Chromogranina A (CgA) – co to jest? Normy i interpretacja

Chromogranina A, w skrócie CgA jest białkiem z rodziny granin syntetyzowanym i gromadzonym w wielu tkankach o charakterze neuroendokrynnym np. trzustce, nadnerczach, neuronach. Oprócz tego chromogranina A razem z chromograniną B i C są wytwarzana w ziarnistościach komórek wydzielniczych guzów neuroendokrynnych. Z tego względu chromogranina A jest wykorzystywana jako czuły, ale jednocześnie niespecyficzny marker nowotworowy, gdyż może być ona wydzielana zarówno przez zdrowe, jak i nowotworowe komórki.

Chromogranina A, w skrócie CgA jest białkiem z rodziny granin syntetyzowanym i gromadzonym w wielu tkankach o charakterze neuroendokrynnym np. trzustce, nadnerczach, neuronach. Oprócz tego chromogranina A razem z chromograniną B i C są wytwarzana w ziarnistościach komórek wydzielniczych guzów neuroendokrynnych. Z tego względu chromogranina A jest wykorzystywana jako czuły, ale jednocześnie niespecyficzny marker nowotworowy, gdyż może być ona wydzielana zarówno przez zdrowe, jak i nowotworowe komórki.

Spis treści

1. Chromogranina A (CgA) - kiedy wykonać badanie?
2. Chromogranina A (CgA) - na czym polega badanie i ile kosztuje?
3. Chromogranina A (CgA) - normy
4. Chromogranina A (CgA) - jak interpretować wyniki badań?

Chromogranina A (CgA) - kiedy wykonać badanie?

Badanie chromograniny A zleca się w przypadku podejrzenia guzów neuroendokrynnych, które mogą objawiać się:

• przyśpieszonym oddechem i biciem serca
• biegunką
• wymiotami
• trudnościami w oddychaniu
• rozszerzonymi źrenicami
• nadmierną potliwością
• bólem głowy
• napadowym zaczerwienieniem twarzy
• niepokojem
• drżeniem rąk

Po rozpoznaniu guza oznaczenie poziomu chromograniny A może służyć do oceny skuteczności leczenia. Spadek poziomu będzie oznaczał skuteczne leczenie.

Chromogranina A (CgA) - na czym polega badanie i ile kosztuje?

Badanie chromograniny A wykonuje się z krwi żylnej pobranej ze zgięcia łokciowego na czczo. Jest to bardzo istotne, gdyż stężenie chromograniny A zwiększa się po posiłku. Po pobraniu w laboratorium za pomocą metod immunoenzymatycznych np. ELISA oznacza się jej poziom w pobranej próbce.

Badanie z krwi w laboratorium komercyjnym kosztuje około 140-180 zł.

Dodatkowo oznaczanie chromograniny A w pobranych wycinkach tkanek jest stosowane w badaniach immunohistochemicznych do określenia stadium zaawansowania guzów neuroendokrynnych.

Chromogranina A (CgA) - normy

Normy dla chromograniny A we krwi zależą od zastosowanej metody badawczej oraz użytych przeciwciał monoklonalnych. Oprócz tego normy mogą być wyrażane w różnych jednostkach. Dlatego przy kilkukrotnym oznaczeniu chromograniny A u tej samej osoby np. w celu monitorowania leczenia, badanie należy wykonywać w tym samym laboratorium.

Przykładowe normy dla chromograniny A to:

• 1,6-5,6 ng/ml
• 20-100 µg/l
• < 40 AU
• < 4 nmol/l

Chromogranina A (CgA) - jak interpretować wyniki badań?

Wzrost stężenia chromograniny A obserwuje się w:

• rakowiakach
• guzie chromochłonnym (pheochromocytoma)
• neuroblastomie
• raku trzustki
• raku prostaty
• raku wątroby
• raku drobnokomórkowym płuc

Dodatkowo bardzo wysokie stężenia chromograniny A przy obecności guza może wskazywać na wysoką złośliwość nowotworu i złe rokowanie.

Wynik badania chromograniny A najlepiej interpretować razem z innymi badaniami i obrazem klinicznym, gdyż zarówno za wysoki poziom, jak i prawidłowy nie wykluczają guza.

Poza tym niewielki wzrost chromograniny A obserwuje się w stanach nienowotworowych:

• chorobie Leśniowskiego-Crohna
• nadczynności przytarczyc
• nadczynność tarczycy
• chorobie Parkinsona
• nieleczonym nadciśnieniu tętniczym
• niewydolności krążenia
• niewydolność nerek
• przerost prostaty
• reumatoidalne zapalenie stawów
• zanikowe zapalenie błony śluzowej żołądka

Warto również wiedzieć, że na stężenie chromograniny A wpływają niektóre leki:

• inhibitory pompy protonowej
• blokery receptorów H2

dr n. med. Karolina Karabin