Badanie PET (pozytonowa tomografia emisyjna) - na czym polega?

Badanie PET, czyli pozytonowa tomografia emisyjna, jest nieinwazyjnym badaniem diagnostycznym pozwalającym wykryć nawet niewielkie zmiany nowotworowe. Zmian chorobowe zdiagnozowane we wczesnej fazie rozwoju, dają największe szanse na wyleczenie chorego. Jak wygląda i na czym polega badanie PET-C? Jakie są wskazania do jego wykonania?

Spis treści

1. Co określa badanie PET?
2. Na czym polega badanie PET?
3. Jak przygotować się do badania PET?
4. Przeciwskazania do wykonania badania PET

Pozytonowa tomografia emisyjna (PET ang. positron emission tomography) jest badaniem najczęściej stosowanym w onkologii. Jego wykonanie zalecane jest osobom, u których lekarze podejrzewają obecność nowotworu złośliwego, a inne metody diagnostyczne nie umożliwiają stwierdzenia pochodzenia pierwotnego ogniska choroby. Umożliwia ustalenie czy wykryta zmiana ma charakter łagodny czy złośliwy.

Co określa badanie PET?

Badanie PET przede wszystkim określa złośliwość nowotworów. Dodatkowo badanie służy do monitorowania postępów rozpoczętego leczenia – lekarz może sprawdzić czy zastosowana chemioterapia daje oczekiwane efekty, a organizm właściwie reaguje na leczenie.

Dzięki pozytonowej tomografii emisyjnej lekarz jest w stanie stwierdzić, czy przeprowadzony zabieg operacyjny odbył się prawidłowo, czy przebiegł doszczętnie.

Ponadto badanie umożliwia ocenę ewentualnej wznowy nowotworu po zakończonym już leczeniu. Pozwala też na określenie istnienia ewentualnych przerzutów.

Badanie PET doceniane jest również w kardiologii, gdzie umożliwia ocenę żywotności serca i pomiar przepływu krwi.

Wykorzystywane jest także w neurologii, gdzie istnieje szereg wskazań do jego przeprowadzenia. Służy do diagnostyki zmian niedokrwiennych w mózgu, guzów mózgu. Wykorzystywane jest także w poszukiwaniu ognisk padaczkowych. 

Na czym polega badanie PET?

Badanie pozytonowej tomografii emisyjnej polega na rejestracji promieniowania powstałego w efekcie emisji pozytonów przez cząsteczki znakowane izotopami. Przed wykonaniem badania należy podać pacjentowi specjalny zastrzyk z glukozą związaną z izotopem fluoru.

Podany izotop powinien być krótkożyjący – okres jego rozpadu musi wynosić od kilku minut do kilku godzin.

Substancja skupia się tylko w miejscach, gdzie znajdują się tkanki aktywne metabolicznie, czyli tkanki nowotworowe. To właśnie w nich gromadzi się najwięcej podanego izotopu. Po zastrzyku pacjent, w pozycji leżącej, spędza godzinę w zaciemnionym pomieszczeniu.

Po upływie tego czasu, chorego umieszcza się w specjalnym skanerze. Podczas badania nie można się poruszać.

Miejsca, w których zgromadziły się największe ilości izotopu widoczne są w czasie wykonywania badania.

Chore komórki zużywają więcej glukozy, ich wygląd różni się od tych zdrowych, co umożliwia lekarzowi właściwe zinterpretowanie wyniku.

Jak przygotować się do badania PET?

Do badania pozytonowej tomografii emisyjnej należy się odpowiednio przygotować. Około 5-6 godzin przed wykonaniem badania nie można pić ani jeść, co ma na celu zmniejszenie poziomu insuliny w organizmie i wychwyt glukozy w obrębie tkanki tłuszczowej, mięśnia sercowego i mięśni szkieletowych. 

Pacjent na 24 godziny przed badaniem nie może pić alkoholu, a także spożywać kofeiny. Wyjątkiem jest czysta woda. Dodatkowo już dzień przed należy zrezygnować z wszelkiej aktywności fizycznej.

Co ważne, osoby chorujące na cukrzycę i kobiety planujące zajście w ciążę powinny w pierwszej kolejności skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym.

Przeciwskazania do wykonania badania PET

Mimo iż badanie pozytonowej tomografii emisyjnej uznawane jest za bezpieczne, to nie u każdego pacjenta może zostać przeprowadzone. Dawka promieniowania jonizującego, która choć nie jest duża, nie może być przyjęta przez organizm kobiet będących w ciąży, jak i tych karmiących piersią.

W ich przypadku konieczne będzie zastosowanie innej diagnostyki. Badania, które wymaga podania glukozy, nie powinno przeprowadzać się również u osób z niewyrównaną cukrzycą.

Czytaj też:

• Tomografia komputerowa: wskazania i przebieg badania
• Scyntygrafia - izotop prawdę ci powie

Klaudia Kierzkowska