Prokalcytonina (PCT) - normy i wyniki badania

Prokalcytonina (PCT) to substancja, której obecność we krwi wskazuje na infekcję bakteryjną. Badanie poziomu prokalcytoniny pozwala na wczesne rozpoznanie zakażenia, nawet wtedy, gdy nie pojawiają się jeszcze żadne objawy. Dzięki temu można szybko zastosować skuteczne leczenie i zwiększyć szanse na powrót do zdrowia. Sprawdź, na czym polega badanie poziomu prokalcytoniny (PCT), jakie są normy i jak interpretować wyniki badania.

Spis treści

1. Prokalcytonina (PCT) - wskazania
2. Prokalcytonina (PCT) - na czym polega badanie
3. Prokalcytonina (PCT) - interpretacja wyników

Prokalcytonina (PCT) to marker infekcji bakteryjnych, grzybiczych i pasożytniczych, tzn. substancja, której obecność stwierdza się we krwi osób zmagających się z tego typu infekcjami. Za pomocą PCT można wykryć rozwijające się zakażenie w utajonej jego fazie, przed wystąpieniem jakichkolwiek objawów.

W niektórych przypadkach kontrolowanie poziomu PCT ma większą wartość prognostyczną niż innych parametrów stanu zapalnego, takich jak leukocytoza, białko C-reaktywne (CRP), OB, temperatura ciała.

U najciężej chorych wzrost leukocytozy lub wzrost stężenia białka C-reaktywnego występuje w późnej fazie zakażenia. A tak popularny objaw jak wzrost ciepłoty ciała nie zawsze jest spostrzegany.

Prokalcytonina (PCT) - wskazania

• wczesna diagnostyka infekcji bakteryjnych i różnicowanie stopnia ich ciężkości, m.in. posocznicy, zapalenia płuc, zapalenia dróg moczowych, a także zakażeń grzybiczych i pasożytniczych

Zbadanie poziomu prokalcytoniny pozwala na wczesne rozpoznanie zakażenia oraz  na ocenę zaawansowania procesu chorobowego.

• odróżnienie ciężkich zakażeń bakteryjnych od wirusowych, zwłaszcza przy zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych
• monitorowanie, jak przebiega zakażenie i sprawdzanie, czy zastosowane leczenie jest skuteczne
• po operacjach chirurgicznych, po transplantacji, podczas immunosupresji i u innych pacjentów ze zwiększonym ryzykiem rozwoju zakażenia
• różnicowanie zakażeń u noworodków
• ostre zapalenie trzustki
• uogólniona infekcja u dzieci z zakażeniem układu moczowego.

Przeczytaj także: Markery nowotworowe (antygeny nowotworowe) - substancje obecne we krwi chorych na raka  

Prokalcytonina (PCT) - na czym polega badanie

Badanie polega na pobraniu krwi lub płynu mózgowo-rdzeniowego (przy zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych) i zbadaniu jej w laboratorium. W przypadku pobrania krwi, pacjent powinien być na czczo.

Prokalcytonina (PCT) - interpretacja wyników

Wyniki w przedziale 0,5-2 ng/ml mogą wskazywać na zakażenie bakteryjne ograniczone tylko do narządu. Nieznaczny wzrost poziomu prokalcytoniny jest obserwowany również w chorobach nowotworowych. Do czasowego wzrostu stężenia PCT dochodzi też po zawale serca, po urazach mechanicznych, w oparzeniach, a także po zabiegach operacyjnych. Jest też charakterystyczny dla zdrowych noworodków od .6 godzin po urodzeniu do 3. doby.

Z kolei znaczny wzrost stężenia PCT >2ng/ml może wskazywać na:

Poziom prokalcytoniny nie wzrasta w zakażeniach, których przyczyną są wirusy.

• uogólnione zakażenie bakteryjne
• zespół zaburzeń wielonarządowych
• zakażenie grzybicze
• malarię – jest to tropikalna choroba pasożytnicza

Taki poziom prokalcytoniny może też występować u zdrowych noworodków między 6. a 42. godziną życia.

Stężenie prokalcytoniny sięgające rzędu 1000 ng/ml występuje w przebiegu sepsy (zakażenie ogólnoustrojowe wywołane przez bakterie).

Monika Majewska