Nowoczesne badania obrazowe w kardiologii

Badania obrazowe są nieodłącznym elementem medycyny. Ostatni rok pokazał, jak ważne jest obrazowanie w kardiologii. W Polsce i na świecie pojawiają się nowe metody obrazowania, wykorzystuje się najnowsze technologie, a wszystko to pokazuje, jak bardzo ważnym elementem rozwoju w zakresie leczenia chorób serca i naczyń jest obrazowanie.

Badania obrazowe w kardiologii odgrywają bardzo ważną rolę. Tradycyjne badanie EKG staje się coraz mniej istotne w kardiologii w stosunku do echokardiografii przezklatkowej, do bardziej szczegółowej echokardiografii w badaniu przezprzełykowym, w tym do obrazowania trójwymiarowego echokardiograficznego 3D.

Obrazowanie w kardiologii dzieli się dzisiaj na inwazyjne i nieinwazyjne.

Niesamowicie rozwija się diagnostyka obrazowa w postaci tomografii komputerowej, oceny struktur, morfologii naczyń, jam serca, zastawek serca, a także również w oparciu o obrazy trójwymiarowe - rekonstrukcje 3D. Ponadto obserwujemy dalej dynamiczny rozwój obrazowania w rezonansie magnetycznym.

- Obrazowanie w rezonansie magnetycznym oprócz oceny morfologicznej czyli obrazów dotyczących struktur daje nam również możliwość badania funkcji w tym napływu w zakresie mięśnia sercowego, badania niedokrwienia, niedotlenienia serca, daje możliwości dynamicznego śledzenia pracy serca. Również w tym badaniu jesteśmy w stanie szczegółowo określić rodzaj toczących się procesów zapalnych czy innych przyczyn odpowiedzialnych za tzw. kardiomiopatie, czyli uszkodzenie mięśnia serca - wylicza prof. Dariusz Dudek, dyrektor międzynarodowych warsztatów kardiologicznych New Frontiers in Interventional Cardiology (NFIC) w Krakowie.

Dynamiczny rozwój metod obrazowych powoduje, że w planowaniu zabiegów na sercu już mniej znaczący jest sam obraz EKG czy obraz "zwykłego echo", ale dużo ważniejsza staje się trójwymiarowa rekonstrukcja obrazu, czy to właśnie w rezonansie magnetycznym czy w tomografii komputerowej i te obrazy pozwalają precyzyjniej zaplanować zabieg niż było to wcześniej z użyciem klasycznych metod jak echokardiografii.

Jak podkreśla prof. Dudek niezależnie od metod nieinwazyjnych rozbudowują się bardzo metody inwazyjnego obrazowania serca. Do nich należy ultrasonografia wewnątrzwieńcowa, czy optyczna koherentna tomografia komputerowa (OCT).

W ultrasonografii wewnątrzwieńcowej jesteśmy w stanie analizować szczegóły ściany serca, blaszki miażdżycowej, dokładną analizę ułożenia redystrybucji blaszek tłuszczowych (miażdżycowych) oraz obserwować efekty po założeniu stentów wewnątrzwieńcowych przywracających drożność naczyń. Ta metoda jednak nie jest dla nas już wystarczająca i kardiologia dysponuje metodą optycznej koherentnej tomografii, która z dokładnością do kilkudziesięciu mikronów czyli niemalże z dokładnością mikroskopu obserwuje ścianę naczynia, czy też obrazuje nam założony stent wieńcowy. Dzięki temu jesteśmy w stanie rozpoznawać wszelkie drobne szczegóły - możemy analizować tworzące się skrzepliny, widzimy najdrobniejsze pęknięcia ściany naczynia, widzimy strukturę blaszek miażdżycowych, widzimy po założeniu najbardziej skomplikowanej konfiguracji stentów ich ułożenie, zależność, rozprężenie, przyleganie do ściany naczynia - opowiada prof. Dudek.

Wiadomo, że te metody w kardiologii przekładają się na coraz lepsze wyniki leczenia, a liczne badania naukowe pokazują, że wpływają na poprawę osiąganych wyników, a więc na redukcję śmiertelności. O tych najnowszych metodach obrazowania również dyskutować najlepsi specjaliści podczas międzynarodowych warsztatów kardiologicznych New Frontiers in Interventional Cardiology (NFIC) w Krakowie.

Poza metodami obrazowania w kardiologii używane są również metody czynnościowe, więc np. pomiar ciśnienia wewnątrz tętnic wieńcowych. I również na warsztatach NFIC zostanie pokazana metoda fiber optic, to nic innego jak wykorzystanie w kardiologii światłowodów.

Mierząc ciśnienie wewnątrz tętnicy przed zwężeniem i za zwężeniem jesteśmy w stanie określić istotność tego zwężenia, czy też określić efektywność rozprężonego stentu. Do niedawna korzystaliśmy bardziej z klasycznych prowadników, które te informacje przekazywały poprzez włókna elektryczne tradycyjną drogą. W 2016 roku obserwujemy prężnie rozwijającą się technologię światłowodów, które precyzyjnie przenoszą informację o ciśnieniu z wnętrza tętnic wieńcowych do pulpitu, co powoduje szybsze pomiary, mniejsze odchylenia pomiarów, co daje szybszą i pewniejszą informację dla kardiologów czy leczyć czy nie. I jeśli już założyłem stent, to czy jest założony dobrze czy też wymaga to jakiejkolwiek korekty. Technologie światłowodowe stają się coraz powszechniejsze w medycynie ponieważ transmisja jest po prostu szybsza i dokładniejsza - tłumaczy prof. Dudek.

Metody obrazowania i metody czynnościowe są jak widać bardzo ważne zarówno w diagnostyce, jak i przy samych zabiegach kardiologicznych. Dzięki temu kardiolodzy mogą leczyć jeszcze dokładniej, sprawniej i szybciej swoich pacjentów.

Tekst powstał z okazji warsztatów New Frontiers in Interventional Cardiology (NFIC) w Krakowie