Prawidłowy poziom cukru we krwi z palca - sprawdź prawidłowy poziom glukozy we krwi
Poziomu cukru (glukozy) we krwi to badanie, które warto wykonać, jeśli stale męczy cię pragnienie, często korzystasz z toalety, chudniesz, ogarnia cię senność i apatia. Cukier we krwi należy regularnie mierzyć nawet wtedy, gdy nie odczuwasz niepokojących objawów, bo cukrzyca może rozwijać się również w ukryciu. Sprawdź, jak sprawdzić poziom cukru (glukozy) we krwi, jakie są normy takiego badania i jak interpretować jego wyniki.
Spis treści
- Badanie poziomu cukru (glukozy) we krwi - norma
- Badanie poziomu cukru (glukozy) we krwi - wyniki
- Badanie poziomu cukru (glukozy) we krwi - wskazania
- Badanie poziomu cukru (glukozy) we krwi - jak się przygotować?
- Badanie poziomu cukru (glukozy) we krwi - na czym polega?
Poziom cukru we krwi (poziom glukozy) to badanie krwi, które jest wykonywane profilaktyczne w kierunku cukrzycy, aby rozpoznać zaburzenia tolerancji węglowodanów, lub też w celu zdiagnozowania i monitorowania leczenia cukrzycy.
Prawidłowy poziom cukru we krwi (poziom glukozy) można zmierzyć za pomocą glukometru samodzielnie w domu lub w laboratorium. W tym drugim przypadku glukoza we krwi mierzona jest po pobraniu krwi z żyły (najczęściej ze zgięcia łokciowego).
Badanie poziomu cukru (glukozy) we krwi - norma
Normy glukozy według kryteriów opracowanych przez zespół badaczy Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego
Poziom glukozy we krwi żylnej na czczo wynosi
| Poziom glukozy | Interpretacja |
| Od 70 do 99 mg/dL (od 3.9 do 5.5 mmol/L) | Prawidłowy poziom glukozy |
| Od 100 do 125 mg/dL (od 5.6 do 6.9 mmol/L) | Nieprawidłowy poziom glukozy na czczo (stan przedcukrzycowy) |
| ≥ 126 mg/dL (7.0 mmol/L) w co najmniej dwóch pomiarach | Cukrzyca |
Glikemia przygodna - wynik ≥ 200 mg/dl (11,1 mmol/l) oznacza cukrzycę, gdy występują objawy hiperglikemii, takie jak:
Glikemia w 120. minucie doustnego testu tolerancji glukozy (OGTT)
| Poziom glukozy | Interpretacja |
| < 140 mg/dl (7,8 mmol/l) | prawidłowa tolerancja glukozy |
| 140–199 mg/dl (7,8–11,0 mmol/l) | nieprawidłowa tolerancja glukozy |
|
≥ 200 mg/dl (11,1 mmol/l) |
cukrzyca |
Badanie poziomu cukru (glukozy) we krwi - wyniki
Prawidłowy poziom cukru we krwi nie budzi niepokoju. Podwyższone stężenie glukozy we krwi nie musi oznaczać cukrzycy, ale wymaga dalszego diagnozowania, zwłaszcza wtedy, gdy gdy nieprawidłowemu wynikowi towarzyszą np.:
- nadwaga
- otyłość
- brak aktywności fizycznej
- nadciśnienie tętnicze
- krewni chorowali lub chorują na cukrzycę
Do innych objawów klinicznych, które wymagają dodatkowego skontrolowania stężenia cukru we krwi, należą:
- nieusprawiedliwiona dietą utrata masy ciała
- częste oddawanie moczu
- wzmożone pragnienie
- ogólne osłabienie
Dodatkowe badanie powinny wykonać także osoby, u których wcześniej stwierdzono w badaniach podwyższone stężenie glukozy.
Istnieje szereg innych czynników, które powodują podwyższenie poziomu cukru we krwi. Należą do nich:
- akromegalia (nadmierne wydzielanie hormonu wzrostu)
- insulinooporność (objawy insulinooporności)
- źle leczona cukrzyca (pominięcie dawki insuliny lub źle dobrane leczenie)
- stres (w wyniku urazu, wypadku, zawału serca, udaru)
- przewlekła niewydolność nerek
- zespół Cushinga
- przyjmowanie niektórych leków: kortykosteroidów, trójcyklicznych leków przeciwdepresyjnych, estrogenów (w tym również tabletek antykoncepcyjnych oraz hormonalnej terapii zastępczej), litu, kwasu acetylosalicylowego
- nadmierne w stosunku do zapotrzebowania przyjmowanie pokarmów
- schorzenia endokrynologiczne
Z kolei możliwe przyczyny zmniejszonego stężenia glukozy to:
- nieprawidłowe leczenie cukrzycy - przedawkowanie insuliny, niezjedzenie posiłku po podaniu insuliny
- zespół poposiłkowy - jest to zespół objawów występujący po operacjach żołądka. Jednym z tych objawów jest właśnie zmniejszone stężenie glukozy po spożyciu posiłku
- guz wydzielający insulinę (rzadko)
- niedoczynność nadnerczy
Badanie poziomu cukru (glukozy) we krwi - wskazania
Poziom cukru we krwi należy mierzyć:
- wtedy, gdy występują objawy niedocukrzenia (hipoglikemii) lub przecukrzenia (hiperglikemii)
- regularnie u diabetyków (mierzą oni cukier kilkukrotnie w ciągu dnia)
- u każdej kobiety w ciąży - między 24. a 28. tygodniem, badanie pomaga wykryć cukrzycę ciążową
- u osób z grupy ryzyka, czyli te, u których stwierdza się:
- nadwagę (BMI powyżej 25) lub otyłość
- cukrzycę w rodzinie (rodzice lub rodzeństwo)
- małą aktywność fizyczną
- nieprawidłową glikemię na czczo lub nietolerancję glukozy w wywiadzie
- przebytą cukrzycę ciężarnych
- urodzenie dziecka, którego ciężar ciała w chwili przyjścia na świat przekracza 4 kg
- nadciśnienie tętnicze (ciśnienie utrzymujące się powyżej 140/90 mmHg)
- hiperlipidemię: HDL poniżej 40 mg/dl (1,0 mmol/l) i/lub triglicerydy powyżej 250 mg/dl (2,85 mmol/l)
- zespół policystycznych jajników
- chorobę układu sercowo-naczyniowego
Osoby zdrowe powinny wykonywać badanie poziomu cukru we krwi raz na rok.
