Metoda Yuzpe – antykoncepcja awaryjna

Yuzpe to antykoncepcyjna metoda doraźna (inaczej antykoncepcja awaryjna), polegająca na przyjęciu zwiększonej dawki hormonów przez połknięcie na raz kilku tabletek antykoncepcyjnych, po odbyciu stosunku bez zabezpieczenia. Czy może zastąpić Escapelle lub Postinor Duo, popularne tabletki "po"? Raczej nie, bo mimo tego, że metoda Yuzpego wykazuje wysoką skuteczność, ginekolodzy nie polecają jej stosowania.

Spis treści

1. Yuzpe: co to za metoda?
2. Na czym polega działanie metody Yuzpe?
3. Kto sięga po metodę Yuzpe?
4. Yuzpe: skutki uboczne stosowania

Yuzpe: co to za metoda?

Antykoncepcja postkoitalna, nazywana inaczej antykoncepcją awaryjną lub antykoncepcją „po stosunku” to środki antykoncepcyjne, które przyjmuje kobieta po odbyciu ryzykownego stosunku, w obawie przed zajściem w ciążę. Metoda Yuzpe (nazwa pochodzi od nazwiska kanadyjskiego lekarza Alberta Yuzpe, który był propagatorem tego sposobu postępowania jeszcze w latach 70. XX w.) polega na przyjęciu hormonów estrogenu i progestinu w postaci zwiększonej dawki dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych. Skuteczność metody wynosi 97-98%, ale aby tę skuteczność osiągnąć, należy przyjąć dwie lub cztery tabletki antykoncepcyjne (w zależności od stężenia hormonów w konkretnej pigułce) i powtórzyć proces po 12 godzinach. Największą skuteczność w przeszkodzeniu zagnieżdżenia się zarodka antykoncepcja doraźna wykazuje wtedy, gdy zostanie zażyta do 72h po odbyciu stosunku bez zabezpieczenia.

Ze względu na duże prawdopodobieństwo powikłań, nie powinno się stosować metody bez konsultacji z lekarzem.

Na czym polega działanie metody Yuzpe?

Działanie metody zależne jest od tego, czy tabletki zostaną przyjęte przed wystąpieniem owulacji czy po niej. Tabletki przyjęte przed jajeczkowaniem mogą zahamować jajeczkowanie i wpływają na błonę śluzową macicy, utrudniając zagnieżdżenie zarodka. Przyjęte po jajeczkowaniu utrudniają zagnieżdżenie zarodka w błonie śluzowej macicy.

Kto sięga po metodę Yuzpe?

Kobiety, które nie mogą zgłosić się do ginekologa po tabletkę „po” często wybierają metodę Yuzpe. Lekarze nie polecają jej jednak ze względu na powikłania, jakie może spowodować w organizmie tak duża dawka hormonów przyjęta jednorazowo. Konieczna jest więc świadomość, że połykanie pigułek antykoncepcyjnych w zwiększonej ilości, bez konsultacji lekarskiej, to zachowanie nierozważnie i prowadzące do poważnych problemów zdrowotnych.

Anna Jakimiuk

Konsultacja: dr n. med. Barbara Grzechocińska