TPA – tkankowy antygen polipeptydowy

Tkankowy antygen polipeptydowy, w skrócie TPA jest markerem wskazującym na procesy obumierania komórek w organizmie. Dlatego jego obecność we krwi może wskazywać zarówno na niegroźny stan zapalny, jak i na proces nowotworzenia. Pomimo niespecyficzności i niskiej czułości tkankowy antygen polipeptydowy jest stosowany jako marker uzupełniający w diagnostyce niektórych nowotworów.

Tkankowy antygen polipeptydowy (TPA, ang. tissue polypeptide antigen) jest białkiem, które powstaje w trakcie podziału komórkowego, zarówno komórek zdrowych, jak i chorobowo zmienionych. Tkankowy antygen polipeptydowy to w rzeczywistości fragment innego białka o nazwie cytokeratyny 18, które wchodzi w skład wewnętrznego szkieletu komórek nabłonkowych np. nerek, jajnika, wątroby. Tkankowy antygen polipeptydowy jest uwalniany do krwioobiegu w chwili obumierania lub rozpadu komórek. Dlatego jest on uważany za marker procesów obumierania komórkowego, niezależnie od ich przyczyny.

Spis treści

1. Tkankowy antygen polipeptydowy – na czym polega badanie i ile kosztuje?
2. Tkankowy antygen polipeptydowy – u kogo wykonać badanie?
3. Tkankowy antygen polipeptydowy – norma
4. Tkankowy antygen polipeptydowy – co oznacza nieprawidłowy wynik?

Tkankowy antygen polipeptydowy – na czym polega badanie i ile kosztuje?

Badanie tkankowego antygenu polipeptydowego wykonuje się z krwi żylnej pobranej ze zgięcia łokciowego. Przed wykonaniem badania pacjent powinien być na czczo. Następnie krew jest transportowana do laboratorium, gdzie tkankowy antygen polipeptydowy jest oznaczy za pomocą metod immunoenzymatycznych np. ELISA.

Cena badania tkankowego antygenu polipeptydowego w laboratorium komercyjnym wynosi od 100 do 150 zł.

Tkankowy antygen polipeptydowy – u kogo wykonać badanie?

Tkankowy antygen polipeptydowy znalazł zastosowanie jako marker w diagnostyce nowotworów. Jednak ze względu, że jest on markerem o niskiej czułości i swoistości narządowej nie jest stosowany standardowo w postępowaniu onkologicznym.

W celu zwiększenia wartości diagnostycznej tkankowego antygenu polipeptydowego zaleca się oznaczenie go razem z innymi markerami nowotworowymi jak CEA, czy CA 15-3.

Tkankowy antygen polipeptydowy – norma

Norma dla tkankowego antygenu polipeptydowego może różnic się w zależności od laboratorium. Przykładowe normy dla tkankowego antygenu polipeptydowego to:

• < 83 U/l
• < 95 U/l

Tkankowy antygen polipeptydowy – co oznacza nieprawidłowy wynik?

Podwyższony poziom tkankowego antygenu polipeptydowego występuje w:

• ostrych i przewlekłych stanach zapalnych
• niezłośliwych zmianach wątroby np. marskość wątroby
• cukrzycy
• chorobach płuc
• chorobach narządów układu moczowo-płciowego
• raku żołądka
• raku trzustki
• raku jelita grubego
• raku odbytnicy
• raku prostaty
• raku płuc
• raku piersi
• raku jajnika

Warto wiedzieć, że poziom tkankowego antygenu polipeptydowego może rosnąć u zdrowych kobiet w okresie owulacji, przed porodem lub kilka dni po porodzie.

Czytaj też:

• Antygen raka płaskonabłonkowego (SCC-Ag)
• Antygen nowotworowy CA 19-9 – norma i wyniki badań
• Antygen nowotworowy CA-125: marker nowotworowy
• Markery nowotworowe (wskaźniki nowotworowe): rodzaje i wyniki badań
• Markery nowotworowe (antygeny nowotworowe) - substancje obecne we krwi chorych na raka

dr n. med. Karolina Karabin