Badanie poziomu cukru (glukozy) we krwi - jak się przygotować?
Jeśli badanie ma być wykonane na czczo, czyli 12 godzin po ostatnim posiłku, należy zgłosić się na nie w godzinach porannych - pomiędzy 7. a 9.
Jeśli badanie poziomu cukru we krwi na czczo jest nieprawidłowe, należy je powtórzyć.
Należy powstrzymać się od wysiłku fizycznego, ponieważ glukoza należy do tzw. substancji energetycznych i jest zużywana podczas ciężkiej pracy czy ćwiczeń. A więc po ćwiczeniach poziom glukozy we krwi będzie zaniżony.
Dobrze jest także powstrzymać się dzień wcześniej od obfitego, tłustego jedzenia, bo i to może zafałszować wynik badania. Jeśli zażywasz jakieś leki, przyjmij je dopiero po porannym pobraniu krwi.
Badanie poziomu cukru (glukozy) we krwi - na czym polega?
Prawidłowy poziom cukru we krwi z palca. Materiałem potrzebnym do określenia poziomu cukru we krwi jest próbka krwi pobrana z żyły lub w przypadku badania w warunkach domowych - kropla krwi wypływająca po nakłuciu skóry, zazwyczaj z opuszka palca ręki.
Badanie poziomu cukru we krwi można wykonać na czczo lub o dowolnej porze dnia, lub nocy, bez względu na przyjęte wcześniej posiłki (tzw. przygodny poziom glukozy).
Poziom cukru we krwi można zmierzyć także po posiłku (najczęściej u osób z już zdiagnozowaną cukrzycą; jest to badanie glikemii poposiłkowej, które wykonuje się po dwóch godzinach od rozpoczęcia posiłku, za pomocą glukometru w warunkach domowych).
Badanie poziomu cukru we krwi może być również częścią testu doustnego obciążenia glukozą (OGTT). Jeżeli lekarz ma wątpliwości, czy już rozwinęła się cukrzyca, może zlecić wykonanie testu doustnej tolerancji glukozy.
Pierwszym krokiem, aby przy wysokim poziomie cukru we krwi nie obciążać niepotrzebnie pacjenta piciem roztworu glukozy, jest badanie stężenia glukozy we krwi włośniczkowej, czyli w kropli krwi pobranej z palca; wynik glukometrem ocenia diagnosta. Jeżeli nie jest zawyżony (nie przekracza 140 mg/dl), pobiera się krew z żyły w zgięciu łokciowym.
Potem wypijamy 75 g glukozy rozpuszczonej w szklance wody (w niektórych laboratoriach dla poprawy smaku do roztworu dodaje się kilka kropli soku z cytryny) i przez dwie godziny powinniśmy zachować spokój: nie biegać, nie wykonywać ciężkiej pracy, nie denerwować się, aby organizm nie zużył nadmiaru glukozy.
I znów pobiera się krew z żyły, aby ocenić stężenie cukru we krwi.
Czytaj też: Glukoza w moczu
Jak rozpoznaje się cukrzycę?
Do rozpoznania cukrzycy upoważnia występowanie objawów hiperglikemii w skojarzeniu z glikemią przygodną (która nie występuje w godzinach porannych i na czczo) nie mniejszą niż 200 mg/dl (11,1 mmol/l) lub stwierdzona dwukrotnie glikemia na czczo przynajmniej 126 mg/dl (7 mmol/l) lub glikemia w drugiej godzinie testu obciążenia glukozą minimum 200 mg/dl (11,1 mmol/l).
Oznaczanie hemoglobiny glikowanej nie jest testem służącym do rozpoznawania cukrzycy, może być jednak wykorzystane jako test przesiewowy, potwierdzony dwukrotnym oznaczeniem glikemii na czczo.
Wykonanie badania hemoglobiny glikowanej pozwala określić, jakie były średnie stężenia glukozy (poziomy cukru) w ciągu ostatnich ok. 100 dni.
Wyniki pokazują nie tylko to, czy wdrożone leczenie jest skuteczne, ale także to, czy pacjent stosował się do zaleceń lekarskich.
Polecany artykuł:
Autor: Time S.A
Szukasz pomysłu na dania o niskim indeksie glikemicznym? Skorzystaj z JeszCoLubisz - innowacyjnego systemu dietetycznego Poradnika Zdrowie. Ciesz się indywidualnie dobranym planem, stałą opieką dietetyka i mnóstwem gotowych przepisów na zdrowe i smaczne posiłki. Wspieraj organizm w chorobie, a przy tym wyglądaj i czuj się lepiej!
Porady eksperta
![Zmiany na ustach - krostki, grudki, pęcherzyki. 8 najczęstszych przyczyn [ZDJĘCIA]](https://cdn.galleries.smcloud.net/t/galleries/gf-soBw-u4ou-qebe_zmiany-na-ustach-krostki-grudki-pecherzyki-8-najczestszych-przyczyn-zdjecia-320x213.jpg)
