MCH - norma. Podwyższone i obniżone MCH
MCH to wskaźnik średniej masy hemoglobiny w krwince (erytrocycie), który określa się w badaniu, takim jak morfologia krwi. Jaka jest norma MCH? O czym świadczy MCH poniżej lub powyżej normy? Co oznacza podwyższone lub obniżone MCH?
MCH (z ang. mean corpuscular hemoglobin, mean cell hemoglobin), inaczej SWH, to jeden z parametrów określanych w morfologii krwi - jest to wskaźnik średniej masy hemoglobiny w krwince czerwonej (erytrocycie). MCH należy do wskaźników czerwonokrwionkowych (erytrocytarnych).
MCH oblicza się, dzieląc masę hemoglobiny w danej objętości krwi przez liczbę krwinek (MCH-Hgb/RBC). By wyliczyć MCH trzeba więc znać wyniki oznaczenia hematokrytu i hemoglobiny u pacjenta.
Ze względu na to, czy wartość wagi hemoglobiny w komórce jest prawidłowa, czy też nie, dzielimy czerwone krwinki na:
- normochromiczne - mają prawidłową wartość MCH
- hipochromiczne - mają obniżoną wartość MCH
Spis treści
- MCH - norma
- MCH - powyżej normy. Co oznacza podwyższone MCH?
- MCH - poniżej normy. Co oznacza obniżone MCH?
MCH - norma
Wartość prawidłowa znajduje się w przedziale 27-31 pq dla obu płci.
MCH - powyżej normy. Co oznacza podwyższone MCH?
W przypadku podwyższenia poziomu MCH można mieć do czynienia z:
- sferocytozą wrodzoną – jest to najczęstsza niedokrwistość hemolityczna. Dziedziczona genetycznie. Polega na mutacji białek szkieletowych budujących erytrocyty, co powoduje zmianę kształtu krwinki na kulisty, niestabilność jej błony, zmniejszenie podatności na odkształcenia i trudności w przechodzeniu przez naczynia włosowate, co sprzyja ich przedwczesnemu niszczeniu w śledzionie
- niedokrwistością hemolityczną nabytą – wywołują ją autoprzeciwciała skierowane przeciwko własnym erytrocytom. Może ona mieć charakter idiopatyczny lub wtórny (w przebiegu innych chorób) i jest najczęstszą nabytą niedokrwistością hemolityczną.
MCH - poniżej normy. Co oznacza obniżone MCH?
MCH poniżej normy może oznaczać kilka chorób. Najczęściej są to:
1. Niedokrwistość z niedoboru żelaza - jest to niedokrwistość, w której z powodu zbyt małej ilości żelaza w ustroju doszło do powstawania erytrocytów mniejszych niż prawidłowe i zawierających mniej hemoglobiny. Jest to najczęstsza przyczyna niedokrwistości (80% przypadków). Wśród głównych przyczyn niedoboru żelaza wyróżnia się:
- utratę krwi, np.:
- krwawienie z dróg rodnych
- krwawienie z przewodu pokarmowego
- krwawienie z układu moczowego
- krwawienie z dróg oddechowych
- uraz
- krwiodawstwo
- zwiększone zapotrzebowanie krwi
- wcześniaki
- okres dojrzewania
- ciąża i laktacja
- w czasie leczenia niedoboru witaminy B12
- upośledzenie wchłaniania z przewodu pokarmowego np.:
- stan po gastrektomii (resekcji/usunięciu żołądka bądź jego części)
- enteropatia
- zmniejszona kwaśność soku żołądkowego
- niewłaściwa dieta
- choroba Leśniowskiego-Crohna
- niedobory w diecie
Leczenie polega na usunięciu przyczyny i uzupełnieniu niedoboru żelaza w ustroju w celu osiągnięcia prawidłowego stężenia hemoglobiny i ferrytyny we krwi za pomocą preparatów żelaza.
2. Talasemia - jest to wrodzona, genetycznie uwarunkowana niedokrwistość hemolityczna wywołana nieprawidłową syntezą łańcuchów globiny w cząsteczce hemoglobiny. W efekcie erytrocyty są nieprawidłowo zbudowane i posiadają mniejszą ilość hemoglobiny, w związku z czym transportują mało tlenu. Toksyczne wtręty łańcuchów powodują, że erytropoeza (proces namnażania i różnicowania erytrocytów w szpiku kostnym) jest nieefektywna. Dochodzi do rozpadu erytrocytów w szpiku lub śledzionie.
3. Niedokrwistość chorób przewlekłych - niedokrwistość w której istotną rolę odgrywa pobudzenie odporności komórkowej i zwiększona produkcja cytokin prozapalnych. Charakteryzuje się zmniejszoną produkcją erytrocytów, małym stężeniem żelaza i transferryny (białka transportującego jony żelaza we krwi do tkanek), zwiększonym stężeniem ferrytyny (białka magazynującego, utrzymującego żelazo w formie nieszkodliwej w organizmie).
Niedokrwistość często pojawia się w ciągu kilku miesięcy od ujawnienia choroby podstawowej. Wymaga różnicowania z niedokrwistością z niedoboru żelaza. Leczenie polega głównie na leczeniu choroby podstawowej. W ciężkich przypadkach z objawami takimi, jak:
- niewydolność serca
- dławica piersiowa
- zaburzenia czynność ośrodkowego układu nerwowego
przetacza się KKCz (koncentrat krwinek czerwonych)
W przypadku bezwzględnego niedoboru żelaza (znacznie obniżone stężenie ferrytyny), należy wyrównać jego niedobór. U chorych z objawami niedokrwistości w przebiegu chemioterapii z powodu nowotworu złośliwego można rozważyć stosowanie leków stymulujących erytropoezę.
Porady eksperta
Jakie są inne wskaźniki erytrocytowe istotne w trakcie diagnostyki i różnicowania niedokrwistości?
- stężenie hemoglobiny - wartości prawidłowe to: mężczyźni 14-18 g/dl, kobiety niebędące w ciąży 12-16 g/dl, ciężarne 11-14 g/dl
- średnia objętość erytrocytu (MCV) - wartości prawidłowe to 82-92 fl
- średnie stężenie Hb w erytrocytach (MCHC) - wartości prawidłowe 32-36 g/dl. Zmiany MCHC zwykle są równoległe do zmian MCH
- rozpiętość rozkładu objętości erytrocytów (RDW). Może być zwiększona po przetoczeniu erytrocytów, gdy występują dwie populacje erytrocytów różniące się wielkością
- retikulocyty –- norma 0,5-1,5 % liczby erytrocytów – to niedojrzałe, młode formy krwinek czerwonych. Odsetek retikulocytów jest zwiększony w przypadku zmniejszenia liczby erytrocytów, celem wyrównania ich niedoboru, co jest prawidłową reakcją organizmu, np. w przypadku niedokrwistości pokrwotocznej, hemolitycznej, wyrównywania niedoboru witaminy B12 czy żelaza. Odsetek retykulocytów ulega zmniejszeniu, gdy szpik kostny staje się niewydolny