Kobiety są bardziej narażone na zakażenie wirusem HIV

Wbrew powszechnemu przekonaniu, iż niebezpieczeństwo zarażenia wirusem HIV grozi przede wszystkim homoseksualnym mężczyznom i osobom uzależnionym od przyjmowania środków uzależniających w zastrzykach, to właśnie kobiety są najbardziej narażone na zakażenie. Wiele kobiet zostaje zarażonych wirusem HIV przez swojego pierwszego i jedynego partnera seksualnego, często męża.

Spis treści

1. Wirus HIV łatwiej przenosi się z mężczyzny na kobietę
2. Chcesz sprawdzić czy jesteś nosicielem wirusa HIV? Dowiedz się jak wygląda test  [WIDEO]
3. Czynniki zwiększające ryzyko zakażenia kobiety wirusem HIV
4. Stosowanie prezerwatyw to najlepsze zabezpieczenie przed HIV

Pierwszy przypadek AIDS u kobiety rozpoznano krótko po stwierdzeniu go u mężczyzn, już w początkach lat osiemdziesiątych. Szybko okazało się, że czynnik powodujący AIDS przenosi się zarówno w stosunkach homo- jak i heteroseksualnych.

Wirus HIV łatwiej przenosi się z mężczyzny na kobietę

Na łatwiejsze przenoszenie się HIV z mężczyzny na kobietę składa się wiele przyczyn:

• różnice w budowie anatomicznej narządów płciowych. Na zakażenie HIV u kobiety wrażliwe są zarówno błona śluzowa pochwy jak i szyjki macicy, podczas gdy u mężczyzny wrażliwość ta ogranicza się do niewielkiej obwódki błony śluzowej wokół ujścia cewki moczowej i wewnętrzna warstwa pod napletkiem;
• ilość wirusa w nasieniu jest znacznie większa niż w wydzielinach żeńskich narządów płciowych;
• nasienie pozostaje zwykle po wytrysku w narządach płciowych kobiety, co wydłuża czas kontaktu wirusa HIV z wrażliwą na zakażenie powierzchnią błony śluzowej. Próby skrócenia tego czasu poprzez wypłukiwanie nasienia są ryzykowne, mogą spowodować uszkodzenia ułatwiające wniknięcie wirusa. Mężczyzna w tym samym czasie jest już "na zewnątrz", może iść do łazienki i dokładnie umyć wodą i mydłem narządy płciowe, co kończy jego ewentualny kontakt z wirusem;
• wszelkie techniki seksualne, które mogą powodować otarcia, obrażenia czy zranienia błony śluzowej pochwy również zwiększają ryzyko. Pamiętaj jednak, że do uszkodzenia błony śluzowej może dojść również podczas np. zakładania tamponu.

Chcesz sprawdzić czy jesteś nosicielem wirusa HIV? Dowiedz się jak wygląda test  [WIDEO]

Czynniki zwiększające ryzyko zakażenia kobiety wirusem HIV

Dodatkowo ryzyko zakażenia kobiety wirusem zwiększa istnienie zmian zapalnych narządów płciowych, które czasem nie powodują żadnych dolegliwości, pozostają więc niezauważone. Dlatego tak ważne są regularne (przynajmniej raz w roku) wizyty kontrolne u ginekologa.

Oczywiście prawdą jest, że kobiety często zmieniające partnerów są bardziej narażone na ryzyko zakażenia HIV. Nie jest natomiast prawdą, że jeśli dokona się tylko jednego w życiu "skoku w bok", to jest się zupełnie bezpieczną. Ten jeden przygodny partner może być przecież zakażony HIV, a niewinna "chwila zapomnienia" może skończyć się zakażeniem.

Z drugiej strony, wierność jednemu tylko partnerowi - jeśli jest jednostronna - też nie zabezpieczy w pełni przed zakażeniem HIV. Może się przecież zdarzyć, że mężczyzna wstrzykuje sobie narkotyki lub utrzymuje kontakty seksualne z innymi osobami.

Warto dodać, że seks analny nie zmniejsza ryzyka zakażenia HIV, ponieważ śluzówka odbytu jest tak samo podatna na uszkodzenia jak pochwa, w związku z tym wirus również może bardzo łatwo przenieść się z partnera na kobietę (a także odwrotnie). Seks oralny pociąga za sobą mniejsze ryzyko, ale nadal ono istnieje - zwłaszcza gdy w jamie ustnej obecne są ranki lub inne uszkodzenia, a śluzówka ma kontakt z nasieniem.

Stosowanie prezerwatyw to najlepsze zabezpieczenie przed HIV

Jedynym środkiem, który skutecznie może uchronić od zakażenia wirusem HIV jest prezerwatywa. Właściwe stosowanie prezerwatywy daje 90-95% ochronę przed zakażeniem. Warunkiem skuteczności tej metody jest używanie jej w prawidłowy sposób, to znaczy:

• prezerwatywa musi być przechowywana w odpowiedni sposób (najlepiej w oryginalnym opakowaniu, nie należy narażać jej na wysokie temperatury czy zgniecenie, przebicie);
• należy używać tylko prezerwatyw w nowych opakowaniach i z nieprzekroczoną datą przydatności;
• prezerwatywę zakładamy przed stosunkiem (przed wprowadzeniem penisa do pochwy), a ściągamy po zakończonym kontakcie seksualnym; nawet powierzchowna penetracja np. w czasie gry wstępnej bez prezerwatywy niesie ze sobą ryzyko zakażenia;
• jedną prezerwatywę używamy tylko jeden raz;
• w razie uszkodzenia prezerwatywy lub zsunięcia się w trakcie stosunku należy jak najszybciej zastąpić ją nową;
• nie należy stosować prezerwatyw razem z lubrykantami na bazie substancji oleistych, które niszczą lateks - bezpieczne są tylko te na bazie wody.

Warto dodać, że taką samą skuteczność co męskie mają prezerwatywy damskie (Femidom).

Ryzyko zakażenia HIV zmniejsza także bezwzględna wzajemna wierność obojga partnerów, którzy byli zakażeni w momencie rozpoczęcia wspólnego życia seksualnego.

Źródła:

1. Raport z analiz ankiet wypełnianych w Punktach Konsultacyjno-Diagnostycznych w 2013 roku, dostępny w Internecie: http://www.aids.gov.pl/badania_spoleczne/704/