Profil tarczycowy rozszerzony – badania oceniające pracę tarczycy

Profil tarczycowy rozszerzony to badania krwi, dzięki którym można w porę rozpoznać choroby tarczycy. Poza tym profil tarczycowy rozszerzony pozwala monitorować ich leczenie. Sprawdź, jakie są wskazania do wykonania profilu tarczycowego rozszerzonego, jakie są normy i jak interpretować wyniki badań.

Spis treści

Profil tarczycowy rozszerzony – wskazania

Profil tarczycowy rozszerzony to badania krwi, dzięki którym można ocenić pracę tarczycy. Na profil tarczycowy rozszerzony składają się: ocena stężenia przeciwciał przeciw tyreoglobulinie (anty–TG), przeciwciał przeciw peroksydazie tarczycowej (anty–TPO), trijodotyroniny (FT3), wolnej tyroksyny (FT4) i hormonu tyreotropowego (TSH).

Profil tarczycowy rozszerzony – wskazania

Profil tarczycowy rozszerzony wykonuje się w celu rozpoznania chorób tarczycy (nadczynności i niedoczynności tarczycy, autoimmunologicznych chorób tarczycy, raka tarczycy itd.), a także innych chorób układu endokrynnego. Profil tarczycowy rozszerzony pozwala także na monitorowanie leczenia chorób tarczycy.

1. Przeciwciała przeciw tyreoglobulinie tarczycowej anty–TG

Tyreoglobulina to białko produkowane przez komórki tarczycy. Do podwyższenia jego poziomu we krwi dochodzi u osób z autoimmunologicznymi chorobami tarczycy, np. chorobą Hashimoto. Poza tym tyreoglobulina jest markerem nowotworowym (swego rodzaju wykrywaczem) raka tarczycy.

2. Przeciwciała przeciw peroksydazie tarczycowej (anty–TPO)

Peroksydaza tarczycowa również jest białkiem produkowanym przez komórki tarczycy. Ocenę stężenia peroksydazy, podobnie jak tyreoglobuliny, wykonuje się w celu rozpoznania i oceny przebiegu autoimmunologicznych chorób tarczycy. Jej podwyższony poziom zwykle wskazuje na chorobę Hashimoto lub Gravesa-Basedowa.

Ważne

Profil tarczycowy rozszerzony – normy

anty–TG - w zależności od laboratorium, które wykonuje badanie. U pacjentów po usunięciu tarczycy (w wyniku raka) poziom tyreoglobuliny powinien być bardzo niski, a wręcz niewykrywalny
anty–TPO - w zależności od laboratorium, które wykonuje badanie
TSH od 0,4 do 4,0 µIU /l dla dorosłej osoby
FT3 – 2,25 – 6 pmol/l (1,5 - 4 ng/l) przy prawidłowym poziomie TSH 0,4 - 4,0 µIU/ml
FT4 - 10-25 pmol/l (8-20ng/l), przy prawidłowym poziomie TSH 0,4 - 4,0 µIU/ml

WAŻNE! Wartości te nie są stałe, gdyż zależą od wielu czynników: wieku, płci i metody oznaczenia użytej w laboratorium. Wartości liczbowe przedstawione jako wyniki mogą mieć różne znaczenie w różnych laboratoriach. W związku z tym wynik należy porównać z normą, która jest podana na wydruku wyników badania, i skonsultować się z lekarzem.

Przeczytaj także:

Biopsja tarczycy – wszystko, co musisz wiedzieć

Nadczynność tarczycy u dzieci: jak rozpoznać i leczyć chorobę?

Wpływ chorób tarczycy na ciążę

3. Hormon tyreotropowy (TSH)

TSH (tyreotropina, TSH) to hormon produkowany przez przedni płat przysadki mózgowej. Reguluje on proces wydzielania trójjodotryniny (T3) i tyroksyny (T4) przez tarczycę. Jest najczulszym wskaźnikiem zaburzonej czynności tarczycy.

Wysokie stężenie TSH jest zwykle charakterystyczne dla niedoczynności tarczycy (pierwotnej lub trzeciorzędowej). Niskie TSH zwykle świadczy o nadczynności tarczycy.

4. Wolna trijodotyronina (FT3)

Trijodotyronina jest jednym z dwóch głównych (obok FT4 - wolnej tyroksyny) hormonów tarczowych. Wolna trijodotyronina i tyroksyna pełnią ważną funkcję – regulują przemiany materii w organizmie.

Podwyższony poziom FT3 (czyli ponad 6 pmol/L, tj. 4 ng/L) przy jednoczesnym obniżeniu poziomu TSH poniżej 0,4 µIU/ml sugeruje nadczynność tarczycy.

Z kolei spadek stężrenia FT3 poniżej 2,25 pmol/L, tj. 1,5 ng/L przy poziomie TSH powyżej 4,0 µIU/ml świadczy o niedoczynności tarczycy.

5. Wolna tyroksyna (FT4)

Wolna tyroksyna jednym z dwóch głównych (obok FT3) hormonów tarczowych.

Obniżony poziom wolnej tyroksyny (poniżej 10 pmol/L lub 8 ng/l) i jednocześnie podwyższony poziom TSH (powyżej 4 µIU/ml ) sugeruje m.in. niedoczynność tarczycy (która może być spowodowana np. niedostatecznym wydzielaniem hormonów przez tarczycę) i raka tarczycy.

Natomiast podwyższony poziom FT4 (powyżej 25 pmol/l lub 20 ng/l) i jednocześnie obniżone stężenie TSH (poniżej 0,4 µIU/ml) może świadczyć o nadczynności tarczycy (np. wywołanej chorobą Gravesa-Basedowa, wolem guzowatym nadczynnym).