Położna - czym się zajmuje i jakie są jej kompetencje?
Położna jest obecna na każdym etapie życia kobiety. Zajmuje się edukacją seksualną, profilaktyką chorób kobiecych, poradnictwem w zakresie planowania rodziny, macierzyństwa i ojcostwa. Wspiera kobietę w czasie porodu i w opiece nad noworodkiem. Dowiedz się, kto może korzystać z usług położnej i na jakiej zasadzie?
Spis treści
Położna to samodzielny specjalista zajmujący się opieką zdrowotną nad kobietami. Położna posiada odpowiednie wykształcenie medyczne i kompetencje zawodowe potwierdzone dyplomem ukończenia studiów wyższych i prawem do wykonywania zawodu.
Do kompetencji położnej zalicza się nie tylko asystowanie przy porodzie, jak wiele osób błędnie sądzi. Rola położnej jest znacznie większa. Położna zajmuje się:
- profilaktyką chorób kobiecych,
- edukacją w zakresie metod planowania rodziny,
- rozpoznawaniem ciąży i jej prowadzeniem - monitorowaniem, kierowaniem na niezbędne badania,
- opieką nad kobietą w ciąży fizjologicznej,
- poradnictwem laktacyjnym,
- prowadzeniem fizjologicznego porodu i połogu,
- opieką nad noworodkiem i edukacją w zakresie pielęgnacji narodzonego dziecka,
- poradnictwem w zakresie żywienia kobiety w ciąży i noworodka,
- edukacją w zakresie szczepień ochronnych,
- przyjmowaniem porodu lub podejmowaniem nagłych decyzji dotyczących porodu w czasie nieobecności lekarza prowadzącego.
Położna tylko dla kobiet w ciąży?
Położna świadczy swoje usługi nie tylko w zakresie ciąży, porodu i połogu, ale także pielęgnacji noworodka do drugiego miesiąca życia. Jest specjalistą w zakresie zdrowia kobiety, może świadczyć usługi pielęgnacyjne wobec kobiet chorych ginekologicznie, onkologicznie. Zajmuje się promocją zdrowia, edukacją seksualną, ochroną macierzyństwa i ojcostwa.
Do położnej mogą umówić się kobiety dojrzałe, które wchodzą w okres menopauzy oraz dziewczynki, które dopiero zaczynają dojrzewanie płciowe. Położna może być zatem obecna w życiu kobiety na każdym jego etapie. Każda kobieta ma prawo do korzystania z usług położnej rodzinnej na NFZ. Spotkania nie muszą dotyczyć ciąży i jej przebiegu, a na przykład podstaw higieny, planowania ciąży, dojrzewania lub przekwitania. O wizytę u położnej należy zapytać w najbliższej przychodni.
Jak wybrać położną?
Wyboru położnej podstawowej opieki medycznej dokonuje się przez złożenie deklaracji wyboru położnej. Położną, jeśli wcześniejszy wybór okazał się nietrafiony, można zmienić dwukrotnie w ciągu roku. Każda kolejna zmiana położnej skończy się wystawieniem rachunku przez NFZ na kwotę 80 zł. W deklaracji można wpisać nazwisko położnej, która nie przyjmuje w danej przychodni.
Przy wyborze położnej, która będzie prowadzić ciążę lub odbierać poród, można kierować się wyłącznie dostępnym personelem danego szpitala. W małym szpitalu wybór jest raczej niewielki, w większych szpitalach można zapytać o taką możliwość. W prywatnym szpitalu przysługuje możliwość wybrania położnej, która może dodatkowo uczestniczyć w porodzie. Jest to jednak opcja płatna.
Kobiety mają również możliwość korzystania z usług prywatnej położnej, tzw. położnej niezależnej. Przed porodem należy zapytać o możliwość skorzystania z tej usługi. Położna niezależna asystuje przy porodzie, wspiera rodzącą poprzez naukę technik oddychania, a także poprzez stosowania niefarmakologicznych metod łagodzenia bólu (TENS). Prywatna położna pomaga po porodzie przystawiać dziecko do piersi, może także prowadzić całą ciążę. Niestety, położnych niezależnych jest mało, jest to również płatna usługa.
Specjalizacje położnicze:
- Położna specjalista promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej
- Położna specjalista pielęgniarstwa neonatologicznego
- Położna specjalista pielęgniarstwa rodzinnego
- Położna specjalista pielęgniarstwa położniczego
- Położna specjalista organizacji i zarządzania
- Położna specjalista pielęgniarstwa epidemiologicznego
- Położna specjalista pielęgniarstwa ginekologicznego
Położna nie jest podwładną lekarza. Zarówno lekarz, jak i położna ściśle ze sobą współpracują, jest to jednak współpraca równorzędna. W nagłych sytuacjach położna jest zmuszona przejąć część obowiązków lekarza i ma do tego kompetencje zawodowe
Porady eksperta