Eozynofile, eozynocyty - podwyższone lub za niskie. Normy EOS
Eozynofile, inaczej eozynocyty (granulocyty kwasochłonne lub EOS), to rodzaj białych krwinek krwi, czyli tzw. leukocytów. Ich głównym zadaniem jest udział w odpowiedzi immunologicznej naszego organizmu. Jakie są normy EOS? O czym świadczą eozynofile podwyższone, co robić, kiedy eozynofile są zbyt niskie?
Spis treści
- Eozynofile (eozynocyty, EOS) - normy
- Eozynofile podwyższone - co oznacza wysoki poziom eozynocytów (EOS)?
- Eozynofile poniżej normy - co oznacza niski poziom eozynocytów (EOS)?
- Eozynofile budowa i funkcje. Rola eozynocytów w organizmie
Eozynofile, inaczej eozynocyty (granulocyty kwasochłonne, EOS), to rodzaj białych krwinek krwi. Ich nazwa pochodzi od eozyny - czerwonego barwnika, którym barwią się te komórki w trakcie ich oznaczania. Oprócz eozynofili, do białych krwinek zaliczamy też:
- neutrofile (NEU, granulocyty obojętnochłonne),
- bazofile (BASO, granulocyty zasadochłonne),
- monocyty (MONO),
- limfocyty B i T (LYM).
Stąd też często pojawiające się w opisach badań skróty nazw poszczególnych grup komórek: Baso, Lym, Neu, Mono, Eo itd. Wszystkie te komórki są częścią złożonego systemu - układu odpornościowego naszego organizmu. Badanie, które najczęściej wykonuje się w celu oznaczenia poziomu eozynofili, a przy okazji pozostałych linii komórkowych krwinek białych, to tzw. morfologia krwi z rozmazem, czyli dokładniejsza analiza tzw. morfologii krwi.
Rozmaz krwi to analiza populacji leukocytów, w celu oznaczenia ilości wartości bezwzględnych lub procentowych poszczególnych składników jakimi są monocyty, limfocyty, eozynofile, bazofile, neutrofile.
Eozynofile (eozynocyty, EOS) - normy
Prawidłowo procentowy udział eozynofili jako składnika leukocytów, w zależności od przyjętych norm, oscyluje w granicach 1-5 proc. Eozynocyty stanowią tym samym 4-ty co do wielkości składnik leukocytów. Największy udział procentowy - bo aż ok. 60 proc., tworzą neutrofile.
Orientacyjne wartości referencyjne eozynofilów u dorosłych wynoszą mniej więcej od 50 do 250 komórek na µl.
Wartości te będą mocno zależne od wielu czynników fizjologicznych i chorobowych działających na człowieka, takich jak np. wysiłek, stres czy stan odporności organizmu.
Eozynofile podwyższone - dosyć rzadko mamy do czynienia z sytuacją. Zdecydowanie częściej obserwuje się wzrost limfocytów oraz neutrofilów.
Eozynofile podwyższone - co oznacza wysoki poziom eozynocytów (EOS)?
O podwyższonej wartości eozynofilów (eozynocyty podwyższone) mówimy wtedy, gdy ich ilość przekracza 500/ µl i stan ten nazywamy eozynofilią.
Hipoeozynofilia natomiast to stan polegający na wybiórczym zwiększaniu się ponad granice normy odsetka eozynofilów we krwi obwodowej powyżej 1500/µl.
Eozynofile podwyższone (eozynocyty podwyższone) - przyczyny
Do najczęstszych przyczyn podwyższonego poziom eozynofilów zaliczamy:
- zakażenia pasożytnicze, głównie jelit - przykładem mogą być zakażenia:
- choroby alergiczne:
- choroby autoimmunologicze czy kolagenozy, takie jak:
- RZS (reumatoidalne zapalenia stawów)
- SLE (toczeń rumieniowaty układowy)
- zapalenia naczyń np. guzkowe zapalenie tętnic
- choroby nowotworowe jak:
- chłoniak Hodgkina
- przewlekła białaczka eozynofilowa itp.
- choroby endokrynologiczne, choroba Addisona lub inne przyczyny niskiego poziomu glikokortykosterydów
- eozynofilowym zapaleniu przełyku
- zespół hipereozynofilowy
- niektóre leki
Eozynofile poniżej normy - co oznacza niski poziom eozynocytów (EOS)?
Przeciwieństwem eozynofilii jest eozynopenia, czyli obniżenie liczby eozynofilów poniżej 50/μl. Warto zwrócić uwagę na fakt, że ze względu relatywnie niskie wartości prawidłowe eozynocytów oraz dużą ich zmienność fizjologiczną, stwierdzenie eozynopenii jest dosyć trudne.
