Inwazyjne badanie serca, które wykonuje się w ostateczności

Biopsja mięśnia sercowego (serca) to inwazyjne badanie serca, które wykonuje się w ostateczności, gdy inne badania nie pozwoliły postawić ostatecznego rozpoznania. Biopsja serca wiąże się z różnego rodzaju powikłaniami, wśród których najpoważniejszymi są perforacja prawej komory i tamponada serca, co może skończyć się śmiercią pacjenta. Jakie są wskazania i przeciwwskazania do biopsji serca? Na czym polega badanie? Jakie jeszcze może dać powikłania?

Spis treści

1. Biopsja mięśnia sercowego - wskazania i przeciwwskazania
2. Biopsja mięśnia sercowego - jak się przygotować?
3. Biopsja mięśnia sercowego - przebieg
4. Biopsja mięśnia sercowego - powikłania

Biopsja mięśnia sercowego, w terminologii biopsja endomiokardialna, polega na pobraniu tkanki serca do badania mikroskopowego w celu rozpoznania chorób serca.

Biopsja mięśnia sercowego - wskazania i przeciwwskazania

Biopsję mięśnia sercowego wykonuje się w celu zdiagnozowania następujących chorób serca:

• zapalenie mięśnia sercowego
• kardiomiopatii
• niewydolność serca o nieustalonej dotychczas przyczynie
• guzy serca

Biopsję mięśnia sercowego można wykonać także w przypadku uszkodzenia mięśnia sercowego po leczeniu cytostatykami, a także w celu oceny jego pracy po przeszczepie serca. Może pozwolić odpowiedzieć  na pytanie, dlaczego rytm serca jest zaburzony, mimo prowadzonego leczenia.

Biopsji serca nie wykonuje się u osób z zaburzeniami krzepnięcia krwi i leczonych lekami przeciwzakrzepowymi. Biopsja mięśnia sercowego nie jest wskazana także przy:

• hipokalemii
• niewyrównanym nadciśnieniu tętniczym
• infekcjach przebiegających z gorączką
• niewydolności krążenia
• anemii znacznego stopnia
• zapaleniu wsierdzia
• w czasie ciąży.

Czytaj także: Biopsja: rodzaje biopsji i przebieg badania

Biopsja mięśnia sercowego - jak się przygotować?

Do biopsji serca nie trzeba się specjalnie przygotować. Jedynie na ok. 6 godzin przed badaniem należy zrezygnować z jedzenia.

Biopsja mięśnia sercowego - przebieg

1. Wykonane zostaje badanie echokardiograficzne serca

2. Pacjentowi podaje się znieczulenie miejscowe.

3. Nakłuwa się żyłę szyjną (zadziej żyłę udową lub tętnicę udową) i wprowadza się koszulkę naczyniową  -  to rurka, przez którą następnie wprowadza się bioptom -  rodzaj cewnika z końcówką w postaci zaostrzonych łyżeczek

Podczas wykonywania biopsji cały czas monitorowany jest rytm serca (elektrokardiograficznie), ciśnienie tętnicze oraz nasycenie krwi tlenem za pomocą pulsoksymetru

Dzięki takiej końcówce można pobierać fragment mięśnia sercowego (1-3 mm2) poprzez wgryzanie się w tkankę, a nie poprzez nacięcia. Wycinki pobiera się w niewielkiej ilości (1-3 mm2) i zwykle z przegrody międzykomorowej, drogi odpływu i koniuszka serca, rzadziej z wolnej ściany komory serca. Po pobraniu fragmentu mięśnia sercowego, wyjmuje się biotom, a następnie koszulkę naczyniową i uciska miejsce nakłucia.

4. Ponownie wykonane zostaje badanie echokardiograficzne serca (UKG).

5. Pobrane wycinki utrwala się i wybarwia, a następnie przesyła do laboratorium do badania histologicznego (ocena pod mikroskopem).

Biopsja mięśnia sercowego - powikłania

Założenie koszulki naczyniowej wiąże się z ryzykiem nakłucia tętnicy podczas znieczulenia miejscowego, reakcji wazowagalnej (rozszerzenia naczyń krwionośnych oraz zwolnienia częstości akcji serca, co doprowadza do spadku ciśnienia tętniczego krwi) oraz przedłużonym krwawieniem po usunięciu koszulki.

Z kolei sama biopsja niesie za sobą ryzyko zaburzenia rytmu serca (np. migotanie przedsionków), zakrzepica żył głębokich, odma opłucnowa, a nawet perforacji serca z tamponadą, która jest stanem zagrożenia życia. Ryzyko zgonu po biopsji mięśnia sercowego wynosi 0,05-0,5 proc.

Monika Majewska