Badanie RBC (liczby erytrocytów) - norma, wyniki
Badanie RBC to badanie, którego celem jest obliczenie liczby czerwonych krwinek, czyli właśnie RBC (ang. Red Blood Cells). Ocena liczby RBC jest jednym z podstawowych parametrów w morfologii krwi obwodowej. Liczba RBC powinna się znajdować w odpowiednim przedziale referencyjnym, dlatego zarówno za wysoka liczba RBC, jak i za niska będą wskazywały na patologię. Oprócz liczby RBC w laboratorium ocenia się także kształt, wielkość i barwliwość krwinek.
Spis treści
- Badanie RBC - wskazania
- Badanie RBC - jak się do niego przygotować?
- Badanie RBC - na czym polega?
- Badanie RBC - normy
- Badanie RBC - wyniki. Obniżony poziom RBC
- Badanie RBC - wyniki. Podwyższone RBC
- RBC w moczu
Badanie RBC to badanie, którego celem jest obliczenie liczby czerwonych krwinek (w skrócie RBC, ang. Red Blood Cells). Liczba RBC jest jednym z podstawowych parametrów w badaniu morfologii krwi obwodowej.
Wartość RBC powinna być zawsze interpretowana razem z:
- hematokrytem (Ht)
- objętością krwinki czerwonej (MCV)
- stężeniem hemoglobiny w krwince (MCH, MCHC)
- wskaźnikiem zmienności rozkładu objętości krwinek (RDW-CV)
Wymienione wskaźniki razem z RBC są nazywane parametrami czerwonokrwinkowymi.
Badanie RBC - wskazania
Badanie liczby RBC przysługuje co najmniej raz w roku każdej osobie, która posiada ubezpieczenie zdrowotne i jest zlecane w przypadku:
- podejrzenia niedokrwistości, których objawy to m. in. przewlekłe zmęczenie, bladość skóry i błon śluzowych, wypadanie włosów
- podejrzenie zaburzeń metabolizmu żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego
- obfitych miesiączek
- podejrzenia nowotworów hematologicznych np. ostrych lub przewlekłych białaczek
- podejrzenia niedotlenienia
- podejrzenia przyjmowania substancji antydopingowych
- częstych zakażeń górnych dróg oddechowych
Badanie RBC - jak się do niego przygotować?
Osoba badana powinna być na czczo, czyli 12-16 godzin od ostatniego posiłku.
Badanie RBC - na czym polega?
Do wykonania badania potrzebna jest krew żylna pobrana ze zgięcia łokciowego na podstawowy antykoagulant, czyli wersenian dwusodowy (EDTA). Badanie powinno być wykonane rano, najlepiej pomiędzy godziną 6:30 a 9:00.
Badanie liczby RBC wykonuje się najczęściej za pomocą automatycznych analizatorów hematologicznych, które w ciągu kilku minut analizują skład komórkowy krwi, podając dokładną liczbę RBC i innych parametrów czerwonokrwinkowych.
Badanie RBC - normy
Normy laboratoryjne dla RBC są zależne od wieku i płci. Dla kobiet liczba RBC powinna zawierać się w przedziale 3 500 000 – 5 200 000/μl (3,5 – 5,2 T/l), a dla mężczyzn w przedziale 4 200 000 – 5 400 000/μl (3,2 – 5,4 T/l).
Liczba RBC u noworodków jest fizjologicznie podwyższona osiadając nawet wartość 6 500 000/μl (6,5 T/l). U kobiet w ciąży liczba RBC może być obniżona z powodu zwiększonej objętości krążącej krwi.
Wartości podawane przez różne laboratoria mogą różnić się nieznacznie od siebie, dlatego wynik zawsze trzeba odnosić do tego podawanego przez laboratorium wykonujące badanie.
CZYTAJ TEŻ:
Badanie RBC - wyniki. Obniżony poziom RBC
Stan, w którym liczba RBC jest poniżej normy, nazywamy erytrocytopenią. Natomiast jeżeli liczba RBC jest powyżej normy mówimy o erytrocytozie.
Zmniejszona liczba RBC występuje w:
- niedokrwistościach
- przewodnieniu
- ciąży
- krwotokach lub krwawieniach, np. obfite miesiączki, wrzody żołądka
- chorobach tarczycy
- chorobach związanych z niewydolnością szpiku, np. mielofibroza
- niedoborach erytropoetyny związanej z przewlekłymi chorobami nerek
- hemolizie, czyli przyspieszonemu rozpadowi krwinek
- nowotworach hematologicznych np. ostrych białaczkach
- trakcie przyjmowania niektórych leków np. chloramfenikolu, chinidyny
Badanie RBC - wyniki. Podwyższone RBC
Zwiększona liczba RBC występuje w:
- odwodnieniu
- nowotworach hematologicznych np. czerwienicy prawdziwej
- wadach wrodzonych serca
- nadmiarze erytropoetyny, która towarzyszy niektórym chorobom nerek
- chorobach układu oddechowego, np. przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc, zwłóknieniu płuc
- trakcie przyjmowania niektórych leków, np. metyldopa, gentamycyna
Zwiększona liczba RBC nie zawsze musi oznaczać patologię i w niektórych sytuacjach może wynikać z przewlekłego zwiększenia zapotrzebowania organizmu na tlen w wyniku:
- ciężkiej pracy fizycznej
- przebywania w warunkach wysokogórskich (powyżej 2500 m. n.p.m)
- uprawiania intensywnego sportu
- palenia papierosów
RBC w moczu
Czerwone krwinki, inaczej erytrocyty (RBC, ang. red blood cell) są najliczniejszymi komórkami krwi, które powstają w szpiku kostnym w procesie erytropoezy. Szacuje się, że w ciągu jednej sekundy w szpiku powstaje ponad 2 miliony RBC.
Krwinki mają kształt dwuwklęsłego dysku o średnicy 7,5 μm. Wytwarzanie RBC jest stymulowane przez erytropoetynę, której głównym źródłem są nerki. Do prawidłowego rozwoju RBC niezbędne są mikroskładniki m. in. żelazo, miedź, witamina B12, kwas foliowy. Po upływie 120 dni „zużyte” krwinki kończą swój cykl życiowy w śledzionie.
Głównym zadaniem RBC jest transport tlenu z płuc do tkanek oraz dwutlenku węgla z tkanek do płuc. Transport ten jest możliwy dzięki zawartości w RBC hemoglobiny, która przez zawartość hemu może odwracalnie wiązać cząsteczki tlenu i dwutlenku węgla. Hem jest też barwnikiem, który nadaje RBC żywoczerwony kolor.
Ich cechą charakterystyczną jest brak jądra komórkowego, które normalnie występuje w każdej komórce organizmu. Ma to na celu zwiększenie powierzchni przyłączania tlenu oraz zminimalizowanie metabolizmu krwinki, a tym samym zmniejszenie jej zapotrzebowania na tlen.
Porady eksperta