Skutki niedoboru witaminy B12

Niedobór witaminy B12 może przypominać objawy wielu chorób. Najczęściej wywołuje anemię, jednak w niektórych przypadkach objawy niedoboru witaminy B12 mogą naśladować choroby psychiczne. Jak rozpoznać oznaki niedoboru witaminy B12 w organizmie i jakie są jego przyczyny? Jakie skutki może wywołać niedostatek kobalaminy? Jakie są najlepsze źródła witaminy B12 i w jaki sposób uzupełnić braki wit. B12?

Spis treści

1. Przyczyny niedoboru witaminy B12 
2. Objawy niedoboru witaminy B12 w organizmie

Niedobór witaminy B₁₂ wywołuje objawy ze strony układu krwiotwórczego, pokarmowego, nerwowego, a także objawy, które sugerują zaburzenia psychiczne.

Przyczyny niedoboru witaminy B12 

Wśród przyczyn niedoboru witaminy B12 wymienia się:

• niedobór witaminy B₁₂ w codziennym pożywieniu (np. dieta wegetariańska)
• wrodzony niedobór lub nieprawidłowości czynnika wewnętrznego Castla
• stan po gastrektomii, czyli całkowitej lub prawie całkowitej resekcji żołądka w wyniku zabiegu operacyjnego np. po perforacji ściany żołądka przez wrzód
• zanikowe zapalenie błony śluzowej żołądka
• schorzenia jelit przebiegające z zespołem złego wchłaniania
• choroba Leśniowskiego-Crohna
• stan po wycięciu jelita krętego (na tym odcinku zachodzi wchłanianie witaminy B₁₂)
• zwiększenie zużycia witaminy B₁₂ w przebiegu zakażeń tasiemcem - bruzdogłowcem szerokim
• zespół rozrostu bakteryjnego
• przewlekłe zapalenie trzustki
• zespół Zollingera i Ellisona
• niedobór transkobalaminy II
• celiakia
• u osób chorych na otyłość - stan po tzw. operacjach bariatrycznych typu wyłączającego, czyli takich, których efektem jest ograniczenie powierzchni chłonnej przewodu pokarmowego, krótszy czas pasażu (przejścia)  treści pokarmowej przez jelita oraz mniejszy kontakt treści z enzymami trawiennymi, co zmniejsza wchłanianie składników odżywczych z pożywienia.
• W wieku podeszłym najczęstszą przyczyną niedoboru witaminy B12 są zaburzenia jej wchłaniania z pokarmów.
• Do niedoboru witaminy B₁₂ może doprowadzić także stosowanie niektórych leków, takich jak metformina, podtlenek azotu, kolchicyna, kwas p-aminosalicylowy, kwas acetylosalicylowy, sulfasalazyna, inhibitory pompy protonowej (omeprazol, pantoprazol, lansoprazol), antagoniści receptora histaminowego H2 (cymetydyna, ranitydyna).

Zobacz: najbardziej dokuczliwe objawy niedoboru witaminy B12

Zobacz galerię 8 zdjęć

Objawy niedoboru witaminy B₁₂ w organizmie

Najczęściej spotyka się objawy niedoboru witaminy B₁₂, wynikające z zaburzeń układu krwiotwórczego, objawiające się anemią. Objawy niedoboru witaminy B12 dotyczą także zaburzeń w zakresie układu pokarmowego i układu nerwowego. W tym ostatnim przypadku zaburzenia neurologiczne wynikają z demielinizacji nerwów rdzenia kręgowego oraz kory mózgowej. Niedobór witaminy B12 i kwasu foliowego wywołuje także objawy, które pojawiają się w przebiegu chorób psychiatrycznych. Sprawdź, czy nie masz oznak niedoboru witaminy B12.

Układ krwiotwórczy - objawy:

• bladość skóry o odcieniu żółto-cytrynowym z ogniskami bielactwa
• bolesne owrzodzenia w kącikach ust
• osłabienie
• bóle i zawroty głowy

Układ pokarmowy - objawy:

• utrata smaku
• pieczenie języka, tzw. "język bawoli", gładki, lśniący
• utrata apetytu - charakterystyczny jest wstręt do mięsa i potraw smażonych
• chudnięcie
• nudności
• biegunki
• zaparcia

Układ nerwowy - objawy:

• parestezje (mrowienie, drętwienie) rąk i nóg
• objaw Lhermitte’a – uczucie prądu przechodzącego  wzdłuż kręgosłupa przy pochylaniu głowy do przodu
• kłucie opuszek palców stóp
• utrata czucia wibracji i czucia głębokiego (zmysłu orientacji ułożenia części własnego ciała)
• niestabilność chodu
• osłabienie wzroku (jako wynik zaniku nerwu wzrokowego)
• napady drgawkowe

Psychika - objawy:

• zaburzenia depresyjne
• niepokój psychoruchowy
• zespoły hipomaniakalne (hipomania) - stan nadmiernie podwyższonego nastroju
• zmiany osobowości, zachowania
• zaburzenia psychotyczne - szaleństwo megaloblastyczne
• łagodne zaburzenia pamięci
• zaburzenia poznawcze - od łagodnych do demencji (otępienia)

Magdalena Gajda

Monika Majewska