Dlaczego jestem ciągle zmęczona? Przyczyny przewlekłego zmęczenia

Każdego dnia z trudem wstajesz z łóżka, stale odczuwasz zmęczenie, niewyspanie i na nic nie masz ochoty. Obiecujesz sobie, że musisz się porządnie wyspać. Ale przyczyną przewlekłego zmęczenia nie musi być niedostatek snu. Brak sił może być spowodowany bardzo poważnymi stanami, np. stresem lub nadmiarem kofeiny, albo chorobami m.in. anemią, lub zakażeniem układu moczowego. Przeczytaj, jakie mogą być przyczyny chorobowe przewlekłego zmęczenia.

Spis treści

1. Przyczyna zmęczenia: stres
2. Przyczyna zmęczenia: nadmiar kofeiny
3. Przyczyna zmęczenia: utajone choroby serca
4. Przyczyna zmęczenia: zakażenie wirusem HCV
5. Przyczyna zmęczenia: bezdech senny
6. Przyczyna zmęczenia: niedoczynność tarczycy
7. Przyczyna zmęczenia: choroby płuc
8. Przyczyna zmęczenia: zakażenia układu moczowego
9. Przyczyna zmęczenia: nietolerancja pokarmowa
10. Przyczyna zmęczenia: anemia

Przyczyn przewlekłego zmęczenia trzeba szukać w nieprawidłowym funkcjonowaniu organizmu lub w nierozpoznanych schorzeniach. Nie jest prawdą, że każdy dorosły musi spać 8 godzin, aby dobrze wypocząć. Jest wiele osób, które śpią tylko 5-6 godzin i nie narzekają na zmęczenie. Ale bywa i tak, że po długim wypoczynku nie mamy energii i jesteśmy ospali.

Przedstawiamy 10 poważnych, chorobowych przyczyn przewlekłego zmęczenia.

Przyczyna zmęczenia: stres

Zmęczenie wywołane stresem może mieć związek z pozoru błahymi wydarzeniami, np. zachowaniem przełożonego, codziennym staniem w korku ulicznym. Dzieje się tak, ponieważ w sytuacjach, których nie akceptujemy, organizm wydziela znaczne ilości kortyzolu – hormonu, którego nadmiar objawia się odczuwaniem zmęczenia, a nawet wyczerpania. Ratunkiem w takiej sytuacji będzie wyregulowanie zegara biologicznego poprzez kładzenie się i wstawanie o tej samej porze. Ważne jest też, aby planować sobie każdy dzień i nie zadręczać się, że coś nie zostało zrobione.

Warto wiedzieć też: Niepożądane objawy długotrwałego stresu

Przyczyna zmęczenia: nadmiar kofeiny

Pijemy mocną kawę, aby rano się obudzić lub w ciągu dnia dodać sobie energii. 1-2 filiżanki kawy nikomu nie szkodzą, ale picie jej w nadmiarze może dać zupełnie przeciwny skutek. Gdy nadużywamy kofeiny, przestaje ona nas stymulować. Staje się przyczyną zmęczenia. Aby unikać takich sytuacji, trzeba ograniczyć nie tylko picie kawy, ale także mocnej herbaty i innych napojów z kofeiną. Ważne też, aby nie nadużywać leków zawierających kofeinę.

Przeczytaj też koniecznie: Przedawkowanie kofeiny: 9 objawów groźnych dla zdrowia

Przyczyna zmęczenia: utajone choroby serca

Zmęczenie, które towarzyszy prostym pracom domowym, np. odkurzeniu mieszkania, drobnym pracom w ogródku czy wyjściu na spacer może świadczyć o poważnych chorobach serca. Zdarza się też, że po niewłaściwie leczonej lub przechodzonej grypie rozwija się zapalenie mięśnia sercowego, które także manifestuje się przewlekłym zmęczeniem. Takich sytuacji nie wolno lekceważyć. Konieczna jest wizyta u lekarza i rozpoczęcie leczenia.

Przyczyna zmęczenia: zakażenie wirusem HCV

Wirusowe zapalenie wątroby typu C przenosi się przez kontakt z krwią osoby chorej. Pierwsze objawy zakażenia mogą przypominać przeziębienie, ale dość szybko ustępują. Gdy ostre zapalenie przekształci się w przewlekłe, nie ma spektakularnych objawów choroby. Często jednak pojawia się trudne do wyjaśnienia zmęczenie.

Poznaj przyczyny chronicznego zmęczenia!

