Lekarz stomatolog (dentysta) i stomatologia

Lekarz stomatolog (lekarz dentysta) to absolwent kierunku lekarsko-dentystycznego w jednej z uczelni medycznych. Stomatologia to dział medycyny, który zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem wszelkich schorzeń i chorób, związanych z zębami, przyzębiem i jamą ustną. Stomatolog zajmuje się też profilaktyką, a wizyty kontrolne w gabinecie stomatologicznym powinny się odbywać przynajmniej raz, a najlepiej dwa razy do roku.

Spis treści

1. Na czym polega praca lekarza stomatologa?
2. Jakie badania wykonuje stomatolog?
3. Jakimi chorobami zajmuje się stomatolog?
4. Najczęściej wykonywane zabiegi stomatologiczne
5. Stomatologia: metody leczenia

Stomatologia to dość szeroki dział medycyny, bo obejmuje kilka specjalizacji - lekarz stomatolog (inaczej lekarz dentysta - od łacińskiego słowa dens - w dopełniaczu - dentis "ząb") ma w czym wybierać. Są to m.in.:

• stomatologia zachowawcza z endodoncją (leczenie kanałowe)
• chirurgia stomatologiczna
• chirurgia szczękowo-twarzowa
• ortodoncja
• periodontologia
• protetyka
• pedodoncja (stomatologia dziecięca).

Na czym polega praca lekarza stomatologa?

Stomatologia zachowawcza to najbardziej popularny dział, obejmujący zabiegi, których celem jest usunięcie wszelkich zmienionych chorobowo tkanek zęba oraz ich odbudowa.

Najczęściej lekarz stwierdza próchnicę, najbardziej rozpowszechnioną chorobę zębów, wywołaną przez bakterie.

Na szczęście próchnicy można zapobiegać, a gdy doszło już do zapalenia - skutecznie leczyć.

Jeśli próchnica nie jest zbyt duża, wystarczy usunięcie chorobowych zmian i założenie plomby, natomiast w przypadku zaawansowanej próchnicy konieczne jest często leczenie kanałowe, czyli usunięcie chorej miazgi, oczyszczenie kanału zęba, a następnie wypełnienie go pastą stomatologiczną i założenie wypełnienia.

Pedodoncja (stomatologia dziecięca) to leczenie zębów u dzieci (zarówno mlecznych, jak i stałych), ważna w tym przypadku jest również profilaktyka, obejmująca naukę prawidłowego dbania o higienę jamy ustnej.

Ortodoncja polega na skorygowaniu wad zgryzu, natomiast protetyka ma na celu uzupełnienie utraconego bądź zniszczonego uzębienia. W tym przypadku można przeprowadzić leczenie różnymi metodami, od mostów protetycznych, przez korony, licówki, aż po najnowocześniejsze procedury, czyli zastosowanie implantów.

Z kolei do stomatolog periodontolog przyjmuje osoby z chorobami przyzębia (są to tkanki twarde jak i miękkie, które otaczają ząb) oraz błony śluzowej jamy ustnej.

Chirurg stomatologiczny i chirurg szczękowo-twarzowy zajmują się pacjentami, których schorzenia lub choroby zębów, przyzębia i jamy ustnej wymagają leczenia bardziej inwazyjnego, czyli zabiegów bądź operacji chirurgicznych.

Przy czym chirurgia stomatologiczna obejmuje przede wszystkim diagnozowanie i operacyjne leczenie chorób w obrębie jamy ustnej, z kolei chirurgia szczękowo-twarzowa ma szerszy zakres - zajmuje się operacyjnym leczeniem chorób twarzy, jamy ustnej oraz układu kostnego twarzowej części czaszki.

Jakie badania wykonuje stomatolog?

Do stomatologa zgłaszają się najczęściej pacjenci, skarżący się na ból lub nadwrażliwość zębów, które mogą reagować na zimne lub ciepłe, bądź słodkie lub kwaśnie napoje i potrawy.

Podstawowe badanie obejmuje wywiad lekarski oraz ocenę stanu uzębienia, błon śluzowych, dziąseł czy łuków zębowych przy pomocy odpowiednich narzędzi stomatologicznych.

Czasem konieczne jest wykonanie RTG pojedynczego zęba, lekarz może zlecić też wykonanie pantomogramu, czyli zdjęcia rentgenowskiego, dzięki któremu uzyskujemy panoramiczny obraz wszystkich zębów. Może on wykryć zmiany chorobowe, których nie widać gołym okiem i trudno je stwierdzić podczas rutynowego badania.

Wskazaniem do zrobienia pantomogramu są: próchnica, ocena wykonania leczenia kanałowego, choroby przyzębia, zabieg usunięcia zębów zatrzymanych.

Dzięki pantomogramowi można wykryć również pozostawione po wyrwaniu zęba korzenie czy np. torbiele, nie dające żadnych objawów bólowych.

W przypadku podejrzenia bardziej skomplikowanych schorzeń zębów lub przyzębia stomatolog może zlecić wykonanie tomografii komputerowej czy badania USG.

Jakimi chorobami zajmuje się stomatolog?

Stomatologia zajmuje się zarówno schorzeniami i chorobami, łatwymi do leczenia, które wykonuje się w gabinecie stomatologicznym, jak i skomplikowanymi zabiegami chirurgicznymi, które czasem wymagają pobytu w warunkach szpitalnych.

Najczęstsze choroby z zakresu stomatologii to:

• choroby próchnicowe zębów (w tym: zapalenie miazgi, zgorzel zęba, ropień)
• choroby przyzębia
• kwasowa erozja szkliwa
• afty
• zapalenia dziąseł
• nowotwory jamy ustnej

Najczęściej wykonywane zabiegi stomatologiczne

• chirurgiczne usuwanie zębów (mlecznych, stałych lub zatrzymanych)
• leczenie kanałowe zębów
• resekcja wierzchołka korzenia zęba
• płukanie kieszonki dziąsłowej
• usuwanie ropni ząbopochodnych
• usuwanie lub wyłuszczanie torbieli np. gruczołów ślinowych lub z kości szczęki
• chirurgiczne leczenie chorób przyzębia
• usuwanie nadziąślaka
• leczenie chorób ślinianek i żuchwy
• leczenie złamań kości szczęki
• leczenie zębopochodnego zapalenia zatok szczękowych
• rekonstrukcja tkanek miękkich jamy ustnej
• chirurgiczne leczenie złamań zębów oraz wyrostka zębodołowego

Stomatologia: metody leczenia

Metody leczenia w stomatologii zależą od zaawansowania chorób, z jakimi mamy do czynienia. Na przykład w przypadku choroby próchnicowej zębów czasem wystarczy leczenie próchnicy powierzchniowej, niekiedy zaś całkowite opracowanie i odbudowa rozległego ubytku zęba na dwóch albo trzech powierzchniach.

Podobnie jest z kanałowym leczeniem – to jeden z najczęściej wykonywanych zabiegów, ale w niektórych przypadkach nastręcza trudności, np. gdy trzeba odnaleźć i udrożnić kanały, które przez trwający proces chorobowy uległy zwężeniu lub zamknięciu.

Warto przede wszystkim pamiętać o profilaktyce – wizyty kontrolne powinny odbywać się raz, najlepiej dwa razy do roku.

Trzeba też dbać o prawidłową higienę zębów i jamy ustnej. Warto też regularnie korzystać z zabiegów usuwania kamienia i osadu nazębnego (np. piaskowanie, skaling) oraz fluoryzacji i lakowania zębów, co w pewnym stopniu zapobiega rozwojowi próchnicy.