Eozynopenia - przyczyny
Do przyczyn eozynopenii można zaliczyć:
- początkową fazę zakażenia (zwłaszcza gdy dodatkowo w badaniach ujawnia się leukocytoza)
- podwyższony poziom glikokortykosterydów, nadczynność kory nadnerczy np. w chorobie Cushinga lub zespole Cushinga
- radioterapię
- długotrwały stres
- niektóre lekarstwa
Należy pamiętać, że samo zaburzenie wartości eozynocytów (eozynofili) nigdy nie może być powodem do rozpoczęcia leczenia.
Przy interpretacji wyników morfologii należy kierować się normami obowiązującymi w laboratorium, w którym zostało wykonane badanie.
Analizie muszą zostać poddane wyniki wszystkich oznaczanych parametrów laboratoryjnych, a przede wszystkim stan kliniczny pacjenta. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem, który może zadecydować o wykonaniu dalszych badań, a także o wdrożeniu ewentualnego leczenia.
Eozynofile budowa i funkcje. Rola eozynocytów w organizmie
Eozynocyty to komórki, których głównym zadaniem jest udział w odpowiedzi immunologicznej naszego organizmu. Powstają w szpiku kostnym, a po osiągnięciu dojrzałości przedostają się do krwiobiegu i wędrują z krwią do tkanek.
Pisząc o pochodzeniu eozynofili należy pamiętać, że wszystkie leukocyty możemy podzielić na 2 grupy - agranulocyty i granulocyty. W tym przypadku, eozynofile obok neutrofili i bazofili należą do grupy granulocytów. Nazwa granulocyty pochodzi od ziarnistości zawartych w cytoplazmie tych komórek. Są to pęcherzyki zawierające liczne białka, enzymy hydrolityczne czy peroksydazę.
Substancje te mają zdolność niszczenia patogennych drobnoustrojów (w przypadku eozynocytów będą to w głównej mierze pasożyty). Sam proces jest dosyć skomplikowany, a opisem zachodzących zjawisk zajmują się takie dziedziny nauki jak histologia czy immunologia. Aby jednak nakreślić, choć w części, na czym polega funkcja eozynofili w walce z patogenami, opiszę zjawisko tzw. cytotoksyczności komórkowej zależnej od przeciwciał (ADCC Antibody-dependent cell-mediated cytotoxicity).
Jest to proces zabijania komórek drobnoustrojów, w przypadku gdy pasożyt jest zbyt duży, aby ulec fagocytozie (pochłonięciu).
W trakcie tej reakcji, substancje zawarte w ziarnistościach eozynofili, zostają wydzielane pod wpływem krążących po naszym organizmie przeciwciał IgE. Przeciwciała opłaszczają powierzchnię pasożyta. Umożliwia to przyłączenie się do niego eozynofili, które uwalniając (degranulacja) zawarte w ziarnistościach substancje pasożytobójcze, doprowadzają do jego śmierci.
Przykładami mogą być białko zasadowe MBP oraz eozynofilowe białko kationowe, które powodują powstanie otworów w powłokach robaków pasożytniczych, indukując tym samym ich śmierć. Nietrudno więc zauważyć, ze jedną z częstszych sytuacji, gdzie mamy do czynienia z podwyższonym poziomem eozynofili w naszym organizmie, będą zakażenia chorobą pasożytniczą.
Innym mechanizmem walki eozynocytów z drobnoustrojami jest zdolność do fagocytozy, co dosłownie możemy przetłumaczyć jako "pożeranie" komórek drobnoustrojów.
Co ciekawe, eozynofile zawierają również enzym - histaminazę, odpowiedzialny za rozkład histaminy (jednego z głównych hormonów tkankowych wyzwalającego reakcję alergiczną). Rolą eozynofilów będzie więc zmniejszenie nasilenia tej reakcji i regulacja procesów immunologicznych w trakcie wygórowanej odpowiedzi na alergeny.
Nie zawsze jednak rola eozynofili w naszym organizmie jest pozytywna. Zdarza się, że ich wysoki poziom może sugerować nadmierną lub nieadekwatną reakcję układu odpornościowego. Z taką sytuacją możemy spotkać się m.in. w przypadku:
- astmy oskrzelowej,
- przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc,
- eozynofilowego zapalenia przełyku,
- zespołu hipereozynofilowego.
Polecany artykuł:
Porady eksperta