Rak prostaty: badanie moczu pomoże wykryć nowotwór i uniknąć biopsji?

Płynna biopsja prostaty polega na badaniu moczu mężczyzn z podejrzeniem raka prostaty. Płynna biopsja pozwala z dużym prawdopodobieństwem wykryć raka gruczołu krokowego i u niektórych pacjentów uniknąć biopsji stercza. Co więcej, może także prognozować, u którego pacjenta rak stercza może mieć agresywny przebieg. Jednak niektórzy specjaliści podchodzą sceptycznie do tego badania. Na czym polega płynna biopsja prostaty? Jakie są wskazania do wykonania badania?

Spis treści

1. Płynna biopsja prostaty - na czym polega?
2. Płynna biopsja prostaty - wyniki
3. Test z moczu na raka prostaty - wady i zalety

Płynna biopsja prostaty to nieinwazyjne badanie próbki moczu, które pozwala przewidzieć prawdopodobieństwo wykrycia raka stercza po wykonaniu biopsji gruczołu krokowego.

Płynna biopsja prostaty jest przeznaczona dla mężczyzn, u których poziomu PSA (antygen gruczołu krokowego) przekracza normę (>4ng/ml). Podwyższony poziom PSA wskazuje na nieprawidłowości w obrębie stercza, m.in. na łagodny przerost prostaty, stany zapalne, a także na raka prostaty. Dlatego lekarz dla pewności kieruje pacjenta na biopsję prostaty, która jest standardowym sposobem diagnozowania raka gruczołu krokowego i oceny jego złośliwości.

Dodatkowo płynna biopsja prostaty może określić stopień złośliwości raka.

Jednak zabieg ten jest obarczony wieloma powikłaniami. Dzięki płynnej biopsji prostaty można określić, u których pacjentów wykonanie tradycyjnej biopsji stercza jest faktycznie konieczne, a u których pacjentów można uniknąć tego inwazyjnego zabiegu. Tradycyjna biopsja będzie wskazana u pacjentów z wysokim ryzykiem wykrycia raka prostaty. Mężczyźni z niskim ryzykiem wykrycia tego nowotworu mogą przechodzić tylko rutynowe badania kontrolne i przesiewowe.

Płynna biopsja prostaty - na czym polega?

Do testu oddaje się pierwszy, poranny mocz. Badanie polega na pomiarze w moczu poziomu dwóch genetycznych biomarkerów - mRNA DLX1 oraz HOXC6 - silnie związanych z rakiem prostaty.

Płynna biopsja prostaty - wyniki

Wysoki poziom tych biomarketów sugeruje wysokie ryzyko wykrycia raka prostaty po wykonaniu biopsji gruczołu krokowego. Wówczas pacjent wraz z lekarzem podejmują decyzję odnośnie dalszej diagnostyki.

Test z moczu na raka prostaty - wady i zalety

Badanie próbki moczu może pozwolić uniknąć niepotrzebnej biopsji, zarówno pierwszej, jak i kolejnej (gdy pierwsza była ujemna). Dodatkową zaletą testu jest to, że pozwala przewidzieć, czy nowotwór będzie znacząco złośliwy, czy nie.

Badaniem próbki moczu można uchronić pacjenta przed niepotrzebną biopsją prostaty lub wykluczyć zachorowanie na agresywnego raka prostaty.

Jednak niektórzy specjaliści podchodzą sceptycznie do tego badania, podkreślając, że poszczególne testy płynnej biopsji, których jest coraz więcej, wykazują różną czułość. Takie badanie byłoby zatem bardziej wiarygodne, gdyby można było zastosować kilka różnych testów. Na razie nie jest to jednak możliwe, choćby ze względu na wciąż wysokie ich koszty.

Monika Majewska