Test na HIV. Jak wygląda badanie na HIV i gdzie je wykonać?

Test na wirus HIV to jedyny sposób, aby dowiedzieć się, czy jest się jego nosicielem. Zakażenie może przebiegać całkowicie bezobjawowo, a nieleczone prowadzi nawet do śmierci. HIV to cichy zabójca. Sprawdź, gdzie wykonasz test na HIV, jak przebiega i kto powinien się zbadać.

Gdzie można wykonać test na HIV i jak wygląda badanie? Testy na HIV są całkowicie bezpłatne, anonimowe, bezpieczne i nie wymagają skierowania. Można przebadać się w tym kierunku również w czasie epidemii koronawirusa.

Spis treści

1. Kilka słów o HIV
2. Test na HIV - gdzie wykonuje się badanie na obecność wirusa HIV?
3. Test na HIV - jak przebiega badanie i na czym polega?
4. Test na HIV - co jeśli wynik na HIV jest pozytywny?
5. Kto powinien wykonać badanie na HIV?

Kilka słów o HIV

Wirus HIV, czyli ludzki wirus niedoboru odporności, już nie jest wyrokiem śmierci, a badania na jego obecność są dostępne od ręki. Pomimo to w Polsce i Europie wciąż rośnie ilość zakażeń. Najczęstszą drogą przenoszenia wirusa jest droga płciowa (seks oralny, seks waginalny, seks analny) przy ryzykowanych stosunkach seksualnych.

Oprócz tego wirusem HIV można zarazić się przy kontakcie z krwią nieleczonej osoby seropozytywnej oraz podczas porodu i karmienia piersią (zakażona matka-dziecko).

Co to znaczy? Osoba seropozytywa to taka, której testy na HIV wyszły pozytywne. Jeśli odpowiednio wcześnie jest poddana leczeniu i ilość kopii wirusa spada poniżej 200 na 1 ml krwi, to nie może zakażać swoich partnerów seksualnych.

Im szybciej zakażenie wirusem HIV zostanie odkryte, tym większe są szanse na skuteczne leczenie. Obecnie osoby z wirusem HIV mogą prowadzić całkowicie normalne i długie życie, jak przy każdej innej chorobie przewlekłej.

Test na HIV - gdzie wykonuje się badanie na obecność wirusa HIV?

Całkowicie bezpłatne i anonimowe badanie na obecność wirusa HIV można wykonać w punktach konsultacyjno-diagnostycznych (PKD). Każde badanie poprzedzone jest rozmową ze specjalnie wykwalifikowanym doradcą, który tłumaczy przebieg badania, odpowiada na wszelkie wątpliwości oraz pytania i towarzyszy badanemu podczas oraz po odebraniu wyniku.

Oprócz PKD test na HIV można wykonać w klinikach chorób zakaźnych, laboratoriach diagnostycznych oraz w niektórych stacjach sanitarno-epidemiologicznych, jednak w tych miejscach badania są płatne, rzadko oferują pomoc specjalisty-doradcy oraz niekoniecznie są anonimowe.

Test na HIV można również darmowo i anonimowo zamówić do domu. Ta opcja także obejmuje pomoc specjalisty od początku do końca badania.

Punkty konsultacyjno-diagnostyczne można znaleźć w następujących miastach:

• Białymstoku,
• Bydgoszczy,
• Chorzowie,
• Częstochowie,
• Ełku,
• Gdańsku,
• Gdyni,
• Gorzowie Wielkopolskim,
• Jeleniej Górze,
• Krakowie,
• Kielcach,
• Koszalinie,
• Lublinie,
• Łodzi,
• Olsztynie,
• Opolu,
• Płocku,
• Poznaniu,
• Rzeszowie,
• Szczecinie,
• Toruniu,
• Wałbrzychu,
• w Warszawie:
• ul. Chmielna,
• ul. Jagiellońska,
• ul. Jana Pawła II,
• ul. Nugat;
• Wrocławiu:
• ul. Podwale,
• ul. Wszystkich Świętych;
• Zgorzelcu
• i w Zielonej Górze.

Lista wszystkich PKD i godziny ich otwarcia dostępne są na stronie aids.hiv.gov.pl.

Test na HIV - jak przebiega badanie i na czym polega?

Test na HIV jest badaniem przesiewowym metodą ELISA na obecność przeciwciał HIV-1 i HIV-2. Próbka krwi pobierana jest z palca bądź z żyły w zgięciu łokcia. Nie trzeba być na czczo – to nie wpływa efekt badania.

Wynik, w zależności od PKD, można odebrać jeszcze tego samego dnia, a maksymalny czas oczekiwania wynosi parę dni. Jeżeli wynik pierwszego testu jest pozytywny, powtarza się badanie, by ostatecznie potwierdzić obecność wirusa we krwi.

Największą pewność wyniku otrzymuje się po upływie około dwunastu tygodni od ekspozycji na wirusa.

Test na HIV - co jeśli wynik na HIV jest pozytywny?

Leczenie zakażenia HIV jest całkowicie refundowane. Osoba, u której wirus zostanie zdiagnozowany, może liczyć na kompleksową opiekę zdrowotną oraz darmową terapię pod okiem specjalistów.

Szybko rozpoznane zakażenie i wdrożenie leczenia zapewnia normalne, długie życie. Można założyć rodzinę i korzystać z życia seksualnego, jeśli ilość wirusa we krwi jest niewykrywalna (<200 kopii wirusa/1 ml krwi). To zasada niewykrywalny=niezakaźny (N=N).

Po ryzykownym kontakcie należy odczekać z badaniem dwanaście tygodni, żeby mieć pewność wyniku negatywnego. Jeżeli jest się świadomym, że miało się niebezpieczny kontakt z nosicielem wirusa HIV (przy założeniu, że nie jest N=N), dostępne jest refundowane leczenie poekspozycyjne, które minimalizuje ryzyko zakażenia.

Kto powinien wykonać badanie na HIV?

Test na HIV w szczególności powinny wykonać osoby, które podejmują ryzykowane zachowania seksualne. Seks bez zabezpieczenia z osobą, co do której nie ma się pewności, że nie jest zakażona wirusem HIV, zalicza się do takich zachowań. Zakażenie nawet przez dziesięć lat nie daje żadnych specyficznych objawów, a niezbadany nosiciel w tym czasie może zarazić wiele osób. Test na HIV warto wykonać chociaż raz w życiu.

Osoby spodziewające się dziecka również powinny wykonać test na HIV, aby w przypadku bycia nieświadomym nosicielem nie zarazić noworodka podczas porodu lub później, podczas karmienia piersią. Lekarze nieraz rezygnują z proponowania takiego badania ciężarnym ze względu na stygmatyzację i stereotypy związane z HIV (rozwiązłość seksualna, narkomania, homoseksualizm).

Są też grupy zawodowe (lekarze, pielęgniarki, ratownicy medyczni, policjanci), które mogą być bardziej narażone na kontakt z wirusem HIV. Należy jednak pamiętać, że każdy może zostać zakażony, niezależnie od zawodu, statusu związku, wieku czy sytuacji ekonomicznej.

Dzięki badaniu oraz szybkiemu podjęciu leczenia można uniknąć wielu powikłań, rozwinięcia AIDS i zakażenia bliskich.

Czytaj też:

• Leczenie antyretrowirusowe HIV (HAART): działanie i skutki uboczne stosowania leków
• PrEP (przedekspozycyjna profilaktyka HIV) – na czym polega?
• Czym różni się HIV od AIDS
• Czy znasz pierwsze objawy HIV i AIDS?
• Życie z osobą zakażoną HIV [WYWIAD]

zs