SHBG – definicja, badania, normy
SHBG to białko transportujące hormony płciowe m.in. testosteron i estradiol. Nieprawidłowe stężenie SHBG może skutkować problemami związanymi z gospodarką hormonalną i płodnością. Kiedy warto zbadać poziom SHBG?
Spis treści
- SHBG - badanie
- SHBG - norma
- Kiedy zbadać poziom SHBG?
- SHBG - podwyższone stężenie
- SHBG - obniżone stężenie
SHBG - sex hormone binding globulin to białko wiążące hormony płciowe produkowane przez wątrobę oraz przez gruczoł sterczowy u mężczyzn. U kobiet natomiast wytwarzany jest jeszcze przez gruczoły piersiowe, endometrium i jajowody. W zależności od płci SHBG łączy się z estrogenami i androgenami. Dzięki temu hormony transportowane są we krwi.
SHBG - badanie
Na badanie poziomu SHBG pacjent zgłasza się do laboratorium, nie musi być na czczo. Zostaje pobrana próbka krwi żylnej.
Zwiększone stężenie SHBG wskazuje najprawdopodobniej, że stężenie wolnego testosteronu dostępnego dla tkanek jest mniejsze niż by to wynikało z ilości oznaczonego testosteronu całkowitego.
Obniżone stężenia SHBG sugeruje, że większa część całkowitego testosteronu nie jest związana z SHBG, jest biodostępna.
SHBG - norma
Na wartość SHBG ma wpływ mnóstwo czynników, m.in.
- wiek
- płeć
- metoda stosowana przy pobieraniu krwi
U dzieci wartości mogą przewyższać górną granicę normy. Po okresie dojrzewania, stężenie SHBG zmniejsza się. W przypadku dorosłych wartość SHBG utrzymuje się na stałym poziomie.
Laboratoria uznają różne normy stężenia SHBG, najczęściej w granicach: 20-110 nanomoli na litr.
Należy jednak pamiętać, że to lekarz dokonuje szczegółowej oceny stanu pacjenta na podstawie wszystkich jego badań.
Kiedy zbadać poziom SHBG?
Zaleca się sprawdzenie stężenia SHBG, gdy kobieta zaobserwuje u siebie
- zaburzenia w cyklu miesięcznym
- brak menstruacji
- łysienie lub nadmierne owłosienie
Mężczyźni powinni się przebadać kiedy pojawią się problemy z potencją, czy zaburzenia erekcji.
SHBG - podwyższone stężenie
Podwyższone stężenie SHBG występuje w wielu schorzeniach. Zwiększone wartości SHBG można zaobserwować m.in. podczas:
- nadczynności tarczycy
- marskości wątroby
- anoreksji
- sytuacji zmniejszonego wydzielania hormonów płciowych
- ciąży
- stosowania antykoncepcji doustnej
SHBG - obniżone stężenie
Obniżone wartości białka wiążącego hormony płciowe występują podczas:
- niedoczynności tarczycy
- hirsutyzmu
- zespołu policystycznych jajników
- akromegalii
- choroby Cushinga
- otyłości
Porady eksperta