanie wody. Odczuwają to zwłaszcza panie w okresie menopauzy, kiedy następują duże zmiany hormonalne w organizmie. Warto wówczas sięgnąć po suplementy diety zawierające perz, pokrzywę i zieloną kawę, które wspomagają usuwanie wody z organizmu. W aptekach są również preparaty dwufazowe, do łykania przez cały miesiąc. Ale uwaga: o wszystkich suplementach diety, które bierzesz, powinnaś powiedzieć swojemu lekarzowi.

Pij więcej wody 

Może cię to zdziwi, ale żeby pozbyć się nadmiary wody, musisz... zwiększyć ilość wypijanej w ciągu dnia wody. Dlaczego? Kiedy skąpisz swojemu organizmowi płynów, ten, broniąc się przed odwodnieniem, zaczyna je magazynować w tkankach. Brak wody zaburza też sprawne funkcjonowanie nerek i sprawia, że nie mogą one pozbyć się nadmiaru toksyn i sodu z organizmu. A sól, która przecież jest związkiem sodu, zatrzymuje wodę w organizmie. Zacznij więc pić niegazowaną wodę mineralną przez cały dzień, a na czczo wypijaj szklankę ciepłej wody z 2 łyżkami soku z cytryny.

Zanurz stopy w wodzie z octem

Ale tylko tym jabłkowym, który świetnie zmniejsza obrzęki stóp. Po powrocie z pracy wlej do miski chłodną wodę i dodaj szklankę octu, wymieszaj i zanurz w tym roztworze stopy. Relaksuj się tak 10-15 minut. Następnie osusz skórę. Taka kąpiel pomaga też pozbyć się nieprzyjemnego zapachu stóp po całym dniu. Ocet jabłkowy nie tylko poprawia usuwanie nadmiaru wody. Zawiera też potas, który wspomaga nerki, dlatego dobrym pomysłem przy powstawaniu obrzęków jest picie 2 razy dziennie łyżki octu z wodą.

Jedz natkę pietruszki

Jest jedną z najbardziej moczopędnych roślin, dlatego pomoże ci zapobiegać puchnięciu nóg. To kolejna cenna zaleta pietruszki, obok dużej zawartości witaminy C i beta-karotenu. Najskuteczniej działa, jedzona na surowo – posypuj nią sałatki i zupy. W czasie ciepłych dni przygotuj sobie arabską sałatkę tabbouleh. Z kuskusem, posiekaną natką, sokiem z cytryny i czosnkiem jest idealnym sposobem na zapobieganie obrzękom spowodowanym przez upały.

Możesz też wykorzystać zieloną natkę do przygotowania tak modnych teraz koktajli warzywnych czy smoothie. Dobrze działa także herbatka przygotowana z 2 łyżeczek suszonej natki zalanej szklanką wrzącej wody. Po 10 minutach odcedź napar i wypij. Powtarzaj to 3 razy dziennie do momentu, aż zauważysz poprawę.

Sięgaj po arbuzy

Te pyszne owoce nie tylko działają moczopędnie, ale także zawierają sporo potasu. A to potas ułatwia usuwanie nadmiaru wody i sodu z organizmu. Z kolei niedobór potasu powoduje obrzęki. Arbuzy, także pomidory, mają również tę zaletę, że dostarczają organizmowi sporo wody, która jest potrzebna, by mechanizm „odwadniania” sprawnie funkcjonował. Owocowe i warzywne sałatki sprawdzą się znakomicie nie tylko latem, ale przez cały rok.

Pij ziołowe napary

Sięgaj po te z pokrzywy, skrzypu i mniszka lekarskiego. To naturalne diuretyki, czyli rośliny o działaniu moczopędnym i odwadniającym. Dwie szklanki naparu z suszonych lub świeżych ziół dziennie sprawią, że twoje nogi pozostaną lekkie przez cały czas.

Pamiętaj jednak, że picie ziół powinnaś skonsultować z lekarzem, nie są one bowiem obojętne dla organizmu. Szczególną ostrożność zachowaj, jeśli masz problemy z nerkami, bo może się zdarzyć, że nie poradzą sobie z nadmiarem płynów. Jeśli tak jest, wybierz jedzenie świeżej natki pietruszki, bo jej nie sposób przedawkować.

Anna Jarosz

Agata Then