Laparoskopia diagnostyczna

Laparoskopia to nie tylko metoda przeprowadzania operacji, ale również mało inwazyjny sposób badania narządów wewnętrznych. Laparoskopowo ocenia się wiele narządów wewnętrznych, np. wątrobę, śledzionę, narządy rodne, jelito grube, przeponę czy nerki. Zabiegi laparoskopii, podobnie jak klasyczne operacje, przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym.

Spis treści

1. Laparoskopia diagnostyczna: wskazania
2. Laparoskopia diagnostyczna: przeciwwskazania
3. Laparoskopia diagnostyczna: przygotowanie do badania
4. Laparoskopia diagnostyczna: przebieg badania
5. Kiedy są znane wyniki laparoskopii
6. Laparoskopia diagnostyczna: powikłania

Laparoskopia to nowoczesna metoda diagnostyczna i zabiegowa. Wykorzystywana jako badanie diagnostyczne, pozwala lekarzowi oglądać i badać narządy w jamie brzusznej pacjenta bez konieczności jej szerokiego otwierania. Jeśli celem zabiegu jest wyłącznie postawienie diagnozy, wystarcza zwykle tylko jedno nacięcie. Ma to duże znaczenie nie tylko estetyczne, ale również zwiększa szansę na szybszy powrót do zdrowia. Co więcej, w trakcie laparoskopii diagnostycznej można pobrać wycinek do badania mikroskopowego. Badanie jest bezpieczne, więc można je powtarzać i wykonywać u pacjentów w każdym wieku.

Laparoskopia diagnostyczna: wskazania

• choroby wątroby (m.in. zmiany ogniskowe, aby wykonać biopsję celowaną)
• wodobrzusze niejasnego pochodzenia
• choroby śledziony
• potrzeba uwolnienia zrostów w jamie otrzewnej
• niepłodność i innych dolegliwościach ginekologicznych, np. endometriozie, schorzeniach jajników
• nieokreślone bóle w obrębie brzucha lub miednicy

Laparoskopia diagnostyczna: przeciwwskazania

• ciąża powyżej 3 miesiąca
• miesiączka
• choroby płuc (zwłaszcza przewlekłe)
• znaczna otyłość, przy której płuca są ściśnięte, a gaz, unosząc przeponę, dodatkowo utrudnia oddychanie

Laparoskopia diagnostyczna: przygotowanie do badania

Tak samo jak do każdej operacji, ponieważ laparoskopię przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym. Konieczne jest wykonanie EKG i badań laboratoryjnych: morfologii krwi, stężenia białka w surowicy, poziomu elektrolitów, wskaźników krzepnięcia krwi oraz prób wątrobowych.W dniu poprzedzającym zabieg należy przejść na dietę lekkostrawną (głównie posiłki płynne). Kilka godzin przed laparoskopią pacjentom podaje się około 1000 ml płynów krwiozastępczych. Jeśli istnieje taka potrzeba, należy wygolić skórę w okolicy, która będzie badana.

Laparoskopia diagnostyczna: przebieg badania

Laparoskopia diagnostyczna może być wykonywana albo w znieczuleniu ogólnym albo miejscowym - o wyborze metody decyduje lekarz po konsultacji z pacjentem. Badanie trwa zwykle kilkadziesiąt minut. Podczas badania pacjent leży na plecach. Lekarz robi skalpelem niewielkie  nacięcie w okolicy pępka. Przez nie wprowadza grubą igłę połączoną z aparatem, który pod ciśnieniem pompuje do jamy brzusznej od 3 do 5 litrów dwutlenku węgla. Gaz wciska się we wszystkie zakamarki i rozdziela poszczególne narządy, które normalnie ściśle do siebie przylegają. Dzięki temu lekarz może bezpiecznie posługiwać się narzędziami bez obawy o uszkodzenie jelit. Gdy ciśnienie gazu w jamie brzusznej osiągnie właściwy poziom, chirurg ponownie robi skalpelem maleńkie nacięcie w odległości 2 cm od pępka i przez ten otwór wprowadza trokar. Jest to metalowa rurka, rodzaj tunelu, w którym może się poruszać jego „oko”, czyli laparoskop. Po przeprowadzeniu badania chirurg wysuwa narzędzia i laparoskop, wypuszcza wpompowany wcześniej gaz, wyjmuje trokary i zaszywa niewielkie otwory w powłokach  brzusznych. Po badaniu pacjent spędza zwykle dobę w szpitalu. Można się poruszać, ale przez dobę nie wolno ani jeść, ani pić. Zazwyczaj wychodząc ze szpitala dostaje się zwolnienie lekarskie. Jego długość zależy jednak od rodzaju choroby, nie ma zaś związku z samym zabiegiem.

Kiedy są znane wyniki laparoskopii

Częściowo już w trakcie zabiegu, gdy lekarz może określić stan zaawansowania choroby. Czekać trzeba natomiast na wyniki badań histopatologicznych pobranych wycinków, rozmazów i płynów. Zazwyczaj trwa to od 10 dni do dwóch tygodni.

Laparoskopia diagnostyczna: powikłania

Po laparoskopii diagnostycznej większość pacjentów odczuwa jedynie niewielki ból w okolicy nacięć, który znoszą zwykłe środki przeciwbólowe. Oczywiście mogą też, choć zdarza się to rzadko, wystąpić poważniejsze powikłania. Są to najczęściej krwawienia lub/i infekcje. Bardzo rzadko zdarzają się uszkodzenia jelita, naczyń krwionośnych czy pęcherza. Może dojść również do odmy podskórnej, śródpiersiowej, opłucnowej, zatoru powietrznego, żółciowego zapalenia otrzewnej, powikłań ze strony układu krążenia. O wszystkich dolegliwościach, które pojawią się po badaniu, należy jak najszybciej poinformować lekarza.

Agnieszka Paculanka