Zobacz galerię 7 zdjęć

Przyczyna zmęczenia: bezdech senny

Bezdech senny to zaburzenie oddychania, towarzyszące często osobom chrapiącym, sprawia, że na 10, czasem nawet 20 sekund przestaje się oddychać. Gwałtowne zaczerpnięcie powietrza wybudza chorego i przerywa naturalne fazy snu. Cierpiący na bezdech senny często nie zdają sobie z tego sprawy, a jedynym objawem dolegliwości jest stałe, poranne zmęczenie. O cierpiących na bezdech często się mówi, że kładą się i wstają zmęczeni. Rozpoznanie choroby wymaga wizyty u specjalisty i specjalnych badań. Często konieczna jest zmiana stylu życia, zrzucenie nadwagi i rzucenie palenia. Nieleczony bezdech zwiększa ryzyko udaru mózgu oraz zawału serca.

Przyczyna zmęczenia: niedoczynność tarczycy

Najczęstszą przyczyną zmęczenia, które ma związek z niedoczynnością tarczycy, jest choroba autoimmunologiczna, nazywana chorobą Hashimoto. Jej istotą jest to, że sam organizm niszczy komórki odpowiedzialne za wytwarzanie tyroksyny (T4) i trojjodotyroniny (T3), które odpowiadają za większość procesów zachodzących w organizmie, w tym za kondycję układów:

• nerwowego
• krwionośnego
• mięśniowego
• kostnego

oraz za temperaturę ciała.

Gdy tarczyca ulegnie znacznemu uszkodzeniu i w organizmie brakuje hormonów, pojawia się zmęczenie, ospałość i wahania nastroju. Trzeba oznaczyć z krwi poziom hormonów TSH, T3, T4 i – jeśli będzie taka potrzeba – przyjmować syntetyczne odpowiedniki hormonów. To pozwala przywrócić lepsze samopoczucie.

Przyczyna zmęczenia: choroby płuc

Jeśli – tak jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) – prowadzą do zwężenia oskrzeli, to pojawiają się problemy z oddychaniem. Skutkiem przewlekłego niedotlenienia organizmu jest ociężałość i stałe zmęczenie. POChP to schorzenie spowodowane przez palenie papierosów, zarówno czynne, jak i bierne. Jedynym ratunkiem jest rzucenie nałogu.

Przyczyna zmęczenia: zakażenia układu moczowego

Zakażenia układu moczowego kojarzone są z pieczeniem i ciągłą potrzebą oddawania moczu. Ale zdarza się, że jedynym symptomem infekcji bakteryjnej układu moczowego jest stałe zmęczenie. Schorzenie rozpoznać można poprzez analizę moczu. Po zastosowaniu odpowiedniej kuracji, zwykle w ciągu tygodnia zmęczenie znika.

Przyczyna zmęczenia: nietolerancja pokarmowa

Nie zawsze mamy świadomość, że cierpimy na nietolerancję pokarmową, ale rejestrujemy fakt, że po zjedzeniu, np. tłustej wieprzowiny lub pełnotłustej śmietany czujemy się źle. Podobna sytuacja może się zdarzyć, gdy jemy bardzo obfite posiłki. Wówczas część krwi zasilającej i odżywiającej mózg odpływa do jelit, aby te mogły wykonać dodatkową pracę. A gdy mózg jest częściowo niedotleniony, pojawia się zmęczenie i senność. Gdy podejrzewamy się o ukrytą nietolerancję pokarmową, warto zrobić odpowiednie testy i w przyszłości unikać pokarmów, które nam szkodzą.

Przyczyna zmęczenia: anemia

Obfite miesiączki spowodowane zaburzeniami hormonalnymi, polipami czy mięśniakami lub niedawny poród przyczyniają się do znacznej utraty krwi. To zaś objawia się zmęczeniem.

U podstaw ciągłego zmęczenia leży anemia - niedobór hemoglobiny, białka bogatego w żelazo, które jest obecne w czerwonych krwinkach i które przenosi tlen z płuc do innych części ciała. Gdy tkanki i narządy nie otrzymują wystarczającej ilości tlenu, pojawia się zmęczenie.

Innymi przyczynami anemii mogą być:

• krwawienie wewnętrzne, np. krwawienie z przewodu pokarmowego
• niedobór żelaza
• niedobór kwasu foliowego
• niedobór witaminy B₁₂
• choroby nerek

Niedokrwistość, czyli anemię, rozpoznaje się po wykonaniu badania krwi. Jeżeli u jej podstaw leży niedobór żelaza, należy wprowadzić do menu produkty bogate w ten pierwiastek (np. szpinak, brokuły, natka pietruszki, warzywa strączkowe oraz czerwone mięso) i – jeśli lekarz zaleci – przyjmować preparaty żelaza.

Czytaj też:

• Zespół chronicznego zmęczenia: przyczyny i objawy
• Zioła na wzmocnienie. 6 ziół najlepszych na odporność, przeziębienie i grypę
• Dlaczego ciągle jest mi zimno?

miesięcznik "Zdrowie"

Poznaj objawy niedoboru potasu:

Zobacz galerię 5 zdjęć

Anna Jarosz

Magdalena Gajda

Konsultacja: dr Renata Houwald-Koronacka